Plantenvoeding

Een aquarium zonder CO2 bemesting?

Ik verwijs steevast naar het belang van CO2 voor je aquariumplanten, het is een beetje mijn “stokpaardje” :-).

Maar wat als je nu geen geld of geen zin hebt om een goed CO2 systeem te kopen? Kunnen aquariumplanten ook groeien zonder CO2?

Ja, dat is mogelijk, maar je moet dan wel rekening houden met enkele dingen!

Geen CO2 toevoeging in je aquarium, kan dat wel?

Jawel, een bak zonder CO2 bemesting is zeker mogelijk! :-)

Diana Walstad, bedenker van de “Walstad Methode, is zelfs een voorstander van dit idee. Bij de Walstad-methode kun je op een heel eenvoudige manier je aquariumplanten houden zonder testkits, waterverversingen, snoeibeurten en meststoffen.

Eigenlijk is je bak dan een volledig zelfstandig ecosysteem. De bodem, de bacterieën in de filter, de visjes, … produceren allemaal op hun eigen CO2, weliswaar in veel kleiner hoeveelheden dan wanneer je zelf CO2 zou toevoegen.

Een bak volgens de Walstad methode. Bron: Reddit

Je aquariumplanten zullen zich vervolgens aanpassen aan dat lage gehalte aan “natuurlijk geproduceerde CO2” in het water door meer “Rubisco” te produceren. Dat is een enzym die het mogelijk maakt om CO2 als het ware te vangen en te gebruiken door de plantjes. Meer Rubisco wilt dus zeggen, dat de plant efficiënter CO2 zal opnemen ook al is die in kleinere hoeveelheden aanwezig in je bak.

Waar op letten bij een aquarium zonder CO2?

Als je geen CO2 toevoegt, loop je snel het risico op een CO2-tekort met draadalg en baardalg als gevolg. Maar er bestaat een trucje voor om dat te voorkomen ;-)

Wel je een gezond aquarium zonder CO2, let dan vooral op deze dingen:

  • Gebruik veel zwakker licht dan normaal (max à,4 watt/liter)
  • Beperk de lichtduur tot maximaal 8 uur

Door het veel zwakkere licht, vertraag je de plantengroei en dus ook de vraag naar CO2 en voedingsstoffen. Het risico op een CO2-tekort of voedingstekort is dus véél kleiner waardoor de kans op algen ook veel lager is.

Eenvoudig, toch?

Een voorbeeld van een aquarium zonder CO2. Bron: Aquascaping World

Je plantjes zullen iets trager groeien, maar wel gezond. Uit onderzoek door Tom Barr (uitvinder van de Estimative Index) zullen de planten in een aquarium zonder CO2 bemesting 5 tot 10 keer trager groeien dan in een aquarium mét CO2.

Geen CO2 in het aquarium: wat met meststoffen?

Het handige is dat 80% tot 90% van al je voedingsstoffen zal geproduceerd worden door je vissen en bacterieën, bijvoorbeeld door uitwerpselen of visvoer. Normaal gezien is dat al voldoende voor je planten als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium.

Wil je de groei van je aquariumplanten toch liever wat meer ondersteunen en een voedingstekort vermijden (kan namelijk leiden tot algen), dan kun je altijd om de twee weken wat nitraat en fosfaat toevoegen om tekorten te vermijden. Dat kun je bijvoorbeeld doen met mijn Macro-meststof.  Je kunt ook fosfaat toevoegen door wekelijks wat diepvriesvoer toe te voegen zonder het af te spoelen.

Extra voedingsstoffen kan altijd helpen! Bron: PFK

Vergeet naast nitraat en fosfaat ook niet de sporenelementen, die zijn vaak niet aanwezig in je aquarium. Een handige daarvoor is bijvoorbeeld mijn Micro-meststof, die bevat al een kleine dosering voor aquaria zonder CO2.

Daarnaast raad ik je ook aan om een bodembemester toevoegen, de plantjes die in aquaria zonder CO2 worden gebruikt zijn vaak sterk wortelende planten. Een capsuletje tussen de wortels kan dan al wonderen doen! :D

Wat met vloeibare CO2?

Gebruik je wat sterkere of langere aquariumverlichting of wil je de groei wat extra stimuleren, dan kun je altijd wat vloeibare CO2 toevoegen (bijvoorbeeld EasyLife Carbo).

Hou er wel rekening mee dat je dan ook de andere meststoffen hierboven vermeld ook in grotere hoeveelheden zult moeten toevoegen om tekorten (en dus algen) te vermijden. Doordat je nu extra CO2 gaat toevoegen, zullen de plantjes namelijk sneller groeien en zal dus ook de vraag naar de andere voedingsstoffen stijgen.

