Weet je wat het ergste is wat mijn aquarium ooit is overkomen?
Na een week op kamer kwam ik terug voor een weekendje bij mijn ouders, en wat bleek: al mijn vissen en garnalen waren dood.
Vergast.
Geen énkel beestje leefde nog.
Op dat moment stond ik echt op het punt om de handdoek in de ring te gooien en gewoon te stoppen met de hobby.
Gelukkig heb ik dat niet gedaan :-)
Toevallig kreeg ik deze week 2 mailtjes van 2 verschillende personen die in dezelfde situatie zitten als mij toen.
Om hun (en anderen) een hart onder de riem te steken en te helpen, heb ik dit artikeltje in mekaar gestoken zodat je vanaf nu veilig de CO2 kunt verhogen zonder risico’s voor de vissen of garnalen.
Als je mij al ooit rechtstreeks gecontacteerd hebt of mijn andere artikels gelezen hebt, dan heb je het waarschijnlijk al gemerkt: ik raad heel vaak aan om de CO2 te verhogen.
Waarom?
Omdat bijna alle algenproblemen worden veroorzaakt door een CO2-tekort. Het is dan ook één van de moeilijkste voedingsstoffen om toe te voegen.
Je kunt het niet heel precies toevoegen zoals een meststof, het is moeilijk te meten, het is heel sterk afhankelijk van de watercirculatie, …
Ik denk dat 90% van alle mailtjes die ik binnenkrijg te maken hebben met een CO2-tekort.
Echt waar.
Het is ook vaak de sleutel voor een gezondere bak. Door het CO2-tekort op te lossen gaan de plantjes namelijk veel beter groeien en zullen de algen uiteindelijk verdwijnen.
En een CO2-tekort oplossen, dat kun je door ofwel het licht te minderen ofwel de CO2 te verhogen.
Maar die laatste optie kan behoorlijk gevaarlijk zijn …
Kijk eens naar het wateroppervlakte van je aquarium.
Zie je daar iets olieachtig op drijven? Dat is een “kaamlaag”. Het probleem met zo’n kaamlaag is dat het de “gaswisseling” tussen de omgeving en het aquarium belemmert.
Je aquarium wisselt namelijk constant zuurstof en CO2 uit met de kamer waarin hij staat. Een kaamlaag vormt dan letterlijk een barrière waardoor de gassen niet goed worden uitgewisseld.
Het resultaat: de CO2 blijft in de bak “hangen” en er komt geen zuurstof vanuit de omgeving in het aquarium terecht. Daardoor krijg je gemakkelijk een CO2-ophoping en heel weinig zuurstof in het aquariumwater en dat kan gevaarlijk zijn!
Voordat je je CO2 gaat verhogen, verwijder je dus best eerst die kaamlaag en verbeter je de gasuitwisseling.
Hoe je dat precies doet, leer je in dit artikel.
Behalve de kaamlaag verwijderen, is ook de watercirculatie verbeteren een “must-do” voordat je de CO2 gaat verhogen.
Goede stroming en watercirculatie zorgt ervoor dat het zuurstof doorheen heel het aquarium wordt verspreid. Als je dan ook nog eens een mooie rimpeling op het wateroppervlakte hebt, dan haal je ook nog eens extra zuurstof uit de omgeving.
Twee vliegen in 1 klap dus!
Wees trouwens niet bang om CO2 te verliezen. Je zult inderdaad een beetje CO2 verspillen door het wateroppervlakte meer te doen bewegen, maar die kostprijs zal nooit zo hoog liggen als 20 dode visjes.
Persoonlijk verkies ik om meer uit te geven aan CO2 dan aan dode visjes ;-)
Zo, heb je alle voorzorgsmaatregelen hierboven genomen?
Dan zijn we nu klaar om de CO2 te verhogen. Het is bijzonder belangrijk dat je dit héél langzaam doet.
Enerzijds omdat je planten sowieso de tijd nodig hebben om zich aan te passen aan de nieuwe hoeveelheid CO2 (denk eraan: sterk wisselende CO2 zorgt voor baardalg). Anderzijds omdat ook je vissen en garnalen zich moeten aanpassen.
Wanneer ik de CO2 wil opkrikken, dan gebruik ik de “pH methode”.
