Weet je wat het ergste is wat mijn aquarium ooit is overkomen?
Na een week op kamer kwam ik terug voor een weekendje bij mijn ouders, en wat bleek: al mijn vissen en garnalen waren dood.
Vergast.
Geen énkel beestje leefde nog.
Op dat moment stond ik echt op het punt om de handdoek in de ring te gooien en gewoon te stoppen met de hobby.
Gelukkig heb ik dat niet gedaan :-)
Toevallig kreeg ik deze week 2 mailtjes van 2 verschillende personen die in dezelfde situatie zitten als mij toen.
Om hun (en anderen) een hart onder de riem te steken en te helpen, heb ik dit artikeltje in mekaar gestoken zodat je vanaf nu veilig de CO2 kunt verhogen zonder risico’s voor de vissen of garnalen.
Als je mij al ooit rechtstreeks gecontacteerd hebt of mijn andere artikels gelezen hebt, dan heb je het waarschijnlijk al gemerkt: ik raad heel vaak aan om de CO2 te verhogen.
Waarom?
Omdat bijna alle algenproblemen worden veroorzaakt door een CO2-tekort. Het is dan ook één van de moeilijkste voedingsstoffen om toe te voegen.
Je kunt het niet heel precies toevoegen zoals een meststof, het is moeilijk te meten, het is heel sterk afhankelijk van de watercirculatie, …
Ik denk dat 90% van alle mailtjes die ik binnenkrijg te maken hebben met een CO2-tekort.
Echt waar.
Het is ook vaak de sleutel voor een gezondere bak. Door het CO2-tekort op te lossen gaan de plantjes namelijk veel beter groeien en zullen de algen uiteindelijk verdwijnen.
En een CO2-tekort oplossen, dat kun je door ofwel het licht te minderen ofwel de CO2 te verhogen.
Maar die laatste optie kan behoorlijk gevaarlijk zijn …
Kijk eens naar het wateroppervlakte van je aquarium.
Zie je daar iets olieachtig op drijven? Dat is een “kaamlaag”. Het probleem met zo’n kaamlaag is dat het de “gaswisseling” tussen de omgeving en het aquarium belemmert.
Je aquarium wisselt namelijk constant zuurstof en CO2 uit met de kamer waarin hij staat. Een kaamlaag vormt dan letterlijk een barrière waardoor de gassen niet goed worden uitgewisseld.
Het resultaat: de CO2 blijft in de bak “hangen” en er komt geen zuurstof vanuit de omgeving in het aquarium terecht. Daardoor krijg je gemakkelijk een CO2-ophoping en heel weinig zuurstof in het aquariumwater en dat kan gevaarlijk zijn!
Voordat je je CO2 gaat verhogen, verwijder je dus best eerst die kaamlaag en verbeter je de gasuitwisseling.
Hoe je dat precies doet, leer je in dit artikel.
Behalve de kaamlaag verwijderen, is ook de watercirculatie verbeteren een “must-do” voordat je de CO2 gaat verhogen.
Goede stroming en watercirculatie zorgt ervoor dat het zuurstof doorheen heel het aquarium wordt verspreid. Als je dan ook nog eens een mooie rimpeling op het wateroppervlakte hebt, dan haal je ook nog eens extra zuurstof uit de omgeving.
Twee vliegen in 1 klap dus!
Wees trouwens niet bang om CO2 te verliezen. Je zult inderdaad een beetje CO2 verspillen door het wateroppervlakte meer te doen bewegen, maar die kostprijs zal nooit zo hoog liggen als 20 dode visjes.
Persoonlijk verkies ik om meer uit te geven aan CO2 dan aan dode visjes ;-)
Zo, heb je alle voorzorgsmaatregelen hierboven genomen?
Dan zijn we nu klaar om de CO2 te verhogen. Het is bijzonder belangrijk dat je dit héél langzaam doet.
Enerzijds omdat je planten sowieso de tijd nodig hebben om zich aan te passen aan de nieuwe hoeveelheid CO2 (denk eraan: sterk wisselende CO2 zorgt voor baardalg). Anderzijds omdat ook je vissen en garnalen zich moeten aanpassen.
Wanneer ik de CO2 wil opkrikken, dan gebruik ik de “pH methode”.
Wat houdt dat precies in? Wel, je gaat langzaam de CO2 verhogen en ondertussen meet je regelmatig de pH-waarde van het aquariumwater die je als leidraad gaat gebruiken.
