Zo herken je een CO2-tekort in je aquarium en krijg je gezondere aquariumplanten

Kijk eens naar het aquarium hierboven. Prachtig, toch?

Ken je ook het geheim van dat aquarium? Goede CO2. Want met voldoende CO2 kun je een prachtig aquarium maken, net zoals die hierboven.

Helaas is CO2 toevoegen zowat het moeilijkste binnen onze hobby. Heb je te weinig, dan groeien je planten slecht. Heb je teveel, dan loop je het risico dat je je vissen en garnalen verstikt.

Maar wat is dan de beste, veiligste en efficiëntste manier om je CO2 toe te voegen …?

Aquarium CO2 toevoegen doe je het beste met je ogen!

Dat klopt: met je ogen.

Denk er eens over na: heb je ooit Takashi Amano een KH/pH tabel zien gebruiken? Of een pH controller?

Eigenlijk is Takashi Amano geen voorstander van controllers en andere apparatuur om de CO2 te meten. In een interview door Aquajournal vertelt hij hoe hij in de jaren ’70 een controller op de markt had gebracht, maar kort daarna de productie ervan staakte.

Waarom? Omdat hij een hoop vissen had vergast door een foutje met het systeem. Sindsdien heeft hij geen controller meer aangeraakt:

“It was a real shock. It occurred to me then that controlling living things with a machine may be a conceit of human being. No matter how convenient, there may be a limit that we should not cross. “

Tegenwoordig gebruikt hij zijn eigen ogen en ervaring om de pH te regelen. Als er bijvoorbeeld algen ontstaan of de planten doen het slecht, dan verhoogt hij de CO2. Happen de vissen naar lucht, dan verlaagt hij de CO2 of zorgt hij voor meer zuurstof in het water.

“Gemakkelijker gezegd dan gedaan”, denk je nu waarschijnlijk.

Klopt. Daarom heb ik een lijst gemaakt van symptomen waarop je moet letten. Als je één van de situaties hieronder tegenkomt in je eigen bak, dan weet je dat je hoogstwaarschijnlijk met een CO2-tekort zit ...

Zo vertellen je aquariumplanten je dat je te weinig CO2 toevoegt…

Je aquariumplanten hebben zo hun eigen manier om te zeggen dat je een CO2-tekort hebt in je aquarium. Vaak verschilt het ook een beetje van plant tot plant. Enkele voorbeelden:

1. Misvormde blaadjes: zeker bij Pogostemon stellatus zie je dit heel duidelijk. De bovenste blaadjes zijn dan kleiner dan normaal en zien er wat “kroezelig” uit, alsof ze verkeerd gestreken zijn.

2. De aquariumplantjes komen los en gaan drijven: dit wordt ook wel “auto fragmentatie” of “stem rot” (Engels) genoemd. De plant zit dan op een plek waar te weinig CO2 is en maakt zichzelf als het ware los door af te knappen.

Op die manier wordt het meegesleurd in de stroming, op zoek naar betere oorden met meer CO2. Wat kan moeder natuur interessant zijn, toch? :-)

De CO2 ter plekke verbeteren door bijvoorbeeld betere stroming kan in zo’n situaties zeker helpen.Dit kan trouwens ook bij bodemplanten zoals Hemianthus callitrichoides voorkomen, hij gaat dan loskomen van de bodem en drijven.

3. De planten groeien naar het licht toe. De planten zijn dan heel uitgerekt en vaak heel smal bovenaan. Dit wordt heel vaak gezien als een symptoom van te weinig licht, maar eigenlijk is dat niet waar. Wil je compacte, brede bladeren dan moet je namelijk veel licht én veel CO2 hebben.

Wanneer je plantjes naar het licht groeien, ontbreekt vaak het laatste. Eindeloos meer licht gaan toevoegen zal niet helpen, integendeel, het zal het CO2-tekort enkel nog vergroten.

De truc hier is om het licht net ietsje te minderen of te laten zoals het is en de CO2 te verhogen.

4. De onderste blaadjes vallen af. Dit is een moeilijke, want vaak is dit het gevolg van onvoldoende watercirculatie onderaan de plantjes. Door de slechte circulatie zijn voedingsstoffen voor die blaadjes niet zo gemakkelijk te verkrijgen en kwijnen ze weg. Bovendien is licht op die plekken ook een heel stuk minder, wat ook een factor is.

Maar eerlijk gezegd: het is héél moeilijk om onderaan dikke bosjes planten goede stroming te krijgen.

Gebruik anders een trucje van grootmeester Amano: een stukje hardscape (bijvoorbeeld wat stenen of hout) voor de onderste delen van de plant plaatsen.

