
Ik verwijs steevast naar het belang van CO2 voor je aquariumplanten, het is een beetje mijn “stokpaardje” :-).
Maar wat als je nu geen geld of geen zin hebt om een goed CO2 systeem te kopen? Kunnen aquariumplanten ook groeien zonder CO2?
Ja, dat is mogelijk, maar je moet dan wel rekening houden met enkele dingen!
Geen CO2 toevoeging in je aquarium, kan dat wel?
Jawel, een bak zonder CO2 bemesting is zeker mogelijk! :-)
Diana Walstad, bedenker van de “Walstad Methode, is zelfs een voorstander van dit idee. Bij de Walstad-methode kun je op een heel eenvoudige manier je aquariumplanten houden zonder testkits, waterverversingen, snoeibeurten en meststoffen.
Eigenlijk is je bak dan een volledig zelfstandig ecosysteem. De bodem, de bacterieën in de filter, de visjes, … produceren allemaal op hun eigen CO2, weliswaar in veel kleiner hoeveelheden dan wanneer je zelf CO2 zou toevoegen.
Je aquariumplanten zullen zich vervolgens aanpassen aan dat lage gehalte aan “natuurlijk geproduceerde CO2” in het water door meer “Rubisco” te produceren. Dat is een enzym die het mogelijk maakt om CO2 als het ware te vangen en te gebruiken door de plantjes. Meer Rubisco wilt dus zeggen, dat de plant efficiënter CO2 zal opnemen ook al is die in kleinere hoeveelheden aanwezig in je bak.
Waar op letten bij een aquarium zonder CO2?
Als je geen CO2 toevoegt, loop je snel het risico op een CO2-tekort met draadalg en baardalg als gevolg. Maar er bestaat een trucje voor om dat te voorkomen ;-)
Wel je een gezond aquarium zonder CO2, let dan vooral op deze dingen:
- Gebruik veel zwakker licht dan normaal (max à,4 watt/liter)
- Beperk de lichtduur tot maximaal 8 uur
Door het veel zwakkere licht, vertraag je de plantengroei en dus ook de vraag naar CO2 en voedingsstoffen. Het risico op een CO2-tekort of voedingstekort is dus véél kleiner waardoor de kans op algen ook veel lager is.
Eenvoudig, toch?
Je plantjes zullen iets trager groeien, maar wel gezond. Uit onderzoek door Tom Barr (uitvinder van de Estimative Index) zullen de planten in een aquarium zonder CO2 bemesting 5 tot 10 keer trager groeien dan in een aquarium mét CO2.
Geen CO2 in het aquarium: wat met meststoffen?
Het handige is dat 80% tot 90% van al je voedingsstoffen zal geproduceerd worden door je vissen en bacterieën, bijvoorbeeld door uitwerpselen of visvoer. Normaal gezien is dat al voldoende voor je planten als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium.
Wil je de groei van je aquariumplanten toch liever wat meer ondersteunen en een voedingstekort vermijden (kan namelijk leiden tot algen), dan kun je altijd om de twee weken wat nitraat en fosfaat toevoegen om tekorten te vermijden. Dat kun je bijvoorbeeld doen met mijn Macro-meststof. Je kunt ook fosfaat toevoegen door wekelijks wat diepvriesvoer toe te voegen zonder het af te spoelen.
Vergeet naast nitraat en fosfaat ook niet de sporenelementen, die zijn vaak niet aanwezig in je aquarium. Een handige daarvoor is bijvoorbeeld mijn Micro-meststof, die bevat al een kleine dosering voor aquaria zonder CO2.
Daarnaast raad ik je ook aan om een bodembemester toevoegen, de plantjes die in aquaria zonder CO2 worden gebruikt zijn vaak sterk wortelende planten. Een capsuletje tussen de wortels kan dan al wonderen doen! :D
Wat met vloeibare CO2?
Gebruik je wat sterkere of langere aquariumverlichting of wil je de groei wat extra stimuleren, dan kun je altijd wat vloeibare CO2 toevoegen (bijvoorbeeld EasyLife Carbo).
Hou er wel rekening mee dat je dan ook de andere meststoffen hierboven vermeld ook in grotere hoeveelheden zult moeten toevoegen om tekorten (en dus algen) te vermijden. Doordat je nu extra CO2 gaat toevoegen, zullen de plantjes namelijk sneller groeien en zal dus ook de vraag naar de andere voedingsstoffen stijgen.
Hoe zit het met waterverversingen?
Als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium, is het belangrijk dat je het CO2 gehalte in je bak stabiel houdt. Om die reden is het dus belangrijk om net minder waterverversingen te doen bij een aquarium zonder CO2.
