
Ik verwijs steevast naar het belang van CO2 voor je aquariumplanten, het is een beetje mijn “stokpaardje” :-).
Maar wat als je nu geen geld of geen zin hebt om een goed CO2 systeem te kopen? Kunnen aquariumplanten ook groeien zonder CO2?
Ja, dat is mogelijk, maar je moet dan wel rekening houden met enkele dingen!
Geen CO2 toevoeging in je aquarium, kan dat wel?
Jawel, een bak zonder CO2 bemesting is zeker mogelijk! :-)
Diana Walstad, bedenker van de “Walstad Methode, is zelfs een voorstander van dit idee. Bij de Walstad-methode kun je op een heel eenvoudige manier je aquariumplanten houden zonder testkits, waterverversingen, snoeibeurten en meststoffen.
Eigenlijk is je bak dan een volledig zelfstandig ecosysteem. De bodem, de bacterieën in de filter, de visjes, … produceren allemaal op hun eigen CO2, weliswaar in veel kleiner hoeveelheden dan wanneer je zelf CO2 zou toevoegen.
Je aquariumplanten zullen zich vervolgens aanpassen aan dat lage gehalte aan “natuurlijk geproduceerde CO2” in het water door meer “Rubisco” te produceren. Dat is een enzym die het mogelijk maakt om CO2 als het ware te vangen en te gebruiken door de plantjes. Meer Rubisco wilt dus zeggen, dat de plant efficiënter CO2 zal opnemen ook al is die in kleinere hoeveelheden aanwezig in je bak.
Waar op letten bij een aquarium zonder CO2?
Als je geen CO2 toevoegt, loop je snel het risico op een CO2-tekort met draadalg en baardalg als gevolg. Maar er bestaat een trucje voor om dat te voorkomen ;-)
Wel je een gezond aquarium zonder CO2, let dan vooral op deze dingen:
- Gebruik veel zwakker licht dan normaal (max à,4 watt/liter)
- Beperk de lichtduur tot maximaal 8 uur
Door het veel zwakkere licht, vertraag je de plantengroei en dus ook de vraag naar CO2 en voedingsstoffen. Het risico op een CO2-tekort of voedingstekort is dus véél kleiner waardoor de kans op algen ook veel lager is.
Eenvoudig, toch?
Je plantjes zullen iets trager groeien, maar wel gezond. Uit onderzoek door Tom Barr (uitvinder van de Estimative Index) zullen de planten in een aquarium zonder CO2 bemesting 5 tot 10 keer trager groeien dan in een aquarium mét CO2.
Geen CO2 in het aquarium: wat met meststoffen?
Het handige is dat 80% tot 90% van al je voedingsstoffen zal geproduceerd worden door je vissen en bacterieën, bijvoorbeeld door uitwerpselen of visvoer. Normaal gezien is dat al voldoende voor je planten als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium.
Wil je de groei van je aquariumplanten toch liever wat meer ondersteunen en een voedingstekort vermijden (kan namelijk leiden tot algen), dan kun je altijd om de twee weken wat nitraat en fosfaat toevoegen om tekorten te vermijden. Dat kun je bijvoorbeeld doen met mijn Macro-meststof. Je kunt ook fosfaat toevoegen door wekelijks wat diepvriesvoer toe te voegen zonder het af te spoelen.
Vergeet naast nitraat en fosfaat ook niet de sporenelementen, die zijn vaak niet aanwezig in je aquarium. Een handige daarvoor is bijvoorbeeld mijn Micro-meststof, die bevat al een kleine dosering voor aquaria zonder CO2.
Daarnaast raad ik je ook aan om een bodembemester toevoegen, de plantjes die in aquaria zonder CO2 worden gebruikt zijn vaak sterk wortelende planten. Een capsuletje tussen de wortels kan dan al wonderen doen! :D
Wat met vloeibare CO2?
Gebruik je wat sterkere of langere aquariumverlichting of wil je de groei wat extra stimuleren, dan kun je altijd wat vloeibare CO2 toevoegen (bijvoorbeeld EasyLife Carbo).
Hou er wel rekening mee dat je dan ook de andere meststoffen hierboven vermeld ook in grotere hoeveelheden zult moeten toevoegen om tekorten (en dus algen) te vermijden. Doordat je nu extra CO2 gaat toevoegen, zullen de plantjes namelijk sneller groeien en zal dus ook de vraag naar de andere voedingsstoffen stijgen.
Hoe zit het met waterverversingen?
Als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium, is het belangrijk dat je het CO2 gehalte in je bak stabiel houdt. Om die reden is het dus belangrijk om net minder waterverversingen te doen bij een aquarium zonder CO2.
