Plantenvoeding

Een aquarium zonder CO2 bemesting?

Ik verwijs steevast naar het belang van CO2 voor je aquariumplanten, het is een beetje mijn “stokpaardje” :-).

Maar wat als je nu geen geld of geen zin hebt om een goed CO2 systeem te kopen? Kunnen aquariumplanten ook groeien zonder CO2?

Ja, dat is mogelijk, maar je moet dan wel rekening houden met enkele dingen!

Geen CO2 toevoeging in je aquarium, kan dat wel?

Jawel, een bak zonder CO2 bemesting is zeker mogelijk! :-)

Diana Walstad, bedenker van de “Walstad Methode, is zelfs een voorstander van dit idee. Bij de Walstad-methode kun je op een heel eenvoudige manier je aquariumplanten houden zonder testkits, waterverversingen, snoeibeurten en meststoffen.

Eigenlijk is je bak dan een volledig zelfstandig ecosysteem. De bodem, de bacterieën in de filter, de visjes, … produceren allemaal op hun eigen CO2, weliswaar in veel kleiner hoeveelheden dan wanneer je zelf CO2 zou toevoegen.

Een bak volgens de Walstad methode. Bron: Reddit

Je aquariumplanten zullen zich vervolgens aanpassen aan dat lage gehalte aan “natuurlijk geproduceerde CO2” in het water door meer “Rubisco” te produceren. Dat is een enzym die het mogelijk maakt om CO2 als het ware te vangen en te gebruiken door de plantjes. Meer Rubisco wilt dus zeggen, dat de plant efficiënter CO2 zal opnemen ook al is die in kleinere hoeveelheden aanwezig in je bak.

Waar op letten bij een aquarium zonder CO2?

Als je geen CO2 toevoegt, loop je snel het risico op een CO2-tekort met draadalg en baardalg als gevolg. Maar er bestaat een trucje voor om dat te voorkomen ;-)

Wel je een gezond aquarium zonder CO2, let dan vooral op deze dingen:

  • Gebruik veel zwakker licht dan normaal (max à,4 watt/liter)
  • Beperk de lichtduur tot maximaal 8 uur

Door het veel zwakkere licht, vertraag je de plantengroei en dus ook de vraag naar CO2 en voedingsstoffen. Het risico op een CO2-tekort of voedingstekort is dus véél kleiner waardoor de kans op algen ook veel lager is.

Eenvoudig, toch?

Een voorbeeld van een aquarium zonder CO2. Bron: Aquascaping World

Je plantjes zullen iets trager groeien, maar wel gezond. Uit onderzoek door Tom Barr (uitvinder van de Estimative Index) zullen de planten in een aquarium zonder CO2 bemesting 5 tot 10 keer trager groeien dan in een aquarium mét CO2.

Geen CO2 in het aquarium: wat met meststoffen?

Het handige is dat 80% tot 90% van al je voedingsstoffen zal geproduceerd worden door je vissen en bacterieën, bijvoorbeeld door uitwerpselen of visvoer. Normaal gezien is dat al voldoende voor je planten als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium.

Wil je de groei van je aquariumplanten toch liever wat meer ondersteunen en een voedingstekort vermijden (kan namelijk leiden tot algen), dan kun je altijd om de twee weken wat nitraat en fosfaat toevoegen om tekorten te vermijden. Dat kun je bijvoorbeeld doen met mijn Macro-meststof.  Je kunt ook fosfaat toevoegen door wekelijks wat diepvriesvoer toe te voegen zonder het af te spoelen.

Extra voedingsstoffen kan altijd helpen! Bron: PFK

Vergeet naast nitraat en fosfaat ook niet de sporenelementen, die zijn vaak niet aanwezig in je aquarium. Een handige daarvoor is bijvoorbeeld mijn Micro-meststof, die bevat al een kleine dosering voor aquaria zonder CO2.

Daarnaast raad ik je ook aan om een bodembemester toevoegen, de plantjes die in aquaria zonder CO2 worden gebruikt zijn vaak sterk wortelende planten. Een capsuletje tussen de wortels kan dan al wonderen doen! :D

Wat met vloeibare CO2?

Gebruik je wat sterkere of langere aquariumverlichting of wil je de groei wat extra stimuleren, dan kun je altijd wat vloeibare CO2 toevoegen (bijvoorbeeld EasyLife Carbo).