Vervolgens probeer je elke week een daling van ongeveer -0,1 pH te bereiken.
Zo ga je te werk:
Waarom een daling van -0,1 pH per week vraag je nu?
Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste, is het gemakkelijk te meten met een goede pH-meter, ook met goedkopere modellen. Ten tweede is het een gemakkelijk te onthouden leidraad.
Je kunt natuurlijk ook kiezen voor een kleinere of grotere daling (bv -0,2 pH/week), gebruik gewoon wat voor jou het gemakkelijkst is. Het belangrijkste is dat je op gelijke tijdstippen meet en alles goed bijhoudt.
Hou er wel rekening mee dat grotere pH-dalingen sneller fout kunnen lopen en dat je vaak niet de tijd hebt om snel in te grijpen. Bovendien worden de verschillen in CO2-hoeveelheden groter bij lage pH-waardes, voorbeeldje hieronder.
Bij een KH van 3 krijg je volgens de pH/KH tabel volgende waardes (zie ook dit artikel op The Barr Report):
7 pH = 9 ppm
6,8pH = 14,3 ppm
6,6pH = 22,6 ppm
6,4pH = 35,8 ppm
6,2pH = 56,8 ppm
6pH = 90 ppm
Dat geeft dan op zijn beurt volgende verschillen tussen elke 0,2 pH:
5,3 ppm
8,3 ppm
13,2 ppm
21 ppm
33,2 ppm
Hoe lager de pH, hoe groter de verschillen in CO2-waardes. Ga dus extra voorzichtig te werk als je pH al voorbij de 6,6 is! PS: vergeet niet om eerst je pH-meter nog eens te ijken. Dat bespaart al een hoop ellende ;-)
Nu komt de belangrijkste stap: heel aandachtig naar je vissen en garnalen kijken om te zien of ze bepaalde symptomen vertonen. Zij zullen je namelijk een seintje geven wanneer de CO2 te hoog is. Voor je planten maakt een teveel aan CO2 geen bal uit.
Enkele typische symptomen van CO2-vergiftiging zijn:
Van zodra je één van deze symptomen ziet, weet je dat je te hoog zit met de CO2 en ga je terug naar de pH-waarde van 2 weken geleden.
Voorbeeldje:
[table id=1 /]
Zie je het?
In week 4 heb je de max. hoeveelheid CO2 voor je vissen en garnalen bereikt. Vervolgens ga je terug naar de pH-waarde van week 2.
Dit is het pH-profiel waarvan je weet dat het geen gevaren oplevert voor je beestjes.
Het is heel belangrijk dat je zeker de eerste twee dagen alles nauwkeurig in het oog houdt. Je moet namelijk onmiddellijk actie ondernemen van zodra je ook maar het minste symptoom ziet.
Ga zeker niet pas op dag 5 kijken, want wie weet heb je dan al schade gedaan en zijn er een aantal beestjes gestorven.
Langzaam te werk gaan en met een arendsoog alles afspeuren is hier de boodschap!
Stel dat je al de CO2 hebt verhoogd voor zover het nog veilig is voor je vissen, maar je hebt na een maand nog steeds last van algen, bijvoorbeeld draadalg?
Dan kun je de lichtintensiteit verlagen. Door het zwakkere aquariumlicht, gaan de plantjes iets trager groeien (maar wel goed!) waardoor ze dus ook minder voedingsstoffen en CO2 nodig hebben. Daardoor wordt het CO2-tekort op zijn beurt weer kleiner en kun jij de vraag naar CO2 door de planten beter beantwoorden.
Het resultaat: na een 4-tal weken zou de alg al een pak geminderd moeten zijn.
Wil je de CO2 van je aquarium verhogen zonder risico voor je vissen en garnalen, dan moet je het volgende doen:
Eventueel kun je dit combineren met een zwakkere lichtintensiteit voor extra effect op de algen.
Heb jij de CO2 al verhoogd? Wat is jouw methode? Of heb je het zelf al meegemaakt dat je je per ongeluk al je vissen hebt vergast?
Laat het mij hieronder weten in de reacties!
[ninja-inline id=2164]
Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…
Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…
Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…
Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…
Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…
Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…
Bekijk de reacties
Hallo Gilles,
Ik merk dat ik met de dag minder algen in mijn bak krijg, dus bovenstaande methode werkt zeker!