Waarom? Wel, als je een grote waterverversing doet dan voeg je eigenlijk ook een grote hoeveelheid CO2 toe. Doordat er plots een piek aan CO2 is, gaan de aquariumplanten de “lage-CO2 enzymen” (rubisco) afbreken. Vervolgens gaat die CO2 weer dalen want je voegt niets toe, hierdoor gaan ze weer opnieuw rubisco moeten aanmaken.
Zo raken je plantjes de kluts kwijt en staan ze zwakker tegen algen. Door de verversingen creeër je dus instabiliteit wat algen tot gevolg kan hebben. Algen kunnen namelijk veel sneller reageren op plotse veranderingen, in tegenstelling tot aquariumplanten. Enkel als je vloeibare CO2 toevoegt, kun je vaker verversen.
Hoe vaak moet je dan verversen?
- Zonder CO2: 1x per maand of 1x om de 3 maanden
- Vloeibare CO2: 1x per week of 1x om de week
- “Echte” CO2: 1x per week
Dit raad ik persoonlijk aan, meningen kunnen verschillen hierover :-)
Nog niet overtuigd? Hieronder mijn non-CO2 aquarium!
Dit is de non-CO2 bak die ik voor mijn vader heb opgesteld. Enkele details
- 500 liter met een filterpomp van 300 liter + sterke “wave pump” voor extra circulatie (aanrader!)
- Weinig eisende planten: javavarens, Cryptocoryne, Vallisneria, …
- Bemesting volgens de Estimative Index voor aquaria zonder CO2 (ongeveer 1/4 tot 1/8 van de normale Estimative Index) met extra ijzer
- Lage verlichting + gebruik van drijfplanten om nog verder te verduisteren
- 25% waterverversing om de 3 maanden
- Zo goed als geen onderhoud aan!
Vond je dit artikel interessant? Word dan lid van onze Facebook-pagina om op de hoogte te blijven van leuke scapes en aquariumtips!
[ninja-inline id=2172]
Hallo Gilles,
ik ben een beginneling en heb inmiddels wel door dat het houden van een aquarium aardig wat ervaring/kennis vergt. Ik ben in het bezit van een Juwel 180 en wilde het eigenlijk met de bijgeleverde accesoires doen zoals pomp etc. De lichten heb ik al veranderd van wit naar roze, vanmiddag ben ik bij een winkel geweest en die raadde mij juist een reflector aan en heb er eentje ingezet.
ook voeg ik wekelijks easy fertilizer in de bak en dagelijks easy carbo. Ik wissel 1x per week water (20%). Er zit geen voedingsbodem in maar gewone kleine ronde zwarte steentjes.
volgens het setje van Wespro (testkoffertje) zijn alle waarden in orde.
Is die reflector nu wel of niet nodig? is het handig om me wezeloos te kopen aan vloeistofjes voor planten en water-waarden? wat moet ik doen als de eerste algen zich laten zien?
ik vraag hulp voordat het te laat is, de bak is namelijk 3 weekjes oud en wil algen graag voorkomen en plezier in de hobby houden.
Groeten Dennis
Hey Dennis
Reflector kun je gebruiken, maar mag je ook weglaten. Het belangrijkste is dat je voor de hoeveelheid licht die je gebruikt (dus wattage vd lampen + reflector + lamphoogte etc) genoeg CO2 en meststoffen toevoegt. Als die in balans zijn, dan zullen je planten het prima doen. Als er teveel verlichting is en te weinig CO2/voedingsstoffen, dan krijg je slechte plantengroei en algen.
Als je de eerste algen ziet: lichtintensiteit minderen en CO2/meststoffen opkrikken zodat de planten weer de bovenhand krijgen. Hou er rekening mee dat je sowieso bruine alg gaat krijgen binnen een paar dagen/weken.
Groeten
Gilles
Hallo Gilles,
Interesant artikel! Een onderwerp waar ik nog niet heel veel over gevonden heb op internet.
Ik heb mijn oude aquarium (120x50x60) weer tevoorschijn gehaald, en wil er een non-co2 bak van maken. Nu heb ik er een bioloogfilter en potfilter bij. Is een bioloog in combinatie met non-co2 een verstandige keus, of kan ik die beter achterwegen laten?
Ook vraag ik mij af; waarom raad je bij een non-co2 bak juist wel een voedingsbodem aan?
En welke filtersubstraten raad je voor zo’n bak aan, of juist af?
Hoor het graag.