Wat houdt dat precies in? Wel, je gaat langzaam de CO2 verhogen en ondertussen meet je regelmatig de pH-waarde van het aquariumwater die je als leidraad gaat gebruiken.
Vervolgens probeer je elke week een daling van ongeveer -0,1 pH te bereiken.
Zo ga je te werk:
Waarom een daling van -0,1 pH per week vraag je nu?
Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste, is het gemakkelijk te meten met een goede pH-meter, ook met goedkopere modellen. Ten tweede is het een gemakkelijk te onthouden leidraad.
Je kunt natuurlijk ook kiezen voor een kleinere of grotere daling (bv -0,2 pH/week), gebruik gewoon wat voor jou het gemakkelijkst is. Het belangrijkste is dat je op gelijke tijdstippen meet en alles goed bijhoudt.
Hou er wel rekening mee dat grotere pH-dalingen sneller fout kunnen lopen en dat je vaak niet de tijd hebt om snel in te grijpen. Bovendien worden de verschillen in CO2-hoeveelheden groter bij lage pH-waardes, voorbeeldje hieronder.
Bij een KH van 3 krijg je volgens de pH/KH tabel volgende waardes (zie ook dit artikel op The Barr Report):
7 pH = 9 ppm
6,8pH = 14,3 ppm
6,6pH = 22,6 ppm
6,4pH = 35,8 ppm
6,2pH = 56,8 ppm
6pH = 90 ppm
Dat geeft dan op zijn beurt volgende verschillen tussen elke 0,2 pH:
5,3 ppm
8,3 ppm
13,2 ppm
21 ppm
33,2 ppm
Hoe lager de pH, hoe groter de verschillen in CO2-waardes. Ga dus extra voorzichtig te werk als je pH al voorbij de 6,6 is! PS: vergeet niet om eerst je pH-meter nog eens te ijken. Dat bespaart al een hoop ellende ;-)
Nu komt de belangrijkste stap: heel aandachtig naar je vissen en garnalen kijken om te zien of ze bepaalde symptomen vertonen. Zij zullen je namelijk een seintje geven wanneer de CO2 te hoog is. Voor je planten maakt een teveel aan CO2 geen bal uit.
Enkele typische symptomen van CO2-vergiftiging zijn:
Van zodra je één van deze symptomen ziet, weet je dat je te hoog zit met de CO2 en ga je terug naar de pH-waarde van 2 weken geleden.
Voorbeeldje:
[table id=1 /]
Zie je het?
In week 4 heb je de max. hoeveelheid CO2 voor je vissen en garnalen bereikt. Vervolgens ga je terug naar de pH-waarde van week 2.
Dit is het pH-profiel waarvan je weet dat het geen gevaren oplevert voor je beestjes.
Het is heel belangrijk dat je zeker de eerste twee dagen alles nauwkeurig in het oog houdt. Je moet namelijk onmiddellijk actie ondernemen van zodra je ook maar het minste symptoom ziet.
Ga zeker niet pas op dag 5 kijken, want wie weet heb je dan al schade gedaan en zijn er een aantal beestjes gestorven.
Langzaam te werk gaan en met een arendsoog alles afspeuren is hier de boodschap!
Stel dat je al de CO2 hebt verhoogd voor zover het nog veilig is voor je vissen, maar je hebt na een maand nog steeds last van algen, bijvoorbeeld draadalg?
Dan kun je de lichtintensiteit verlagen. Door het zwakkere aquariumlicht, gaan de plantjes iets trager groeien (maar wel goed!) waardoor ze dus ook minder voedingsstoffen en CO2 nodig hebben. Daardoor wordt het CO2-tekort op zijn beurt weer kleiner en kun jij de vraag naar CO2 door de planten beter beantwoorden.
Het resultaat: na een 4-tal weken zou de alg al een pak geminderd moeten zijn.
Wil je de CO2 van je aquarium verhogen zonder risico voor je vissen en garnalen, dan moet je het volgende doen:
Eventueel kun je dit combineren met een zwakkere lichtintensiteit voor extra effect op de algen.
Heb jij de CO2 al verhoogd? Wat is jouw methode? Of heb je het zelf al meegemaakt dat je je per ongeluk al je vissen hebt vergast?
Laat het mij hieronder weten in de reacties!
[ninja-inline id=2164]
Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…
Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…
Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…
Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…
Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…
Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…
Bekijk de reacties
CO2 ook uit als het licht uit is?