Hou er wel rekening mee dat je dan ook de andere meststoffen hierboven vermeld ook in grotere hoeveelheden zult moeten toevoegen om tekorten (en dus algen) te vermijden. Doordat je nu extra CO2 gaat toevoegen, zullen de plantjes namelijk sneller groeien en zal dus ook de vraag naar de andere voedingsstoffen stijgen.

Hoe zit het met waterverversingen?

Als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium, is het belangrijk dat je het CO2 gehalte in je bak stabiel houdt. Om die reden is het dus belangrijk om net minder waterverversingen te doen bij een aquarium zonder CO2.

Waarom? Wel, als je een grote waterverversing doet dan voeg je eigenlijk ook een grote hoeveelheid CO2 toe. Doordat er plots een piek aan CO2 is, gaan de aquariumplanten de “lage-CO2 enzymen” (rubisco) afbreken. Vervolgens gaat die CO2 weer dalen want je voegt niets toe, hierdoor gaan ze weer opnieuw rubisco moeten aanmaken.

Zo raken je plantjes de kluts kwijt en staan ze zwakker tegen algen. Door de verversingen creeër je dus instabiliteit wat algen tot gevolg kan hebben. Algen kunnen namelijk veel sneller reageren op plotse veranderingen, in tegenstelling tot aquariumplanten. Enkel als je vloeibare CO2 toevoegt, kun je vaker verversen.

Hoe vaak moet je dan verversen?

  • Zonder CO2: 1x per maand of 1x om de 3 maanden
  • Vloeibare CO2: 1x per week of 1x om de week
  • “Echte” CO2: 1x per week

Dit raad ik persoonlijk aan, meningen kunnen verschillen hierover :-)

Nog niet overtuigd? Hieronder mijn non-CO2 aquarium!

 

 

Dit is de non-CO2 bak die ik voor mijn vader heb opgesteld. Enkele details

  • 500 liter met een filterpomp van 300 liter + sterke “wave pump” voor extra circulatie (aanrader!)
  • Weinig eisende planten: javavarens, Cryptocoryne, Vallisneria, …
  • Bemesting volgens de Estimative Index voor aquaria zonder CO2 (ongeveer 1/4 tot 1/8 van de normale Estimative Index) met extra ijzer
  • Lage verlichting + gebruik van drijfplanten om nog verder te verduisteren
  • 25% waterverversing om de 3 maanden
  • Zo goed als geen onderhoud aan!

Vond je dit artikel interessant? Word dan lid van onze Facebook-pagina om op de hoogte te blijven van leuke scapes en aquariumtips!

[ninja-inline id=2172]

3/5 - (3 votes)

Bekijk de reacties

  • Ik ga testen.
    Ondertussen heb ik een non co2 bak azie biotoop gerealiseert.
    Veel planten verlichting is 1 X T8 18 watt op 115 liter aquarium.
    Via weeromstandigheden in Azie kom ik omgerekend op een verversing uit van 1 liter per week.
    Ik ga dat doen door simpel alleen verdamping aan te vullen ( zal wat minder zijn dan 1 liter).

    Op dit moment aan vis zit er 1 paar dwerg gouramis in met een 20 tal red rillie garnalen.
    Volgende week wil ik een klein schooltje kegelvlek barbeeltjes toevoegen.

    Ben benieuwd hoe alles zal lopen.
    Nog wat advies?

  • Je doet ei bemesting, maar met extra ijzer.
    Waarom extra ijzer?

    mvg,
    Gilles Boeije

    • Dag naamgenoot

      Veel non-co2 bakken hebben veel Cryptocorynes en dat zijn echte ijzervreters. Een beetje extra ijzer is dus zeker handig (maar niet verplicht).

      Groeten
      Gilles

  • Hallo,
    Met verbazing zit ik dit artikel te lezen.
    Ik heb een 115 liter aquarium van juwel.
    Daar gebruik ik wel co2 in.

    Mijn vraag: kan ik ongestraft de co2 uitschakelen?

    • Dag naamgenoot :)

      Is dat een nieuwe Juwel? Indien ja: nee, dan heb je gegarandeerd algen. Nieuwe aquaria worden tegenwoordig met heel sterke verlichting geleverd waardoor je praktisch verplicht bent om met een CO2-systeem te werken. Een heel jammere ontwikkeling vind ik.