Hoe zit het met waterverversingen?

Als je geen CO2 toevoegt aan je aquarium, is het belangrijk dat je het CO2 gehalte in je bak stabiel houdt. Om die reden is het dus belangrijk om net minder waterverversingen te doen bij een aquarium zonder CO2.

Waarom? Wel, als je een grote waterverversing doet dan voeg je eigenlijk ook een grote hoeveelheid CO2 toe. Doordat er plots een piek aan CO2 is, gaan de aquariumplanten de “lage-CO2 enzymen” (rubisco) afbreken. Vervolgens gaat die CO2 weer dalen want je voegt niets toe, hierdoor gaan ze weer opnieuw rubisco moeten aanmaken.

Zo raken je plantjes de kluts kwijt en staan ze zwakker tegen algen. Door de verversingen creeër je dus instabiliteit wat algen tot gevolg kan hebben. Algen kunnen namelijk veel sneller reageren op plotse veranderingen, in tegenstelling tot aquariumplanten. Enkel als je vloeibare CO2 toevoegt, kun je vaker verversen.

Hoe vaak moet je dan verversen?

  • Zonder CO2: 1x per maand of 1x om de 3 maanden
  • Vloeibare CO2: 1x per week of 1x om de week
  • “Echte” CO2: 1x per week

Dit raad ik persoonlijk aan, meningen kunnen verschillen hierover :-)

Nog niet overtuigd? Hieronder mijn non-CO2 aquarium!

 

 

Dit is de non-CO2 bak die ik voor mijn vader heb opgesteld. Enkele details

  • 500 liter met een filterpomp van 300 liter + sterke “wave pump” voor extra circulatie (aanrader!)
  • Weinig eisende planten: javavarens, Cryptocoryne, Vallisneria, …
  • Bemesting volgens de Estimative Index voor aquaria zonder CO2 (ongeveer 1/4 tot 1/8 van de normale Estimative Index) met extra ijzer
  • Lage verlichting + gebruik van drijfplanten om nog verder te verduisteren
  • 25% waterverversing om de 3 maanden
  • Zo goed als geen onderhoud aan!

Vond je dit artikel interessant? Word dan lid van onze Facebook-pagina om op de hoogte te blijven van leuke scapes en aquariumtips!

[ninja-inline id=2172]

3/5 - (3 votes)

Bekijk de reacties

  • Over het verversen van een 30 liter bak. Ik begin met opstarten vandaar deze vraag.
    Dat water verdampt natuurlijk dat kan ik dan "gewoon" bijvullen en er verder niet meer water uit het aquarium halen voor het verversen?
    Moet dan de temperatuur van het toe te voegen verse water ongeveer gelijk zijn aan het water in het aquarium?
    Alvast dank voor uw reactie.

    • Hey

      Als je voor non-CO2 gaat is het verdampte water bijvullen geen probleem hoor. Wel nog steeds om de zoveel menden verversen zoals aanbevolen in het artikel.
      De temperatuur van het ververswater hou je best ongeveer even warm/koud als het aquariumwater ivm de vissen en garnalen.

      Groeten
      Gilles

  • Ik heb hier 3 bakken van 60cm staan waar dus weinig licht boven zit en waar ik wat drijvers in heb. Verder geen co2 of toevoegingen. Alleen wekelijks voor de sporen een minimale hoeveelheid plantenvoeding.
    Gaat verder prima en geen algen en wekelijks ververs ik 10 liter.

  • Ik heb al jaren twee Aqua 40 draaien zonder CO2. Het water is een mengsel van basisch (Ph 8) leidingwater en regenwater. De verlichting met een 11 w PL lamp is redelijk zwak. De planten die het goed doen zijn langzame groeiers: javavaren, Anubias, javamos, amazonezwaarplantjes en hoornblad (groeit wel snel). Bewoners garnalen en kleine rasbora's. Nooit alg of andere problemen. Deze bakjes hebben me door verschillende aqua-dips met alg en stervende planten gesleept, ook in met CO2 gevoede bakken. Heb alle CO2 er uit gedaan, omdat ik vind dat je hierdoor aquaria creëert die constant aan het infuus liggen en je afhankelijk maken van dure techniek.