Dag Toon
Inderdaad! :)
CO2 wordt 's nachts niet opgenomen door de planten, ze produceren het zelf. CO2 's nachts toevoegen heeft dus heel weinig nut en is eerder verspilling.
Je kan het automatisch uitschakelen door middel van een magneetventiel op je CO2-drukregelaar.
Groetjes
Gilles van AquascapingBlog
Hoi Gilles,
Vandaag zag ik ineens dat de vissen erg onrustig werden en naar adem aan het happen waren. Ik heb direct de co2 pomp uitgezet en water ververst. De vissen knappen nu na 3 uurtjes gelukkig weer op.
Nu heb ik een soort kroos (volgens mij de Azolla caroliniana) als oppervlakte plant met als doel het licht wat te beperken. Deze kroos ontstond toen ik een paar drijfplantjes had besteld. Ik vond het mooier dan de drijfplanten omdat de wortels niet zo groot zijn.
Kan de co2 ophoping te maken hebben doordat het co2 niet weg kan door de kroos?
Andere vraag, hoe snel kan ik weer met co2 starten als mijn vissen het zo zwaar hebben gehad?
groeten,
Marcel
Dag Marcel
Ik kan me wel voorstellen dat dit een gelijkaardig effect kan hebben als een kaamlaag, wanneer er téveel drijfplanten zijn.
Wat betreft CO2 heropstarten: gewoon beginnen met een lagere instelling als de laatste keer dat je problemen had.
Groetjes
Gilles
Hey Gilles,
Ik heb een koud aquarium van 1,20m (ong, 240l) waarin ik 4 anubias hastifolia's op stenen gebonden staan heb. Het is een open aquarium, met een fijne laag zand en een paar grote keien. Mijn verlichting is met led strips (wit en rgb), laag gedimd met een controller. Ik bemest "momenteel" nog met producten van easy life en geen CO2. Vroeger deed ik er alle dagen wat easy carbo in maar omdat ik bij mijn tropisch beplant aquarium er een deftige co2 installatie heb in gestoken koop ik dit niet meer aan. Nu merk ik dat ze het niet goed meer doen. Vroeger stonden er ook 2 javavarens in maar deze zijn langzamaan afgestorven. Volgens mij komt dit door de easy carbo, ik heb nu al redelijk wat geexperimenteerd en gemerkt dat redelijk wat planten niet tegen easy carbo kunnen, in mijn ervaring (Vallisneria, Hygrophilia, javavaren, drijfplanten zoals pistia en limnobium) deze zijn allemaal beginnen afsterven terwijl ik easy carbo gebruikte en andersom terug beginnen groeien als ik ermee gestopt was. Nu zou ik toch graag wat CO2 in mijn koud aquarium willen brengen en er terug javavarens in steken. Ik dacht door de kleine bezetting traag groeiers en weinig licht om het eens te proberen met een söchting carbonator. Ze zeggen dat het goed is voor aquariums tot 250l en het 1 maand lang 1gram co2 per dag levert. Zou dit enige opbrengst zijn voor mijn anubias en javavarens?
Met vriendelijke groeten Glenn De Maeyer
Hoi Glenn
Sommige planten kunnen inderdaad niet zo goed tegen vloeibare koolstofbronnen, een bekend voorbeeld daarvan is Vallisneria.
Wat betreft de Carbonator: geen ervaring mee dus daar kan ik je niet echt mee helpen. Maar is het wel nodig om CO2 toe te voegen in zo'n aquarium met die planten? Ze kunnen namelijk prima zonder overleven ...
Groetjes
Gilles
Heb vandaag een CO2 diffuser van Sera (kunststof) geplaatst.
De visjes zwemmen door de CO2 belletjes of blijven daar af en toe boven hangen.
Kan dit kwaad?
Hoor het graag ?
Hey Peter
Nee hoor, kan geen kwaad :-)
Groetjes
Gilles
Dag Gilles,
(Ik heb reeds op een andere plaats op deze site een vraag geplaatst, maar ik vind die niet meer terug).
