Algen bestrijden 
CO2-systemen 
Plantenvoeding 
Aquariumtechniek 
Vissen & garnalen 
Opstart & onderhoud 
Aquariumplanten 
Aquascaping 
Aquarium LED-verlichting? De voordelen én waar je op moet letten!
Lees verder
Weet je wat het ergste is wat mijn aquarium ooit is overkomen?
Na een week op kamer kwam ik terug voor een weekendje bij mijn ouders, en wat bleek: al mijn vissen en garnalen waren dood.
Vergast.
Geen énkel beestje leefde nog.
Op dat moment stond ik echt op het punt om de handdoek in de ring te gooien en gewoon te stoppen met de hobby.
Gelukkig heb ik dat niet gedaan :-)
Toevallig kreeg ik deze week 2 mailtjes van 2 verschillende personen die in dezelfde situatie zitten als mij toen.
Om hun (en anderen) een hart onder de riem te steken en te helpen, heb ik dit artikeltje in mekaar gestoken zodat je vanaf nu veilig de CO2 kunt verhogen zonder risico’s voor de vissen of garnalen.
Waarom zou je je CO2 verhogen?
Als je mij al ooit rechtstreeks gecontacteerd hebt of mijn andere artikels gelezen hebt, dan heb je het waarschijnlijk al gemerkt: ik raad heel vaak aan om de CO2 te verhogen.
Waarom?
Omdat bijna alle algenproblemen worden veroorzaakt door een CO2-tekort. Het is dan ook één van de moeilijkste voedingsstoffen om toe te voegen.
Je kunt het niet heel precies toevoegen zoals een meststof, het is moeilijk te meten, het is heel sterk afhankelijk van de watercirculatie, …
Ik denk dat 90% van alle mailtjes die ik binnenkrijg te maken hebben met een CO2-tekort.
Echt waar.
Het is ook vaak de sleutel voor een gezondere bak. Door het CO2-tekort op te lossen gaan de plantjes namelijk veel beter groeien en zullen de algen uiteindelijk verdwijnen.
En een CO2-tekort oplossen, dat kun je door ofwel het licht te minderen ofwel de CO2 te verhogen.
Maar die laatste optie kan behoorlijk gevaarlijk zijn …
Stap 1: ga preventief te werk en verwijder eerst die kaamlaag
Kijk eens naar het wateroppervlakte van je aquarium.
Zie je daar iets olieachtig op drijven? Dat is een “kaamlaag”. Het probleem met zo’n kaamlaag is dat het de “gaswisseling” tussen de omgeving en het aquarium belemmert.
Je aquarium wisselt namelijk constant zuurstof en CO2 uit met de kamer waarin hij staat. Een kaamlaag vormt dan letterlijk een barrière waardoor de gassen niet goed worden uitgewisseld.
Het resultaat: de CO2 blijft in de bak “hangen” en er komt geen zuurstof vanuit de omgeving in het aquarium terecht. Daardoor krijg je gemakkelijk een CO2-ophoping en heel weinig zuurstof in het aquariumwater en dat kan gevaarlijk zijn!
Voordat je je CO2 gaat verhogen, verwijder je dus best eerst die kaamlaag en verbeter je de gasuitwisseling.
Hoe je dat precies doet, leer je in dit artikel.
Zorg daarna voor betere watercirculatie
Behalve de kaamlaag verwijderen, is ook de watercirculatie verbeteren een “must-do” voordat je de CO2 gaat verhogen.
Goede stroming en watercirculatie zorgt ervoor dat het zuurstof doorheen heel het aquarium wordt verspreid. Als je dan ook nog eens een mooie rimpeling op het wateroppervlakte hebt, dan haal je ook nog eens extra zuurstof uit de omgeving.
Twee vliegen in 1 klap dus!
Wees trouwens niet bang om CO2 te verliezen. Je zult inderdaad een beetje CO2 verspillen door het wateroppervlakte meer te doen bewegen, maar die kostprijs zal nooit zo hoog liggen als 20 dode visjes.
Persoonlijk verkies ik om meer uit te geven aan CO2 dan aan dode visjes ;-)
Alles gereed? Nu gaan we de CO2 héél langzaam verhogen met de “pH methode”
Zo, heb je alle voorzorgsmaatregelen hierboven genomen?
Dan zijn we nu klaar om de CO2 te verhogen. Het is bijzonder belangrijk dat je dit héél langzaam doet.
Enerzijds omdat je planten sowieso de tijd nodig hebben om zich aan te passen aan de nieuwe hoeveelheid CO2 (denk eraan: sterk wisselende CO2 zorgt voor baardalg). Anderzijds omdat ook je vissen en garnalen zich moeten aanpassen.
Wanneer ik de CO2 wil opkrikken, dan gebruik ik de “pH methode”.
Wat houdt dat precies in? Wel, je gaat langzaam de CO2 verhogen en ondertussen meet je regelmatig de pH-waarde van het aquariumwater die je als leidraad gaat gebruiken.