Groeten, Coos
Dag Coos
Bedankt :-)
Dit onderwerp is inderdaad een beetje in de vergetelheid geraakt, nochtans werkten jaren geleden alle aquaria op deze manier … Jammer eigenlijk!
Bioloog lijkt me geen probleem. Voedingsbodem raad ik af omwille van de smurrie en niet echt toegevoegde waarde. Je kunt beter een akadama-bodem of aquasoil gebruiken. Die slaan de voedingsstoffen op in de bodem en geven ze geleidelijk aan af, waardoor jij ook weer wat minder moet bemesten. Minder werk, meer plezier = non CO2 ;-)
Filtersubstraten: die wat je gewoonlijk zou gebruiken. Combinatie van watten + biologisch materiaal. Eventueel Seachem Purigen als chemische reiniging (dat product werkt als actieve kool, maar laat meststoffen met rust).
Groeten
Gilles
Dankjewel voor je reactie.
Inderdaad jammer.
Wat die voedingsbodem betreft; ik vroeg dat omdat in dit artikel:
https://www.aquascaping-blog.com/815/voedingsbodem-aquarium
het volgende staat:
“Wanneer raad ik dan wel een volledige voedingsbodem aan? Bij een aquarium zonder CO2. Aan zo’n bak wil je namelijk zo weinig mogelijk werk hebben en een voedingsbodem kan daarbij helpen.”
Ik was benieuwd waarom dit daar staat.
Akadama of aquasoil lijken mij hele mooie oplossingen, maar ik wil het allemaal low-budget doen, en heb daarom filterzand besteld. Benieuwd hoe dat gaat.
Wat die bioloog betreft, ik heb hem in combinatie met een overloop en was bang dat dat te veel co2 verlies zou opleveren. De vorige keer dat ik deze opstelling had zonder co2-bemesting had ik veel last van draadalg. Ik ben nu van plan om deze opstelling te proberen, ik vermoed dat dat ook minder co2 verlies oplevert:
http://www.cichlidenkwekers.nl/geruisloze-overloop/
Bedankt tot zover!
groeten, Coos
Hey Coos
OK, daar bedoel ik eerder een “aquasoil”, zal het straks aanpassen. In principe kan het niet kwaad om een voedingsbodem te gebruiken, maar het is niet mijn persoonlijke voorkeur omwille van de smurrie. Aan de andere kant: bij non-CO2 bakken werk je niet zoveel aan de planten, dus je hebt daar minder last van.
Akadama is de low-budget versie van aquasoils. Nog goedkoper is grind of zand, maar dat bevat geen voedingsstoffen en kan ze ook niet zo opslaan als de klei van akadama/aquasoil.
Heb je bij je vorige opstelling toen geprobeerd om de lichtintensiteit ook af te zwakken?
Groeten
Gilles
Hoi Gilles,
Helder.
Ja het principe van aquasoils is inderdaad heel mooi. Lijkt me mooi om een keer te proberen. Wie weet in de toekomst. Voor nu toch maar filterzand omdat dat veel goedkoper is.
Wat betreft de lichtintensiteit; daar heb ik toen niet mee gespeeld. Ga ik nu, na het lezen van jouw site, zeker doen! Ik heb nu 4x 38 watt en als ik het goed heb begrepen (0,4 watt/liter met een aquarium van 300 liter) dan heb ik genoeg aan 3x 38 watt. Toch? En maken kleuren nog uit? Ik heb 2x warm-wit en 2x original tropical van Arcadia.
Overigens wil ik misschien toch met co2 gaan experimenteren, want ik heb een mooie, goedkope bio co2 oplossing gevonden: DIY CO2 System Generator.
Je kunt er zelfs een soort magneetventiel bij kopen voor weinig geld.
groeten, Coos
Hey Coos
De watt per liter regel klopt heel vaak niet, zeker met T5, LED, … Voorbeeld: je verhoogt je lampen 20cm. De watt per liter blijft hetzelfde, maar de lichtintensiteit zal veel minder zijn omwille van die extra hoogte. Hier vind je extra info: https://www.aquascaping-blog.com/1520/aquariumverlichting-meten
Die bio CO2 generator heb ik inderdaad ook al gezien, lijkt me handig :) Heb wel even je link verwijderd, omdat commerciële links niet (meer) zijn toegestaan na misbruik ervan.
Groeten
Gilles
Heel interessant, maar ik ben wel heel benieuwd hoe dit werkt met vissen in de bak. Als de verlichting behoorlijk minder is, hoe reageren de tropische vissen hierop?
Dag Jeanet
Ik heb nooit een (opvallende) verandering in visgedrag gezien.
Groeten
Gilles