    Ik verbaas me steeds weer dat mijn bakken 'vroeger' liepen met simpele filtertjes, eenvoudige gloeilampen en zonder CO2, maar dat de toen gebruikte planten (Aponogetons, zwaardplanten, heteranthera, vallisneria, eikenblad, crypto's en zelfs cabomba groeiden als kool en alg een uitzondering was. Wel was het water zacht en neutraal (leidingwater Arnhem).
    Als ik dit voorgaande vergelijk met het huidige aquariumhouden, zie ik de volgende verschillen:
    Grotere lichtbehoefte van moderne plantensoorten
    Grotere lichtaanbod, nieuwe apparatuur en moderne aquaria.
    Hogere Ph leidingwater
    Op deze manier heb je dus al snel alg en groeiproblemen, met teleurstellingen voor de beginnende aquariumhouder, die niet gelijk investeert in een CO2-installatie. Wat dat betreft zie ik overeenkomsten met de huidige landbouw: hoge opbrengsten, snelle groei, weinig smaak, met inzet van veel mest, bestrijdingsmiddelen en energie.

    Mijn bijdrage is zeker geen oproep om moderne techniek af te zweren, maar om vooral te investeren in techniek die uitgaat van de behoefte van plant en dier en minder vanuit het aanbod in de winkel. Ik heb bakken gehad, waar de planten dankzij CO2 de bak uitgroeiden. Maar elke week je planten snoeien en in de groencontainer gooien gaat ook vervelen. Dan heb ik veel meer plezier van een bak waar de planten gezond zijn, maar langzaam groeien en waar je niet wekelijks hoeft te tuinieren.

    • Hey Ruud

      Bedankt voor je reactie!

      Je bent niet de enige die dit ondervindt. Ik krijg regelmatig mailtjes van aquaristen die al jaren in de hobby zitten en vroeger met hun bakken nooit last hadden van algen. Nochtans gebruikten ze geen CO2, geen meststoffen, geen speciale apparatuur, ... Alles was veel eenvoudiger. Nu dat ze een nieuwe bak gekocht hebben: niks dan algenproblemen!

      Ik denk dat de oorzaak van quasi alle algenproblemen ligt aan het feit dat aquaria tegenwoordig standaard met vééls te veel licht worden geleverd. Ga maar eens naar de winkel en je ziet overal plakkertjes met "High light" etc. Daardoor krijgen vooral beginnende aquaristen de indruk dat ze veel licht moeten hebben of de planten groeien niet. Maar dat klopt niet, je kunt prima planten doen groeien met laag licht, jouw bakken zijn daar de getuige van. Helaas wordt dat aspect zelden toegelicht of als flauwekul bestempeld. Jammer, want je verliest zo een hoop beginnende aquaristen.

      Zelf heb ik van al mijn bakken het meeste plezier gehad aan die van mijn vader (in de video hierboven). Daar was echt amper onderhoud, de planten deden het super en bij familiebezoek was het een echte trekpleister haha :-)

      Groeten
      Gilles

  • Beste Gilles,

    Ik ben in het bezit van een aquarium in de maten 100x30x40 deze is beplant maar mijn planten vallen langzaam uit elkaar. De bladeren gaan van buiten naar binnen rafelen en uiteindelijk vallen ze uit.
    Er zitten twee sluierstaart goudvissen in dus een koudwater bak (kamertemperatuur). Er zit geen CO2 installatie in de bak.

    Toen ik de bak nieuw kocht zat er één T8 90mm 35watt tropical daylight in. De planten groeide recht omhoog, zelfs de bodemplanten transformeerde tot planten a la penningkruid. Ik dacht aan te weinig licht en heb het toen van 8 uur naar 10 uur schroeft met overdag een rustpauze waar het licht niet brandt.
    Het leek even goed te gaan, ik bemeste met ProFito en diverse tabletten (max een stuk of vier) voor bij de wortels voor de zogenaamde planten met een zwaardvorm als blad. Ook gelezen dat Seachems Flourish Excel goed werkt. Ik wisselde het water wekelijks voor ongeveer een derde/ tweede voor kraanwater.

    Planten kregen uitlopers en uit één half vergaande javavarenblaadje uit het oude aquarium zijn een hele boel nieuwe plantjes ontstaan. Wel bleef ik last hebben van groene alg op de achterwand en op de bladeren die zelfde alg werd na loop van tijd bruin en de bladeren kregen donkere tot zwarte plekken. Ook ontstond er inmiddels wat draadalg

    Ik ben toch maar gaan proberen met verlichting en heb nu twee LED strips van 10.000 en 7000 k. Voor een week of vier, vijf in gebruik.

    Wat is verstandig?

    Wat is nu verstandig?

    • Hey Rick

      Dat lijkt mij een CO2-tekort als gevolg van teveel verlichting voor een bak zonder CO2. Ik zou dus het licht wat terugschroeven.
      Als de planten naar boven toe groeien: snoeien en de top herplanten en zien of ze nog naar de top groeien, kan zijn dat dit gewoon een stressreactie was van de plant.