Echter nog 1 klein vraagje.
Het magneetventiel staat bij mij de gedurende dag aardig lang open. Dit zie ik ook aan de ph waarde.
Op het moment is mijn kh 5 en de ph-controller is ingesteld op 6.6.
Ik zie dat mijn co2 installatie de grootste moeite heeft om de ph naar dit punt te brengen (en te houden).
Wat zou ik hier nog eventueel aan kunnen veranderen?
Groetjes Michael
Hey Michael
Je zou kunnen overschakelen naar een CO2-reactor als je die nog niet gebruikt, die werken efficiënter dan de andere CO2-systemen en zouden dus de pH sneller naar onder moeten brengen.
Groeten
Gilles
Hallo Gilles,
Die heb ik inderdaad al in gebruik ;)
Tevens heb ik in de bak nog een stromingspompje liggen, zodat alle co2 goed door de bak gaat en dus ook naar mijn ph elektrode (deze is tevens op korte termijn geijkt)
Groetjes Michael
hallo had nog een vraagje hoeveel graden mag een aquarium wezen ik kan het niet helemaal goed krijgen die van mij staat op 26 graden en mijn thermostaat laat ik elke dag wat zakken die staat nu op 22 maar hij blijft maar op 26 staan heb ook al wat ander water er in gedaan maar niks helpt en de thermometer werkt goed als ik water ververs wie kan mij helpen mvg arend
Hey
Dat hangt af van de vissen en planten die je hebt. 26° is wel al een beetje aan de bovengrens, ik zou het niet hoger laten komen. Desnoods kun je een ventilator erboven plaatsen om het af te koelen en regelmatig het verdampte water aanvullen met frisser kraanwater.
Groeten
Gilles
oke de vissen doen het nog goed maar ik zal de tip van je doen alvast hartelijk dank gilles
is het erg om een zuurstofpompje op je aqurium aan te sluiten met in amen werking met co2? grtjes arend
Hoi
Helaas heb ik dit nooit geprobeerd, geen idee dus!
Groeten
Gilles
Hoi Gilles,
Mooi artikel, ik blijf al je blogs met plezier lezen! :)
Maar ik heb een vraag:
Is het normaal dat de PH na de start van CO2 toevoeging, gedurende de dag steeds verder daalt?
Zo ben ik gisteren om 11 uur met CO2 begonnen. Ik had toen een PH van 7,16. Na een uur PH 6,79. Om 13uur PH 6,54. 14 uur PH 6,47. Om 17uur PH 6,4 en om 21uur 6,35. Toen ging het licht en de CO2 toevoer uit, waarna de CO2 weer langzaam ging stijgen.
Mijn aquarium heeft m.i. een goede circulatie, mooie rimpeling aan het oppervlak en geen kaamlaag.
Het gaat om een aquarium van 120x50x60cm (lengte x breedte x hoogte) met een CO2 toevoer van 4 bubbels per seconde.
Ik hoor het graag.
groeten, Coos
Hey Coos
Sorry voor de late reactie, ik was op vakantie! En bedankt voor het lezen van mijn artikels en de complimenten :-)
Ja, als je weinig zuurstof hebt in je aquarium dan gaat de hoeveelheid CO2 steeds stijgen en blijft die onstabiel. Met voldoende zuurstof in je aquarium kun je dat probleem vermijden, ik leg dit fenomeen uit in dit artikel: https://www.aquascaping-blog.com/1736/zuurstof-aquarium-vis-plant (ergens halverwege de pagina).
Heb je al geprobeerd om de lichtintensiteit te minderen in plaats van de CO2 te verhogen? Dan loop je minder risico voor je vissen want dan kun je weer wat minder CO2 toevoegen (zwakker licht = tragere groei = minder vraag naar CO2). Voor je planten maakt het niet zoveel uit, ze zullen vooral trager groeien.
Groeten
Gilles
Mijn bak krijgt via het raam licht binnen, moet je dan co2 toevoegen of alleen met licht aan? Ik maak gebruik van een tijdventiel en gaat open als de lampen aan gaan.
Hey Milco
Tenzij het heel de dag lang knal in het licht staat, kan het niet zo'n kwaad. CO2 moet je wel altijd toevoegen minstens 1 uur voordat de lichten aangaan, het heeft namelijk tijd nodig om te mengen met het water en zo beschikbaar te zijn voor je planten.