Mijn planten zagen er niet goed uit. Gebruikte vloeibare CO2. Op aanraden van de aquarium winkel dit product gekocht :
http://www.hobbykwekers.nl/artikelen/item/zin-en-onzin-over-de-carbo-plus
Zoals in de handleiding, iedere dag gezorgd dat er een streepje meer oplichtte. CO2 dus opgedraven. Maar sinds het begin dat ik het apparaat gebruik, nu ongeveer 1 week, heb ik reeds 2 vissen dood en is er een derde waar er haast geen leven meer in zit. Het valt echt wel op dat het is sinds dit apparaat erin zit. Ik moet zeggen dat er serieus wat luchtbelletjes uit dat ding komen. Piepklein wel, maar zeer veel. Ik heb een Co2 test gekocht gisteren en die kleurt eigenlijk niet meer op dan wat zich in de groene zone bevindt. Wat me gisteren vooral opviel is dat vele vissen op de grond van het aquarium, op het grind hangen. Ze liggen niet, maar zweven net boven het oppervlak en bewegen zeer weinig. Dit is anders gedrag dan een week geleden waar ze nog erg levendig rondzwommen. Maar met die vloeibare Co2 en easylife Profito geraakte ik ook geen meter verder. De planten zagen er gewoon niet goed uit. Ik heb wel de indruk dat jouw All-In-One product stukken beter is, nu zit er tenminste ijzer in het water. Want die test verkleurde vroeger ook amper. Wat ik gisteren ook nog gedaan heb is de uitlaat van de filter een stuk omhoog getrokken zodat deze dichter bij het wateroppervlak zit en zo meer stroming maakt. Ik ben verzot op het aquarium en de vissen en het doet me toch wel iets om een dode vis te zien liggen. :-(
Zou u enige raad hebben? Vele dank alvast, Nico
Hey Nico
Ik heb geen ervaring met dit toestel, maar het zou me verwonderen dat dit de dode vissen zouden veroorzaken. Zou het geen louter toeval zijn?
Is er ook voldoende watercirculatie & zuurstof in het water? Misschien heb je nu veel meer CO2 dan vroeger en zijn de vissen die plotse verhoging (nog) niet gewoon?
Groetjes
Gilles
Dag Gilles,
Ik hoop dat het toeval is, maar denk inderdaad wel dat er nu veel meer Co2 in het water zit en omdat u spreekt in uw artikel over het "vergassen van vissen" bij teveel Co2 moest ik eigenlijk onmiddellijk daaraan denken.Wat watercirculatie betreft zit er nu toch een ferme rimpel op het wateroppervlak. En de Co2 test vertoont eigenlijk geen abnormale verkleuring. Ik moet wel zeggen dat mijn zoon enkele dagen geleden de filter uit het stopcontact gehaald heeft om op zijn playstation te spelen. Dat ding heeft een ganse namiddag afgelegen en 's avonds lag er een ganse waas op het water die dat apparaat aangemaakt had. Heb het pas laat op de avond opgemerkt. Hebt u eventueel een lijstje van producten die u wekelijks of zo toevoegt aan uw aquarium? Of doet u er net niks in? Misschien doet al die flesjes meer kwaad dan goed. Ook gebruik ik 50/50 leidingwater/osmosewater om te verversen. Aan het leidingwater voeg ik wel iets toe om geschikt te maken voor aquarium.
Vele dank en groeten, Nico
Hey Nico
Zo'n dingen zijn inderdaad gevaarlijk voor een aquarium, maar ik vraag me dan af of je de problemen dan niet veel eerder zou zien ipv enkele dagen later. Of was dit in dezelfde periode?
Groetjes
Gilles
Beste Gilles.
ik heb nu wel al eens onder vonden als je kh te laag komt ongeveer 2 dat ook de kleur van uw co2 dropcheker donker der word.zo dus ik neem aan dat er dan wel minder co2 voorhanden is als de kh te laag komt.ik heb dan mijn kh stilekes aan verhoogt naar 6 en de kleur werd lichter licht groen bijna geel.zo dus de kh heeft wel een grote invloed op de co2. het is dan belangrijk dat uw kh zeer goed staat zeker als je leidingswater gebruikt.zo heb ik het onder vonden.
groetjes.
Etienne.
Hey Gilles.
ik heb een vraagje, zo een atomizer, hoe lang zou die mee gaan.ik heb die van mij zo al een 2 jaar in dienst.zou dat kunnen verslijten.ik kuis hem wel regelmatig maar ik vraag mij af hoe lang zo een ding mee gaat.
groetjes.
