Plantenvoeding

Een aquarium zonder CO2 bemesting?

Ik verwijs steevast naar het belang van CO2 voor je aquariumplanten, het is een beetje mijn “stokpaardje” :-).

Maar wat als je nu geen geld of geen zin hebt om een goed CO2 systeem te kopen? Kunnen aquariumplanten ook groeien zonder CO2?

Ja, dat is mogelijk, maar je moet dan wel rekening houden met enkele dingen!

Geen CO2 toevoeging in je aquarium, kan dat wel?

Jawel, een bak zonder CO2 bemesting is zeker mogelijk! :-)

Diana Walstad, bedenker van de “Walstad Methode, is zelfs een voorstander van dit idee. Bij de Walstad-methode kun je op een heel eenvoudige manier je aquariumplanten houden zonder testkits, waterverversingen, snoeibeurten en meststoffen.

Eigenlijk is je bak dan een volledig zelfstandig ecosysteem. De bodem, de bacterieën in de filter, de visjes, … produceren allemaal op hun eigen CO2, weliswaar in veel kleiner hoeveelheden dan wanneer je zelf CO2 zou toevoegen.

Een bak volgens de Walstad methode. Bron: Reddit

Je aquariumplanten zullen zich vervolgens aanpassen aan dat lage gehalte aan “natuurlijk geproduceerde CO2” in het water door meer “Rubisco” te produceren. Dat is een enzym die het mogelijk maakt om CO2 als het ware te vangen en te gebruiken door de plantjes. Meer Rubisco wilt dus zeggen, dat de plant efficiënter CO2 zal opnemen ook al is die in kleinere hoeveelheden aanwezig in je bak.

Waar op letten bij een aquarium zonder CO2?

Als je geen CO2 toevoegt, loop je snel het risico op een CO2-tekort met draadalg en baardalg als gevolg. Maar er bestaat een trucje voor om dat te voorkomen ;-)

Wel je een gezond aquarium zonder CO2, let dan vooral op deze dingen:

  • Gebruik veel zwakker licht dan normaal (max à,4 watt/liter)
  • Beperk de lichtduur tot maximaal 8 uur

Door het veel zwakkere licht, vertraag je de plantengroei en dus ook de vraag naar CO2 en voedingsstoffen. Het risico op een CO2-tekort of voedingstekort is dus véél kleiner waardoor de kans op algen ook veel lager is.

Eenvoudig, toch?

Een voorbeeld van een aquarium zonder CO2. Bron: Aquascaping World

Je plantjes zullen iets trager groeien, maar wel gezond. Uit onderzoek door Tom Barr (uitvinder van de Estimative Index) zullen de planten in een aquarium zonder CO2 bemesting 5 tot 10 keer trager groeien dan in een aquarium mét CO2.

Geen CO2 in het aquarium: wat met meststoffen?

Het handige is dat 80% tot 90% van al je voedingsstoffen zal geproduceerd worden door je vissen en bacterieën, bijvoorbeeld door uitwerpselen of visvoer. Normaal gezien is dat al voldoende voor je planten als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium.

Wil je de groei van je aquariumplanten toch liever wat meer ondersteunen en een voedingstekort vermijden (kan namelijk leiden tot algen), dan kun je altijd om de twee weken wat nitraat en fosfaat toevoegen om tekorten te vermijden. Dat kun je bijvoorbeeld doen met mijn Macro-meststof.  Je kunt ook fosfaat toevoegen door wekelijks wat diepvriesvoer toe te voegen zonder het af te spoelen.

Extra voedingsstoffen kan altijd helpen! Bron: PFK

Vergeet naast nitraat en fosfaat ook niet de sporenelementen, die zijn vaak niet aanwezig in je aquarium. Een handige daarvoor is bijvoorbeeld mijn Micro-meststof, die bevat al een kleine dosering voor aquaria zonder CO2.

Daarnaast raad ik je ook aan om een bodembemester toevoegen, de plantjes die in aquaria zonder CO2 worden gebruikt zijn vaak sterk wortelende planten. Een capsuletje tussen de wortels kan dan al wonderen doen! :D

Wat met vloeibare CO2?