Vervolgens probeer je elke week een daling van ongeveer -0,1 pH te bereiken.
Zo ga je te werk:
- Eerst meet je de pH-waarde van je aquarium nadat de CO2 al enkele uren aanstaat. Doe dit met een goede, betrouwbare pH-meter (bijv. deze van Hanna, ik gebruik zo eentje) en gebruik geen druppeltesters, die zijn niet nauwkeurig genoeg.
- Stel, je meet een pH-waarde van 7 voor jouw bak. Dan gebruik je dit als startpunt voor de CO2-verhoging.
- Je draait vervolgens héél lichtjes aan het naaldventiel van je CO2-systeem zodat er ietsje meer CO2 in de bak wordt gespoten. Ga zeker geen snok geven aan het naaldventiel, meestal is een beweging van enkele millimeters al voldoende.
- Een dag later meet je nogmaals de pH-waarde. Als het goed is, zou die -0,1 pH gedaald moeten zijn. De pH-waarde uit ons voorbeeld is dus nu 6,9 pH.
Waarom een daling van -0,1 pH per week vraag je nu?
Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste, is het gemakkelijk te meten met een goede pH-meter, ook met goedkopere modellen. Ten tweede is het een gemakkelijk te onthouden leidraad.
Je kunt natuurlijk ook kiezen voor een kleinere of grotere daling (bv -0,2 pH/week), gebruik gewoon wat voor jou het gemakkelijkst is. Het belangrijkste is dat je op gelijke tijdstippen meet en alles goed bijhoudt.
Hou er wel rekening mee dat grotere pH-dalingen sneller fout kunnen lopen en dat je vaak niet de tijd hebt om snel in te grijpen. Bovendien worden de verschillen in CO2-hoeveelheden groter bij lage pH-waardes, voorbeeldje hieronder.
Bij een KH van 3 krijg je volgens de pH/KH tabel volgende waardes (zie ook dit artikel op The Barr Report):
7 pH = 9 ppm
6,8pH = 14,3 ppm
6,6pH = 22,6 ppm
6,4pH = 35,8 ppm
6,2pH = 56,8 ppm
6pH = 90 ppm
Dat geeft dan op zijn beurt volgende verschillen tussen elke 0,2 pH:
5,3 ppm
8,3 ppm
13,2 ppm
21 ppm
33,2 ppm
Hoe lager de pH, hoe groter de verschillen in CO2-waardes. Ga dus extra voorzichtig te werk als je pH al voorbij de 6,6 is! PS: vergeet niet om eerst je pH-meter nog eens te ijken. Dat bespaart al een hoop ellende ;-)
Kijk nu heel aandachtig naar je vissen en garnalen
Nu komt de belangrijkste stap: heel aandachtig naar je vissen en garnalen kijken om te zien of ze bepaalde symptomen vertonen. Zij zullen je namelijk een seintje geven wanneer de CO2 te hoog is. Voor je planten maakt een teveel aan CO2 geen bal uit.
Enkele typische symptomen van CO2-vergiftiging zijn:
- Naar lucht happen aan het wateroppervlakte
- Opvallend schuchter worden en gaan schuilen
- Opvallend passief worden en/of weinig eetlust
- Vooral bij garnaaltjes: heel snel bewegen en tegen ruiten “springen”
Van zodra je één van deze symptomen ziet, weet je dat je te hoog zit met de CO2 en ga je terug naar de pH-waarde van 2 weken geleden.
Voorbeeldje:
[table id=1 /]
Zie je het?
In week 4 heb je de max. hoeveelheid CO2 voor je vissen en garnalen bereikt. Vervolgens ga je terug naar de pH-waarde van week 2.
Dit is het pH-profiel waarvan je weet dat het geen gevaren oplevert voor je beestjes.
Het is heel belangrijk dat je zeker de eerste twee dagen alles nauwkeurig in het oog houdt. Je moet namelijk onmiddellijk actie ondernemen van zodra je ook maar het minste symptoom ziet.
Ga zeker niet pas op dag 5 kijken, want wie weet heb je dan al schade gedaan en zijn er een aantal beestjes gestorven.
Langzaam te werk gaan en met een arendsoog alles afspeuren is hier de boodschap!
Wat als je nog steeds algen hebt?
Stel dat je al de CO2 hebt verhoogd voor zover het nog veilig is voor je vissen, maar je hebt na een maand nog steeds last van algen, bijvoorbeeld draadalg?
Dan kun je de lichtintensiteit verlagen. Door het zwakkere aquariumlicht, gaan de plantjes iets trager groeien (maar wel goed!) waardoor ze dus ook minder voedingsstoffen en CO2 nodig hebben. Daardoor wordt het CO2-tekort op zijn beurt weer kleiner en kun jij de vraag naar CO2 door de planten beter beantwoorden.
Het resultaat: na een 4-tal weken zou de alg al een pak geminderd moeten zijn.