Groeten
Gilles
Hallo
nou ben ik al en tijdje bezig met mijn co2 Toevoeging. Maar nu heb ik en vraag ik lees wel vaker dat en ph controller eigelijk helemaal niet goed is. Maar ik maak dus gebruik van zo'n controller.
Nu wil ik wel stoppen met het apparaat vanwege kosten en resultaat! Maar nu is mijn vraag hoe stel ik nu een en atomizer Af. Moet ik de tijd klok om het half uur en kwartier aan zetten of de gehele dag zolang mijn licht aanstaat. Hoe kan ik verkomen dat ik mijn vissen vergas! Omdat de atomizer een werk druk van 3 bar nodig heeft! Mvg martijn.
Hey Martijn
Ik ben ook geen voorstander van pH controllers. Ze werken prima, maar naar mijn mening ga je teveel focussen op een specifieke pH-waarde ipv naar je planten te kijken. Bovendien moet die sonde altijd goed geijkt zijn, of je zit helemaal in de problemen. Liever gewoon manueel dan, maar dat is mijn mening.
Een atomizer moet je gewoon op de filterslang monteren en klaar. Je moet die niet afstellen ofzo, dat doe je met je CO2 drukregelaar en naaldventiel. Ik raad aan om 1u voordat de lichten aangaan te beginnen met CO2 toe te voegen en 1 uur voordat de lichten uitgaan terug af. En hoe je vergassing van je vissen voorkomt: laag beginnen en heel langzaam de CO2 verhogen zoals beschreven in dit artikel. Begin desnoods ook met weinig lichtintensiteit om algenproblemen te voorkomen.
Groeten
Gilles
Dankje wel voor de reactie! heb vandaag de ph controller verwijdert en heb hem nu manueel met en en tijd klok hopelijk komt het zo goed. Mvr martijn
Hallo Gilles,
Voor de CO2 toevoeging maak ik gebruik van een diffusor die aan mijn Eheimpomp is verbonden.
De CO2 wordt in zeer fijne belletjes toegevoegd aan het gefilterde water en sproeit deels krachtig van bovenaf (net boven de waterlijn) in het aquarium. Groot voordeel van deze methode is:
- dat er ook zuurstof wordt toegevoegd
- er geen kaamlaag op het water ligt
- de CO2 zeer goed wordt verdeeld in het aquarium
Mogelijk nadeel is dat er vast wat CO2 verloren gaat maar dit nadeel weegt niet op tegen de voordelen.
Met vriendelijke groet,
Paul
Hey Paul
Dat zal inderdaad wat CO2-verlies veroorzaken, maar die kost is niets vergeleken met dode visjes ... :-)
Groeten
Gilles
Ik gebruik easy-carbo en flinke watercirculatie. Planten groeien als kool. Groetjes Hans Wigmore
Hey Gilles,
Zoals je weet heb ik mijn bak net opnieuw opgestart en jouw advies opgevolgd. Ik heb nog geen bewoners en heb nog niks gemeten maar ben de CO2 nu behoorlijk aan het opvoeren. De continu indicator is namelijk nog altijd echt diep donkergroen.... Ik had al verwacht dat hij wat lichter van kleur zou worden.
Ik heb nu de bodem van ADA Amazonia die volgens mij de PH beinvloed. Hoe zit deze methode (het meten van de PH) met PH regulerende bodems?
De bellen gaan nu zo snel dat ik ze haast niet meer kan tellen..... !
Groetjes!
Hey Dutchy
Alles goed?
In principe maakt de pH waarde zelf niet zoveel uit, het is de evolutie die van belang is. Je gaat namelijk geen CO2 waarde berekenen zoals bij de pH/KH tabel, daardoor is de absolute pH waarde niet belangrijk. Enkel de manier waarop de pH zakt bij het toevoegen van extra CO2 is belangrijk, want dat toont in hoeverre de CO2 oplost in je bak. Een zwakte bij deze methode is wel de oplosbaarheid bij lage of hoge hardheid van het water, die de snelheid van de pH-verandering kan beïnvloeden.
Groeten
Gilles
Oh daar zeg je wat inderdaad...... ik ga eens mijn leidingwater controleren.
Mooi artikel gilles
Hey Rick
Bedankt! :-)
Groeten
Gilles