Gebruik je wat sterkere of langere aquariumverlichting of wil je de groei wat extra stimuleren, dan kun je altijd wat vloeibare CO2 toevoegen (bijvoorbeeld EasyLife Carbo).

Hou er wel rekening mee dat je dan ook de andere meststoffen hierboven vermeld ook in grotere hoeveelheden zult moeten toevoegen om tekorten (en dus algen) te vermijden. Doordat je nu extra CO2 gaat toevoegen, zullen de plantjes namelijk sneller groeien en zal dus ook de vraag naar de andere voedingsstoffen stijgen.

Hoe zit het met waterverversingen?

Als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium, is het belangrijk dat je het CO2 gehalte in je bak stabiel houdt. Om die reden is het dus belangrijk om net minder waterverversingen te doen bij een aquarium zonder CO2.

Waarom? Wel, als je een grote waterverversing doet dan voeg je eigenlijk ook een grote hoeveelheid CO2 toe. Doordat er plots een piek aan CO2 is, gaan de aquariumplanten de “lage-CO2 enzymen” (rubisco) afbreken. Vervolgens gaat die CO2 weer dalen want je voegt niets toe, hierdoor gaan ze weer opnieuw rubisco moeten aanmaken.

Zo raken je plantjes de kluts kwijt en staan ze zwakker tegen algen. Door de verversingen creeër je dus instabiliteit wat algen tot gevolg kan hebben. Algen kunnen namelijk veel sneller reageren op plotse veranderingen, in tegenstelling tot aquariumplanten. Enkel als je vloeibare CO2 toevoegt, kun je vaker verversen.

Hoe vaak moet je dan verversen?

  • Zonder CO2: 1x per maand of 1x om de 3 maanden
  • Vloeibare CO2: 1x per week of 1x om de week
  • “Echte” CO2: 1x per week

Dit raad ik persoonlijk aan, meningen kunnen verschillen hierover :-)

Nog niet overtuigd? Hieronder mijn non-CO2 aquarium!

 

 

Dit is de non-CO2 bak die ik voor mijn vader heb opgesteld. Enkele details

  • 500 liter met een filterpomp van 300 liter + sterke “wave pump” voor extra circulatie (aanrader!)
  • Weinig eisende planten: javavarens, Cryptocoryne, Vallisneria, …
  • Bemesting volgens de Estimative Index voor aquaria zonder CO2 (ongeveer 1/4 tot 1/8 van de normale Estimative Index) met extra ijzer
  • Lage verlichting + gebruik van drijfplanten om nog verder te verduisteren
  • 25% waterverversing om de 3 maanden
  • Zo goed als geen onderhoud aan!

Vond je dit artikel interessant? Word dan lid van onze Facebook-pagina om op de hoogte te blijven van leuke scapes en aquariumtips!

[ninja-inline id=2172]

5/5 - (1 vote)

Bekijk de reacties

  • Hoi Gilles,

    Ik heb inmiddels 4 jaar mijn Juwel RIO180 draaien. In december 2022 heb ik de bak opnieuw ingericht. Dat wil zeggen: ik heb búiten de bak 4 grote ‘puzzelstukken’ gebouwd, zodat ik deze in hun geheel direct in de bak kon plaatsen. De bodem bleef onaangeroerd, enkel her en der opgehoogd. De vissen hebben nauwelijks stress gehad, de planten zijn flink aangevuld. Ik heb een non-CO2 aquarium. Ik ververs 1x in de 3 maanden ca 40 liter water en ik voeg 1x in de week 10 ml all-in-one toe. Ik heb de Helialux led-verlichting. Deze heb ik op 40% lichtsterkte gezet. Om 11 uur begint de ‘zon op te komen’. Om 12 uur is de verlichting vol (40% dus) aan. Rond 21 uur gaat de zon langzaam onder en rond 21.30 is de verlichting helemaal uit. Ik probeer wekelijks m’n filterwat te verschonen of te vervangen.
    Ik heb veel planten in m’n bak: mos, cryptocoryne, anubias, varen, hygrophila difformis en kikkerbeet als drijvers. Op de achterwand zit een spraybar die naar voren uitblaast. Alle plantjes wiegen zacht heen en weer. Het zwarte zand op de bodem is nagenoeg schoon.
    Bewoners: 8 kegelvlek Espei, stuk of 50 Paracheirodon Simulans, nog 1 modderkruiper en een stuk of 10 Japonica’s.