      Wat je wel kunt doen is veel drijfplanten toevoegen om het licht te dempen (heel het watteroppervlakte) & de reflectors verwijderen. Dat zou nog moeten lukken.

      Groeten
      Gilles

      • ok In mijn kap zitten 2 buizen van jewel.
        1 X 18 watt tropical daylight van dennerle
        1 X 18 watt grow lux ook van dennerle.
        Er zitten geen reflectoren in de kap.

        Zou ik 1 buis kunnen uitschakelen om co2 te stoppen?

  • Ik zie dat je gebruikt maakt van de EI en vloeibare CO2 toevoegt en dat je om de 3 maanden 25% ververst.

    Is het bij EI niet juist de bedoeling om, om de week 50% verversen ?..

    Want ook ik maak hier gebruik van en ook voeg ik vloeibare CO2 toe. Maar moet zeggen dat ik wel wat baard alg op de achterwand heb. En als ik dan bovenstaande tekst leest komt dit door het toevoegen van vloeibare CO2 en te veel water wissels.

    • Hey Martijn

      Bedoel je de bak in de video? Die maakt inderdaad gebruik van de EI (aangepast voor non-CO2 bakken), maar geen vloeibare CO2.

      Die vloeibare CO2 raad ik niet aan in deze situatie omdat je bij dit type bakken zelden water ververst. Daarmee loop je het risico dat je uiteindelijk een te hoge waarde aan vloeibare koolstof in het water gaat hebben, wat giftig kan zijn voor de vissen of planten. Eén van de bestanddelen van die koolstof is namelijk glutaraldehyde en dat is behoorlijk straf spul.

      Voor een non-CO2 bak raad ik aan om geen waterverversingen te doen + geen extra koolstof toedienen. Je vertrouwt namelijk erop dat de bodem, de planten, etc de nodige koolstof zullen leveren. Door de zeer lage verlichting voorkom je dat de vraag naar koolstof lager is dan de hoeveelheid geproduceerde koolstof (aanbod). Door weinig verversingen te doen, voorkom je dat er schommelingen in de koolstofwaardes komen, wat inderdaad baardalg kan veroorzaken.

      Groeten
      Gilles

      • Hallo Gilles,

        Ik zit echter nog wel met een vraagje.

        Als je op deze manier maar ca. 1x in de 3 maanden water ververst, hoe zit het dan met de geproduceerde ammonia/ammoniak en de daaruit voortvloeiende nitriet ?
        Deze worden deels afgebroken door het filter, maar er zal toch net als in de "gewone" CO2 bakken ophoping plaatsvinden. Dat al of nagenoeg al het koolstof dat geproduceerd wordt door de planten benut wordt kan ik me dan nog wel voorstellen.

        Heb je hier een redenatie voor ?

        Niet om je theorie tegen te weken ofzo, maar ik probeer er logica in te ontdekken, zodat ik het zelf makkelijker kan toepassen.

        Groeten,

        Harrie

        • Hey Harrie

          Daarom is het belangrijk om vanaf het begin voldoende plantenmassa toe te voegen in combinatie met een sterke filter, dan worden ongewenste afvalstoffen goed verwerkt. In principe mag er geen ophoping gebeuren in een gezonde, goed gefilterde bak. Als dat wel het geval is, dan krijg je bruine alg, blauwalg, ... en vaak ook zuurstoftekort etc. Niet wat je wil in je bak :-)

          Groeten
          Gilles

    • Hey Atam

      Jawel, daar was wel verlichting boven maar heel weinig. Ik denk 2x 36w T8 zonder reflectors & met drijfplanten. Nooit algen in gehad!

      Die LED-verlichting lijkt mij behoorlijk sterk voor een bak zonder CO2. Ik zou voor een dimbaar model gaan, dat kun je gemakkelijk aanpassen.

      Groeten
      Gilles

      • Bedankt voor je reactie :)

        Die 5.7w voor 50 liter valt mee als ik het vergelijk met 72watt voor 500 liter...

        Of is led sterker dan wat jij gebruikt?
        Ik kan een 3 watt led vinden....

  • In hoeverre is een non CO2 aquarium anders als het gaat op PH en hardheid?

  • Hoe zit het met de hoeveelheid vissen in een non CO2 bak? Gewoon de doorsnee hoeveelheid, of juist minder?

    En planten, welk percentage is ideaal?

    Ik neem aan dat de bodem van de bak wel gewoon regelmatig (1x in de week) afgezogen moeten worden?