Waarom? Wel, als je een grote waterverversing doet dan voeg je eigenlijk ook een grote hoeveelheid CO2 toe. Doordat er plots een piek aan CO2 is, gaan de aquariumplanten de “lage-CO2 enzymen” (rubisco) afbreken. Vervolgens gaat die CO2 weer dalen want je voegt niets toe, hierdoor gaan ze weer opnieuw rubisco moeten aanmaken.
Zo raken je plantjes de kluts kwijt en staan ze zwakker tegen algen. Door de verversingen creeër je dus instabiliteit wat algen tot gevolg kan hebben. Algen kunnen namelijk veel sneller reageren op plotse veranderingen, in tegenstelling tot aquariumplanten. Enkel als je vloeibare CO2 toevoegt, kun je vaker verversen.
Hoe vaak moet je dan verversen?
- Zonder CO2: 1x per maand of 1x om de 3 maanden
- Vloeibare CO2: 1x per week of 1x om de week
- “Echte” CO2: 1x per week
Dit raad ik persoonlijk aan, meningen kunnen verschillen hierover :-)
Nog niet overtuigd? Hieronder mijn non-CO2 aquarium!
Dit is de non-CO2 bak die ik voor mijn vader heb opgesteld. Enkele details
- 500 liter met een filterpomp van 300 liter + sterke “wave pump” voor extra circulatie (aanrader!)
- Weinig eisende planten: javavarens, Cryptocoryne, Vallisneria, …
- Bemesting volgens de Estimative Index voor aquaria zonder CO2 (ongeveer 1/4 tot 1/8 van de normale Estimative Index) met extra ijzer
- Lage verlichting + gebruik van drijfplanten om nog verder te verduisteren
- 25% waterverversing om de 3 maanden
- Zo goed als geen onderhoud aan!
Vond je dit artikel interessant? Word dan lid van onze Facebook-pagina om op de hoogte te blijven van leuke scapes en aquariumtips!
[ninja-inline id=2172]
Tja ik dachrt dat in het algemeen regelmatig verversen wordt aanbevolen om ook weer mineralen in de bak te verkrijgen en teveel van bepaalde stoffen af te voeren. Ik had niet de indruk dat verversen (regelmatig) alleen wordt aanbevolen voor bakken zonder co2. Maar wellicht vergis ik me. Groetjes John
Maar een sper week of 2 weken een kwart wisselen wordt toch ook wel aanbevolen?? Ik vraag me af hoeveel het co2 gehalte stijgt als je een kwart ververst. Zoveel co2 zal er toch niet in het nieuwe water zitten?? John
Dat wordt, voor zover ik weet, aanbevolen voor normale bakken en niet non-co2 bakken. Bij non-co2 bakken wordt doorgaans maar enkele keren per jaar ververst (tenzij er problemen zijn). Hoeveel CO2 je juist inbrengt en hoeveel er in het nieuwe water zit, is moeilijk te zeggen aangezien we daar geen betaalbare meetapparatuur voor hebben helaas …
er staat dat bij een grote waterwissel co2 wordt toegevoegd. Kun je uitleggen hoe dat dan kan dat daardoor de co2 wordt verhoogd. Als ik water ververs breng ik water in met een hogere ph dan in de bak en dat verhoogd toch niet de co2??? Graag een reactie. Groetjes John
Hallo John
Dit heeft onder andere te maken met de wet van Henry (http://nl.wikipedia.org/wiki/Wet_van_Henry). Door bv de druk en de temperatuur die op je waterleidingen zit, ontstaat er een bepaalde hoeveelheid CO2 in je leidingwater. Bij koud water is dit bijvoorbeeld hoger dan bij warmwater. Doordat je leidingwater gaat toevoegen in een non-CO2 bak gaat het CO2 gehalte in het aquarium daarmee stijgen waardoor de planten zich opnieuw moeten aanpassen aan de omgeving die plotseling rijker is aan CO2. Doe je dit vaker dan ontstaat er omgeving waarbij je de ene keer weer “veel” CO2 hebt (waterverversing) en de andere keer weer weinig (geen waterverversing). Je planten zijn te traag om zich hieraan aan te passen omwille van hun complexere vorm. Algen kunnen dit dan weer wel omdat ze vrij “simpel” zijn (daarom dat je soms van de ene dag op de andere algen kunt hebben) waardoor ze in hun voordeel zijn. Baardalg is een goed voorbeeld van een alg die in zo’n omstandigheden goed kan gedijen.