Of zoals bij het aquarium in de Nederlandse stijl: straatjes maken.

5. Gaatjes in de bladeren en/of  “glazig” worden (zie ook foto punt 2). Dit is vaak een combinatie van te weinig CO2 en meststoffen. Verhoog dus beide een beetje en je zou na een maand resultaat moeten zien.

Eventueel de slechte bladeren wegsnoeien, dat kan de plant aansporen om extra te groeien en nieuwe blaadjes te vormen.

Je ziet dit trouwens heel vaak bij Hemianthus callitrichoides. De randen van de bladeren worden dan wat grijzig en doorzichtig en verliezen aan kleur. Dit is een heel CO2-gevoelig plantje en vaak herken je hieraan direct of er voldoende CO2 is of niet.

6. Blaadjes met weinig kleur. Als je aquariumplantjes wat aan kleur verliezen, is dat vaak ook het gevolg van te weinig CO2 en/of meststoffen. Ook hier kun je beide verhogen en zien hoe de planten reageren.

Zo zeggen aquarium algen dat je te weinig CO2 toevoegt…

Tja, algen, wie heeft er af en toe niet last van :-)

Gelukkig hebben ze wel 1 grote verdienste: ze zeggen je dat er iets mis is met je bak. Iets dat je zo snel mogelijk moet oplossen!

Een aantal algen verschijnen steeds bij een CO2-tekort. Soms omdat je gewoonweg te weinig CO2 toevoegt, soms omdat je teveel aquariumverlichting gebruikt. Want hoe meer licht je gebruikt, hoe sterker de fotosynthese en hoe meer CO2 + meststoffen je moet toevoegen. Vraag en aanbod met andere woorden.

Enkele voorbeelden van algen die ALTIJD verschijnen bij te weinig CO2:

1. Draadalg. Zelfs een heel klein beetje draadalg is genoeg om te zeggen dat er iets mis is met de CO2 in je bak. Het licht wat terugschroeven in sterkte & duur en wat extra CO2 toevoegen kan wonderen doen!

2. Baardalg: ook deze alg wil je iets duidelijk maken. De alg komt vaak voor bij slechte watercirculatie waardoor je plaatselijk CO2-tekorten krijgt. Kijk de stroming eens na, verhoog de CO2 beetje bij beetje en snoei de aangetaste bladeren weg. Reken op minstens 1 à 2 maanden voordat je resultaten ziet, dit is een koppige alg die niet vanzelf verdwijnt!

 

3. Puntalgen: ze zijn niet zo vervelend als baardalgen & draadalgen, maar kunnen toch het zicht storen, zeker als ze vooral op de voorruit groeien! De groene puntalg komt vaak voor bij te weinig fosfaat en/of CO2. Beide verhogen lost het probleem op.

Klaar om meer CO2 in je aquarium toe te voegen?

Vertoon je bak één van de bovenstaande symptomen? Of misschien verschillende? Dan weet je wat er je te doen staat.

Verhoog wekelijks beetje bij beetje (!) de CO2 en hou je vissen in het oog. Een goede richtlijn is maximum 0,1 pH minder per week. Ga dus zeker niet het naaldventiel open schroeven, maar doe alles rustig aan.

Happen je vissen naar lucht of verschuilen ze zich? Dan zit je waarschijnlijk net iets te hoog. Ga dan terug naar de pH-waarde van de week geleden of de week daarvoor. Dat is namelijk de veilige grens voor je vissen.

Geloof me, als je deze techniek onder de knie krijgt dan sta je als aquascaper sterker in je schoenen, weet je problemen direct te herkennen en zal je aquarium er een pak frisser bijstaan. En bovendien zul je in de toekomst veel sneller kunnen reageren op mogelijke tekorten en zo een topbak blijven onderhouden.

Maar ik heb geen CO2-systeem, wat nu?

Geen probleem. De truc is dan om je verlichting zo laag mogelijk te houden. Daardoor vertraagt de fotosynthese en gaan de plantjes trager groeien.

Een tragere groei betekent minder vraag naar voedingsstoffen en dus ook CO2. Gevolg? Het CO2-tekort wordt kleiner! Hoe je dit het best aanpakt, lees je in het artikel over aquaria zonder CO2.

Van welk symptoom heb jij last in je bak? Of ken je misschien nog een andere vorm van CO2-tekort? Laat het mij hieronder zeker weten.

En vergeet niet om lid te worden van onze Facebook-pagina om nog meer leuke scapes & tips te zien! ;-)