    • Hallo Jo

      Ongeveer dezelfde hoeveelheid als een andere bak. Gewoon niet teveel vissen toevoegen of teveel voederen, want dat veroorzaakt afvalstoffen die algen kunnen veroorzaken.

      Planten: zoveel mogelijk zodat de bak zo snel mogelijk in balans geraakt. Die planten zetten de afvalstoffen ook om in voedingsstoffen en zorgen voor zuurstof voor je vissen. Ze zijn dus belangrijk voor het ecosysteem van de non-CO2 bak. Door van het begin veel planten te gebruiken, kun je al heel wat algenproblemen vermijden.

      Als er veel afval op de bodem ligt, kun je die inderdaad afzuigen. Zolang je maar niet teveel water verwijderd, want dan moet je opnieuw water toevoegen wat het CO2-gehalte verhoogd. Het is belangrijk dat je die zo stabiel mogelijk houdt.

      Wat betreft de pH: die zal hoger liggen doordat je geen CO2 toevoegt (CO2 verlaagt de pH). Wat betreft hardheid maakt het weinig uit, kraanwater is prima. De non-CO2 bak uit de video hierboven heeft bijv. kraanwater met een GH van meer dan 30 :-)

      Groeten
      Gilles

  • Tja ik dachrt dat in het algemeen regelmatig verversen wordt aanbevolen om ook weer mineralen in de bak te verkrijgen en teveel van bepaalde stoffen af te voeren. Ik had niet de indruk dat verversen (regelmatig) alleen wordt aanbevolen voor bakken zonder co2. Maar wellicht vergis ik me. Groetjes John

  • Maar een sper week of 2 weken een kwart wisselen wordt toch ook wel aanbevolen?? Ik vraag me af hoeveel het co2 gehalte stijgt als je een kwart ververst. Zoveel co2 zal er toch niet in het nieuwe water zitten?? John

    • Dat wordt, voor zover ik weet, aanbevolen voor normale bakken en niet non-co2 bakken. Bij non-co2 bakken wordt doorgaans maar enkele keren per jaar ververst (tenzij er problemen zijn). Hoeveel CO2 je juist inbrengt en hoeveel er in het nieuwe water zit, is moeilijk te zeggen aangezien we daar geen betaalbare meetapparatuur voor hebben helaas ...

  • er staat dat bij een grote waterwissel co2 wordt toegevoegd. Kun je uitleggen hoe dat dan kan dat daardoor de co2 wordt verhoogd. Als ik water ververs breng ik water in met een hogere ph dan in de bak en dat verhoogd toch niet de co2??? Graag een reactie. Groetjes John

    • Hallo John

      Dit heeft onder andere te maken met de wet van Henry (http://nl.wikipedia.org/wiki/Wet_van_Henry). Door bv de druk en de temperatuur die op je waterleidingen zit, ontstaat er een bepaalde hoeveelheid CO2 in je leidingwater. Bij koud water is dit bijvoorbeeld hoger dan bij warmwater. Doordat je leidingwater gaat toevoegen in een non-CO2 bak gaat het CO2 gehalte in het aquarium daarmee stijgen waardoor de planten zich opnieuw moeten aanpassen aan de omgeving die plotseling rijker is aan CO2. Doe je dit vaker dan ontstaat er omgeving waarbij je de ene keer weer "veel" CO2 hebt (waterverversing) en de andere keer weer weinig (geen waterverversing). Je planten zijn te traag om zich hieraan aan te passen omwille van hun complexere vorm. Algen kunnen dit dan weer wel omdat ze vrij "simpel" zijn (daarom dat je soms van de ene dag op de andere algen kunt hebben) waardoor ze in hun voordeel zijn. Baardalg is een goed voorbeeld van een alg die in zo'n omstandigheden goed kan gedijen.

Recente artikels

Javamos: de volledige gids om je mos lekker gezond te houden

Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…

03/07/2020

De japonica garnaal: een complete gids

Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…

24/04/2020

De Betta vis: een uitgebreide introductie

  Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…

25/03/2020

Alternanthera reineckii: de complete verzorging van A tot Z

Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…

21/06/2019

Vuurgarnalen: hoe verzorgen, voeren & kweken? Een handige gids!

Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…

08/02/2019

Aquarium inspiratie: “Enchanted Forest” van Nigel Hoevenaar

Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…

28/10/2018