    Wat is mijn probleem: sinds een paar weken verliest mijn Hygrophila z’n blad, terwijl deze juist groeide als een tierelier, ondanks de lage lichtintensiteit. Ik zag vandaag voor het eerst dat er weer wat baardalg begint te groeien, waar ik natuurlijk hélemaal niet blij mee ben. Ik wil proberen zsm de oorzaak te achterhalen, voordat het erger wordt. Verder heb ik zeer weinig alg, behalve op de ruiten wat ik dan schoon kan krabben. Heel klein beetje op de anubias nog, maar niet storend.

    Wat kan het probleem zijn en wat kan ik er aan doen? De bak heeft sinds de herinrichting probleemloos gedraaid. Ik ben benieuwd naar jouw mening! Mocht je foto’s willen zien dan zeg je het maar.

    Groetjes Annelies

  • Hoi,

    Ik heb een vraag over vloeibare co2
    In men nano had ik graag easycarbo willen toevoegen. Dit is echter netto maar max. 20liter inhoud. Zodat je maar heel weinig moet toevoegen.
    Mijn vraag: Kun je de vloeibare co2 verdunnen met water en zo bewaren?

    • Dag Stijn

      Ik vermoed van wel, maar durf het niet met 100% zekerheid zeggen. Best vraag je dit na bij de fabrikant.

      Groetjes
      Gilles

  • Ik heb de All-in-One besteld, maar die kan ik dan beter niet gebruiken ofwel?
    110L - Led verlichting - geen CO2

    • Hallo

      Jawel hoor, er is ook een dosering voor bakken zonder CO2, dat staat mooi uitgelegd achteraan op het label.

      Groetjes
      Gilles

  • Hallo Gilles,
    Ik wil een non co2 bak opstarten volgens de Walstad methode. Nu lees ik daarin over een bodem van tuin aarde met daaroverheen een grindlaag. Hoe is jou gedachte hierover.

    • Dag Wim

      Zou ik niet doen (staat inderdaad wel zo beschreven in die methode), maar gewoon een aquasoil :)

      Groetjes
      Gilles

  • Ik heb nog nooit CO2 gebruikt in een aquarium en heb pas gehoord dat het gebruik van een zuurstofcilinder in je huiskamer levensgevaarlijk is temeer daar mijn partner rookt.
    Ik vind het een beetje vreemd dat ik jaren en jaren lang een tropisch aquarium heb gehad zonder ooit iets van kunstmatig CO2 toevoegen gelezen en gehoord te hebben. Kennelijk iets nieuws op de markt.
    Ik heb jaren lang een zeewateraquarium gehad maar ben 10 jaar geleden gestopt en nu na pensionering ben ik een tropisch aquarium begonnen en lees ik dit alles over CO2 is het dus niet waar dat een zuurstofcilinder in je woning een zeer gevaarlijke situatie kan opleveren ( aldus onze huisarts)

    • Dag Dirk

      Geen zuurstofcylinder, maar een CO2-cylinder. Daarbij moet je de nodige maatregelen nemen ivm veiligheid. Bijvoorbeeld de fles in een kast zetten, de beschermkap niet verwijderen, ... Dan kan er niets gebeuren.

      Wat betreft CO2-gebruik: de verlichting vroeger was veel zwakker, meestal T8-lampen. Nu werkt men standaard met veel sterkere LED-verlichting, hierdoor versnelt de plantengroei maar stijgt ook de vraag naar voedingsstoffen en CO2. Vroeger was de van nature aanwezige CO2 & voedingsstoffen in je bak voldoende bij de zwakke T8, maar dit is nu lang niet meer het geval. Dus ofwel moet je het zelf gaan toevoegen ofwel moet je de lichtsterkte afzwakken, zoals omschreven in dit artikel :)

      Groetjes
      Gilles

  • Hoi Gilles,

    Bedankt voor je heldere uitleg! Het klinkt allemaal erg logisch en ben dan ook van plan om hier wat mee te gaan doen. Er rest mij nog 1 vraag.