Conclusie:
Wil je de CO2 van je aquarium verhogen zonder risico voor je vissen en garnalen, dan moet je het volgende doen:
- Kaamlaag verwijderen
- Zorgen voor een betere watercirculatie & rimpeling op het wateroppervlakte
- Héél langzaam de CO2 week per week verhogen en de pH meten met een goede pH sonde (bijv. deze!)
- Tijdens het verhogen van de CO2 heel goed de vissen in het oog houden voor de minste symptomen
Eventueel kun je dit combineren met een zwakkere lichtintensiteit voor extra effect op de algen.
Heb jij de CO2 al verhoogd? Wat is jouw methode? Of heb je het zelf al meegemaakt dat je je per ongeluk al je vissen hebt vergast?
Laat het mij hieronder weten in de reacties!
[ninja-inline id=2164]
Hallo ik heb een vraag,
Ik heb een co2 systeem aangeschaft van dennerle met een schakeling waardoor er s’avonds geen co2 word toegevoegd.
Nu heb ik in de beschrijving gelezen dat de basis instelling 10 bellen per minuut per 100 l bedraagt.
Ik heb een bak ban 120 l, en heb ik gemerkt dat als is de diffusor helemaal beneden in de bak plaats er niets gebeurd niets wat ik levens ook wel begrijpelijk vind namelijk het drukverschil. Maar ik vraag me af wat de juiste hoogte van de diffusor is en wat nu de beste plaats is om de diffusor te plaatsen betreft de stroming vlakbij de zuigzijden of perszijden pomp of juist helemaal niet?
vriendelijke groet,
Remon van Diepen
Dag Remon.
volgens mij hebje een diffusor van denerle.( een flipper of ben ik mis).die moet je normaal aan het opervlak plaatsen zo dat de co2 mee gaat met de stroming.en zo gaat de co2 naar de planten toe.zo dus plaatsen aan de uitgang van uw filter.
groetjes.
Etienne.
Hey Etienne
Zo’n flipper plaats je inderdaad best in de stroming voor extra efficiëntie!
(maar ik denk dat Remon een glazen diffusor bedoelt)
Groeten
Gilles
Dag Remon
Als het een glazen diffusor is: zo laag mogelijk en tegenover de filteruitlaat. Dus filteruitlaat links en diffusor rechts onderaan bijvoorbeeld. Op die manier moet de CO2 een grotere afstand afleggen + het zit in de stroming.
Groeten
Gilles
Hey Gilles.
ik heb een vraagje, ik zou graag de co2 snachts af zetten, maar nu is de vraag mag ik de co2 controler op een tijdsklok zetten zou dat geen probleem geven op dat die dan een paar uur afligt.
groetjes.
Etienne.
Hey Etienne
Geen idee, op dat vlak heb ik geen ervaring met pH controllers eerlijk gezegd!
Groeten
Gilles
Hey Gilles.
zetten jullie dan snachts de co2 af.het zou natuurlijk wel veel goedkoper zijn he.
groetjes.
Etienne.
Hallo allemaal. Ik heb het ook gehad dat ik langzaam vis sterfte had. Sommige zien er erg gezond uit en sommige gingen raar doen. Ik had in 3 dagen 50 kardinaal tetra’s verloren en 2 cori’s.
Bedankt voor dit artikel het heeft mij erg geholpen. Ik heb zelf een discus bak waar ik mijn Ph wil verlagen. Mijn Ph loopt zeer snel op waardoor ik steeds veel CO2 moet toevoegen. Weten jullie misschien waardoor ik dit zou kunnen verminderen. Heb ook drijfplanten zou dit misschien een probleem kunnen vormen voor het zuurstof gehalte in mijn aquarium?
M.v.g.
Martin
Hey Martin
Tenzij je drijfplanten echt alles volledig afdekken (bijv. een plaag van waterpest), dan lijkt me dat geen probleem. Loopt de pH op tijdens de dag wanneer je CO2 toevoegt?
Groeten
Gilles
Hey Gilles,
Bedankt voor je reactie. Mijn Ph loopt erg snel op. Mijn magneet ventiel gaat bij 6,8 Ph zeker elke 20 minuten flink bij geven om rond deze Ph te blijven. Ik had met een 2KG fles maar 2 weken gedaan. Door deze site ben ik er achter dat ik teveel wil zakken in 1 keer. Helaas durf ik het niet op dit moment aan om opnieuw te starten met Co2, Ik heb nog een klein beetje draad alg. Ik ben van een ph van 6,8 in 1 dag naar een Ph van 7,8 door mijn CO2 uit te zetten. Waarschijnlijk moet ik mijn filter materiaal gaan veranderen. Heb nu niks Ph verlagend in mijn aquarium dan 3 stukken kienhout.
Groeten,
Martin
Hey Martin.
als uw ph niet gemakkelijk naar beneden gaat zou het wel eens kunnen dat kh te hoog is, en ook eens kijken naar uw gh want te hard water kun je heel moeilijk de ph laten dalen.
groetjes.
Etienne.