
Algen in het aquarium zijn de grootste vrees voor elke aquarist. Zeker voor beginners is dit een groot probleem en vaak betekent het ook het einde van de hobby. Algenproblemen in het aquarium zijn echter ook vaak het gevolg van verkeerde informatie die op internetfora (en zelfs boeken!) te vinden is. Dit artikel legt in begrijpbare taal waarom dit zo is. Alle informatie is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en de jarenlange ervaring van enkele kenners, waaronder Tom Barr van TheBarrReport.
Wat is de oorzaak van algen in het aquarium?
Heb je je al ooit afgevraagd waarom de bakken op de AGA Aquascaping Contest altijd volledig algvrij zijn? Dat komt omdat deze aquariums zeer stabiel zijn. Algen houden van aquariums die onstabiel zijn. Wat maakt een aquarium dan onstabiel? Te weinig biomassa, onvoldoende voedingsstoffen en watercirculatie, onstabiele CO2, te sterke verlichting, …
Een vaak voorkomende misvatting is dat een teveel aan nitraat of fosfaat algen veroorzaakt. Dit klopt echter niet en is gebaseerd op verouderde en achterhaalde literatuur (zie ook: Bachmann et al., 2002; Canfield, 2007). De praktijk heeft namelijk uitgewezen (ook in mijn eigen aquarium trouwens) dat een tekort aan voedingsstoffen tot algen leidt. Van zodra één element ontbreekt in de voeding van de aquariumplanten, dan stagneert de algemene groei van de plant (zie “Wet van Liebig”). Door op regelmatige basis nitraat, fosfaat, CO2 en micro-elementen toe te voegen aan het water creëer je een optimale groeiplaats voor je aquariumplanten. Je aquariumplanten kun je eigenlijk een beetje vergelijken als de natuurlijke “concurrenten” van je algen. Hoe beter zij dus groeien, hoe minder kans de algen krijgen om zich te tonen.
Waarom dacht men vroeger dan dat nitraat en fosfaat algen veroorzaakten? Vermoedelijk omdat die stoffen voornamelijk uit vissenvoer en uitwerpselen werd gewonnen. Tijdens het rottingsproces worden die producten omgezet in nitraat en fosfaat die op hun beurt dus als voeding voor de planten zorgen. Helaas ontstaan tijdens dat rottingsproces ook andere stoffen die wel algen veroorzaken, bijvoorbeeld ammonium. Tegenwoordig kun je nitraat en fosfaat gewoon in flesjes kopen, er komt dus geen rotting bij te pas en dus ook geen algen!
Wat moet je niet doen bij het bestrijden van algen?
Vaak wordt aangeraden om minder voedingsstoffen toe te voegen aan het aquariumwater. Dit heeft echter een averechts effect en zal het algenprobleem enkel nog vergroten. Algen hebben namelijk minder voedingsstoffen nodig dan aquariumplanten om te gedijen. Door de algen te “verhongeren” ga je dus eerder je planten verhongeren waardoor de natuurlijke concurrentie van de algen volledig wegvalt en je eigenlijk vrij spel geeft aan de algen.
Een ander hekelpunt is een te sterke aquariumverlichting, waardoor het onmogelijk wordt om nog voldoende voedingsstoffen toe te voegen. Tot slot, de sleutel tot succes is een goede en stabiele (!!) balans tussen macro-elementen (CO2, NO3, PO4), micro-elementen (Fe, Mn, B, …) en verlichting.
Algen bestrijden in het aquarium
Heb je toch algenproblemen? Dan ga je best na waar het probleem ligt. Meestal is instabiele CO2 toevoeging de oorzaak aangezien die het moeilijkste te meten valt. In het artikel “CO2 in het aquarium meten” lees je alvast hoe je je CO2 kunt meten. Hieronder ook nog enkele tips om algenproblemen op te lossen:
- Stofzuig het substraat, verwijder zoveel mogelijk alg en beschadigde bladeren en doe een stevige waterverversing;
- Voeg voldoende voedingsstoffen toe (in mijn bak bijvoorbeeld 30ppm NO3 en 3ppm PO4);
- Kijk je CO2 systeem na en verifieer of je wel voldoende toevoegt;
- Verlaag je lichtsterkte en -duur (8 uur is voldoende voor de fotosynthese);
- Zorg voor voldoende watercirculatie, dit zorgt voor een betere verspreiding van de voedingsstoffen. Kies een filter die ongeveer 10x de aquariuminhoud filtert (voor “high-tech” bakken);
- Voeg algeneters toe aan je aquarium (bijvoorbeeld Amano garnalen).