    Bedoel je met de max 4watt/L (in het non-co2 aquarium) toevallig 4 lumen/ liter? Als ik reken voor mijn Rio 180 kom ik anders uit op zo'n 600 watt, mij mij bijzonder veel lijkt.

    Alvast bedankt voor je reactie!

    Groetjes,
    Esther

    • Hey Esther

      Nee, de wattage van de lamp per liter. Maar die regel is eigenlijk enkel van toepassing op TL-lampen en dan voornamelijk T8-verlichting. Als je LED of T5 gebruikt, zal de berekening al anders zijn :-)

      Groetjes
      Gilles

      • Hoi Gilles,

        Bedankt voor je snelle antwoord! Ik maak nu gebruik van t5, maar wil jn de toekomst misschien overstappen op LED.Weet je hoeveel watt/lumen per liter voor één van deze typen licht maximaal zijj voor een non-co2 aquarium? Alvast bedankt voor je advies!

        Groetjes,
        Esther

  • Heb nu 2 cyclussen gedaan met om de 3 maanden een waterwissel, maar het blijkt dat ik op het einde een enorme nitriet piek heb wat gevaarlijk is voor de visjes.
    Heb je hier een oplossing voor.
    Groet Wim

    • Dag Wim

      Lijkt me na die tijd niet normaal. Werkt je filter wel goed?

      Groetjes
      Gilles

      • filter werkt goed overal stroming, aan de planten te zien.
        De planten groeien goed, nl eikenblad varen, valisneria, crypto's , monte carlo, alleen de cabomba blijft een beetje achter.
        Ben toch begonnen om een beetje bio co2 toe te voegen en dan maar een wekelijkse waterwissel doen. kost me alleen iets meer werk en all in one voeding en een ijzer tabletje.
        heb je hier eventueel nog aanvullingen op.
        Groet Wim

        • Hey Wim

          Ik zou erop letten de bio CO2 zo stabiel mogelijk te houden.

          Groetjes
          Gilles

    • Hey Donovan,

      javavarens, de meeste cryptocorynes, mosjes, sommige echinodorus, waterpest, ... Op de site van Tropica kun je ook filteren op de moeilijkheidsgraad van je aquariumplanten.

      Groetjes
      Gilles

  • Beste Gilles,

    Ik heb een Juwel lido 120 met helialux led verlichting + controller.
    Heb je hier toevallig ook ervaring mee? Op welk percentage lichtsterkte moet ik de controller instellen zonder co2.

    Vriendelijke groet,

    Christian

    • Hey Christian

      Geen ervaring mee helaas! Ik zou voorzichtig omspringen met de lichtsterkte als je geen CO2 hebt, misschien beginnen op 50% en dan zo stelselmatig opbouwen?

      Groetjes
      Gilles

      • Hoi Gilles,

        Ik heb hem nu op 25% staan. 50% is nog erg fel licht. Het blauwe licht kan ik ook instellen. Heeft dit effect op de planten of alg?

        Groeten,
        Christian

        • Hey Christian

          Ik zou het gewoon even zo laten, niet teveel in 1x veranderen ;-) Dus eerst even het licht opbouwen, dan als alles goed groeit kun je spelen met de kleuren en bepaalde pigmenten stimuleren in de blaadjes van de planten.

          Groetjes
          Gilles

  • Hoe zit het dan met afvalstoffen? En hoe vaak moet ik dan een water wissel doen?

    • Hey Kenny

      Het is belangrijk dat je bij dit soort bakken een goede filtratie hebt om die afvalstoffen te verwerken. Wat ik meestal aanraad is om 1x elke drie maanden ongeveer 25% te verversen.

      Groetjes
      Gilles

1 2 3 6

Recente artikels

Javamos: de volledige gids om je mos lekker gezond te houden

Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…

03/07/2020

De japonica garnaal: een complete gids

Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…

24/04/2020

De Betta vis: een uitgebreide introductie

  Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…

25/03/2020

Alternanthera reineckii: de complete verzorging van A tot Z

Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…

21/06/2019

Vuurgarnalen: hoe verzorgen, voeren & kweken? Een handige gids!

Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…

08/02/2019

Aquarium inspiratie: “Enchanted Forest” van Nigel Hoevenaar

Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…

28/10/2018