      Desnoods kun ook vloeibare koolstof doseren, dat zal ook helpen.

      Groeten
      Gilles

      • Bedankt voor je reactie. Aan welke hoeveelheid plantenvoeding en co2 vloeibaar moet ik denken? En dan wekelijks een waterwissel?

        Hoeveel uur verlichting? acht uur? Ik wil vooral 's avonds van het aquarium genieten, hij staat namelijk in de woonkamer.

        Zou ik jou een link van mijn online foto-album kunnen mailen?

        Groetjes,

        Rick

  • Hoi Gilles,

    Die wave pump waar kan ik die kopen?
    Volgens mij is dat een duur grapje?

    Groet Erikjan

  • Mijn aquarium bemest ik via de Estemative index methode. Nu is mijn Co2 fles leeg.
    Het laten vullen duurt een week en dit betekent dat mijn aquarium dan in totaal ongeveer 2 weken zonder Co2 toevoeging zit.
    Zou het dan een optie zijn om de Non Co2 methode te gebruiken voor deze methode? Ik heb de reflectors verwijderd en het licht terug gebracht naar 8 uur. Mijn idee is om de waterverversing uit te stellen naar de dag dat het Co2 weer aangesloten kan worden en dan ook pas weer te beginnen met bemesten.
    Wat is jouw ervaring hier mee?
    Om voor die overbruggingsperiode een co2 fles aan te schaffen doe ik liever niet.

    • Hey Rob

      Te late reactie waarschijnlijk, maar in zo'n situatie moet je het volgende doen:

      - Lichtduur beperken tot 6u
      - Lichtsterkte zwaar verminderen
      - Eventueel EasyCarbo of iets dergelijks toevoegen
      - Zo snel mogelijk een nieuwe fles halen :-)

      Stoppen met de EI is geen goed idee omdat je dan niet alleen CO2-tekort krijgt, maar ook een mogelijk tekort aan nitraat, fosfaat, sporen, ...

      Groeten
      Gilles

  • Bedankt Gilles,

    Nog een vraag over de verlichting bij deze methode. Zou het bijvoorbeeld ook 6 uur kunnen branden of is dat weer te weinig voor planten om te overleven?

    Gr Rob

    • Hey Rob

      Dat is moeilijk om te zeggen. In principe is 6u nog genoeg voor fotosynthese, maar het is op de limiet. Ik zou zeggen: probeer het eens en kijk hoe de planten reageren :-)

      Groeten
      Gilles

  • Beste Gilles,

    Graag wil ik deze methode bij een aquarium uitproberen. Alleen heb ik een vraag over de belichting.
    Wat wordt verstaan onder zwak licht? Ik heb momenteel een sylvania grow lux 30 watt en een Philips tld 840 30 watt (geen nieuwe) er boven hangen. Beiden T8 en staan 8 uur aan. Past dit bij de theorie?
    Of moet ik de 840 lamp vervangen voor een Juwel t8?

    Groet, Rob

    • Hey Rob

      Dat is moeilijk te zeggen, want daarvoor heb je een PAR-meter nodig en die krengen zijn bijzonder duur. Ik zou die TL-lampen gebruiken die je nu hebt, de reflectors verwijderen en hier en daar wat drijfplanten.
      Vervolgens gewoon je planten hun gang laten doen en pas een reflector toevoegen als alles goed gaat en zonder algen.

      Juwel of Sylvania of Philips of ... Voor je planten maakt dat bitter weinig uit :-)

      Groeten
      Gilles

  • Hallo Gilles,

    Als ik een aquarium wil beginnen zonder CO2 injectie maar alleen easy carbo en ik heb daarbij een aquasoil bodem, moet ik dan ook nog extra voeding toevoegen ?
    Of heb ik dan voldoende aan de voeding in de bodem.
    Het gaat om Colombo Florabase.

    Groeten,

    Harrie

    • Hey Harrie

      Hoeft niet noodzakelijk, maar het kan zeker geen kwaad om wat extra te doseren, zeker als de bodem wat ouder is.

      Groeten
      Gilles

Recente artikels

Javamos: de volledige gids om je mos lekker gezond te houden

Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…

03/07/2020

De japonica garnaal: een complete gids

Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…

24/04/2020

De Betta vis: een uitgebreide introductie

  Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…

25/03/2020

Alternanthera reineckii: de complete verzorging van A tot Z

Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…

21/06/2019

Vuurgarnalen: hoe verzorgen, voeren & kweken? Een handige gids!

Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…

08/02/2019

Aquarium inspiratie: “Enchanted Forest” van Nigel Hoevenaar

Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…

28/10/2018