Etienne.
Hallo ik heb een vraag,
Ik heb een co2 systeem aangeschaft van dennerle met een schakeling waardoor er s'avonds geen co2 word toegevoegd.
Nu heb ik in de beschrijving gelezen dat de basis instelling 10 bellen per minuut per 100 l bedraagt.
Ik heb een bak ban 120 l, en heb ik gemerkt dat als is de diffusor helemaal beneden in de bak plaats er niets gebeurd niets wat ik levens ook wel begrijpelijk vind namelijk het drukverschil. Maar ik vraag me af wat de juiste hoogte van de diffusor is en wat nu de beste plaats is om de diffusor te plaatsen betreft de stroming vlakbij de zuigzijden of perszijden pomp of juist helemaal niet?
vriendelijke groet,
Remon van Diepen
Dag Remon
Als het een glazen diffusor is: zo laag mogelijk en tegenover de filteruitlaat. Dus filteruitlaat links en diffusor rechts onderaan bijvoorbeeld. Op die manier moet de CO2 een grotere afstand afleggen + het zit in de stroming.
Groeten
Gilles
Dag Remon.
volgens mij hebje een diffusor van denerle.( een flipper of ben ik mis).die moet je normaal aan het opervlak plaatsen zo dat de co2 mee gaat met de stroming.en zo gaat de co2 naar de planten toe.zo dus plaatsen aan de uitgang van uw filter.
groetjes.
Etienne.
Hey Etienne
Zo'n flipper plaats je inderdaad best in de stroming voor extra efficiëntie!
(maar ik denk dat Remon een glazen diffusor bedoelt)
Groeten
Gilles
Hey Gilles.
ik heb een vraagje, ik zou graag de co2 snachts af zetten, maar nu is de vraag mag ik de co2 controler op een tijdsklok zetten zou dat geen probleem geven op dat die dan een paar uur afligt.
groetjes.
Etienne.
Hey Etienne
Geen idee, op dat vlak heb ik geen ervaring met pH controllers eerlijk gezegd!
Groeten
Gilles
Hey Gilles.
zetten jullie dan snachts de co2 af.het zou natuurlijk wel veel goedkoper zijn he.
groetjes.
Etienne.
Hallo allemaal. Ik heb het ook gehad dat ik langzaam vis sterfte had. Sommige zien er erg gezond uit en sommige gingen raar doen. Ik had in 3 dagen 50 kardinaal tetra's verloren en 2 cori's.
Bedankt voor dit artikel het heeft mij erg geholpen. Ik heb zelf een discus bak waar ik mijn Ph wil verlagen. Mijn Ph loopt zeer snel op waardoor ik steeds veel CO2 moet toevoegen. Weten jullie misschien waardoor ik dit zou kunnen verminderen. Heb ook drijfplanten zou dit misschien een probleem kunnen vormen voor het zuurstof gehalte in mijn aquarium?
M.v.g.
Martin
Hey Martin
Tenzij je drijfplanten echt alles volledig afdekken (bijv. een plaag van waterpest), dan lijkt me dat geen probleem. Loopt de pH op tijdens de dag wanneer je CO2 toevoegt?
Groeten
Gilles
Hey Gilles,
Bedankt voor je reactie. Mijn Ph loopt erg snel op. Mijn magneet ventiel gaat bij 6,8 Ph zeker elke 20 minuten flink bij geven om rond deze Ph te blijven. Ik had met een 2KG fles maar 2 weken gedaan. Door deze site ben ik er achter dat ik teveel wil zakken in 1 keer. Helaas durf ik het niet op dit moment aan om opnieuw te starten met Co2, Ik heb nog een klein beetje draad alg. Ik ben van een ph van 6,8 in 1 dag naar een Ph van 7,8 door mijn CO2 uit te zetten. Waarschijnlijk moet ik mijn filter materiaal gaan veranderen. Heb nu niks Ph verlagend in mijn aquarium dan 3 stukken kienhout.
Groeten,
Martin
Hey Martin.
als uw ph niet gemakkelijk naar beneden gaat zou het wel eens kunnen dat kh te hoog is, en ook eens kijken naar uw gh want te hard water kun je heel moeilijk de ph laten dalen.
groetjes.
Etienne.