Heb je last van een specifiek type alg? Bekijk dan even de algensectie van deze blog, daar vind je de oorzaak én de oplossing voor elke algensoort.
Vond je deze post interessant? Vergeet dan zeker niet lid te worden van onze Fan page en je ervaring te delen met andere aquascapers!
[ninja-inline id=2172]
Beste Gilles,
Bedankt voor alle tips! Ik blijf je zeker in de gaten houden wanneer je mailt :P
Ik heb een vraag.
Mijn aquarium doet het redelijk. externe filter en 1 x in de 2 a 3 water verversen en heb geen last van algen. nou wil ik toch wat meer planten gaan toevoegen in mijn aquarium bak. Nou heb ik een Dieren winkel die zegt je planten moet je 5 cm uit elkaar plaatsen. Als ik jou foto’s volg zitten jou bakken of die van mede bouwers altijd vol met planten. Kun je me uitleggen hoe dat zit?
En is mosplantjes een goede toevoeging voor je bak?
Hoor graag van je.
Antoine
Dag Antoine
Verwacht je een mailtje van mij?
Wat betreft je vragen: 5cm lijkt me eigenlijk wel heel veel, kan gerust een cm of 2 zijn hoor. Het gemakkelijkste is om zoveel mogelijk planten vanaf het begin in je aquarium te zetten. Op die manier heb je veel meer biomassa, stabiliseert de bak sneller en raakt hij ook sneller “ingegroeid” omdat je gewoon meer planten hebt. Ik zou daar zeker niet op besparen.
Mosplantjes gaan voor iedere bak, tenzij cichliden. Ik zou het zeker doen als je garnaaltjes hebt.
Groeten
Gilles
Beste Gilles,
Bedankt voor de tip. Ik ga hier zeker mee aan de slag!
Met het verwachte mailtje bedoelde ik eigen je nieuwsbrieven. Ik lees ze graag door en kijk dan met mijn gedachten hoe ik mijn bak steeds beetje bij beetje kan optimaliseren.
Dank je wel voor je antwoord. Antoine.
Beste gilles,
Mijn planten die net geplant zijn daar worden de bladeren glazig/doorzichtig en sterven af na een week. Licht staat ongeveer 8 uur aan en krijgt co2, ook extra voeding zoals profito en fe van easylife. Tl licht is daylight van jewel de waterwaardes zijn goed, wat kan het zijn.
Trouwend zeer informatieve website complimenten.
Hey Luciano
Bedankt voor de complimenten :-)
Het is mogelijk dat dit gewoon een reactie is doordat de planten zich nog moeten omzetten van hun emerse naar submerse vorm. Zie gewoon dat je CO2 uitstekend is, dat je voldoende meststoffen toevoegt en dat je regelmatig slechte bladeren wegsnoeit. Op die manier help je hun met de overgang.
Groeten
Gilles
Beste Gilles,
Ik geef zo tussen 20 en 30 mg/l CO2 enkel als het licht brandt. Maar een aantal plantensoorten doen het toch niet zo goed, ze kwijnen gewoon weg. (o.a. Belgisch groen, Vallisneriasoorten en Dwerganubias) Dit zijn dacht ik soorten die zonder extra CO2 nog goed kunnen groeien.
Kun je soms te veel CO2 geven? of te veel plantenvoeding? Ik geef 9 uur licht.
Beste groeten,
Edmond
Hey Edmond
Nee, voor je planten kun je nooit teveel CO2 geven (voor je beesten natuurlijk wel). Teveel plantenvoeding is ook geen probleem, je moet al echt héél veel doseren, ver boven de waardes van de Estimative Index (en dat is al onbeperkte voeding voor je planten).
Ik denk dat het probleem zit bij de veronderstelling dat je CO2 tussen 20 en 30ppm zit. De kans is heel groot dat die in realiteit veel lager zal zijn, ook al zegt je meting van niet. In dat geval moet je altijd de planten geloven, die hebben het altijd bij het rechte eind. Ik zou dus de CO2 beetje bij beetje verhogen en eventueel de lichtsterkte wat minderen.
Groeten
Gilles