Tegenwoordig bestaan er op de markt heel veel verschillende apparaten om CO2 in het aquarium te injecteren: CO2 ladders, diffusors, atomizers, co2 reactors, …
Maar wat past nu het beste bij jouw bak? En wat is het gemakkelijkst te installeren en het efficiëntst qua CO2-verbruik? Je ziet al heel snel het bos niet meer door de bomen, zoveel verschillende modellen zijn er te koop.
In dit artikel geef ik je een kort overzicht van de meest en de minst efficiënte CO2 systemen, de verschillende onderdelen en de manier waarop je CO2 in je bak kunt brengen.
Klaar? Hier gaan we.
Elk CO2-systeem voor aquaria bestaat uit 2 hoofddelen:
Daarnaast heb je nog enkele onderdelen die optioneel zijn maar die ik wel sterk aanraad.
Zijn deze onderdelen noodzakelijk?
Ik zeg: ja. Ze helpen je om je CO2 in te stellen en stabiel te houden. En zoals je weet: stabiele CO2 voorkomt baardalg!
Veel mensen weten dit niet, maar drukverlagers komen in zogenaamde “eentrapse” (single stage) en “tweetrapse” (dual stage) modellen voor. Ongeveer 90% van de CO2-systemen voor onze hobby zijn eentraps.
(PS: check zeker eens mijn gids over CO2 drukregelaars op mijn andere site)
Wat is het verschil?
De tweetrapse modellen hebben een extra veer in de drukregelaar, je herkent ze daarom aan de extra bult achteraan of de grotere bouw.
In het algemeen zijn tweetraps drukregelaars veiliger. Waarom?
Wel, wanneer je CO2 fles leeg loopt, heb je misschien al opgemerkt dat de hoofddruk plots stijgt. Wanneer je al heel veel CO2 toevoegt (bijv. je bent een aquascaper), dan kan dat heel nare gevolgen hebben voor je vissen (“end of tank dump”). De extra bult van het tweetrapse model voorkomt dit door de druk constant te houden tot de fles 100% leeg is.
Hieronder vind je een doorsnee van zo’n dual stage drukregelaar:
Een eentraps CO2 drukregelaar zal gelukkig voldoen voor de meeste aquaristen. De meeste mensen in onze hobby voegen namelijk niet ZOveel CO2 nodig dat een end-of-tank-dump gevarlijk kan zijn.
Om voor jou de keuze tussen een single of dual stage drukregelaar gemakkelijker te maken, heb ik de voor- en nadelen even opgelijst.
+ Goedkoop
+ Een stuk kleiner
+ De meeste aquaristen en hobbyisten hebben hier voldoende aan
– Afhankelijk van de kwaliteit kan je wel een end-of-tank-dump krijgen
Sommige single stage modellen zijn uitgerust met een intern stabiliteitssysteem die het dual stage effect nabootst, bijvoorbeeld die van PlantedBox
+ De werkdruk blijft altijd super stabiel
+ Geen enkel risico op een end-of-tank-dump
– Vaak een stuk duurder
– Vaak dubbel zo groot als een eentraps model
Een dual stage CO2 drukregelaar is vooral interessant als je een aquascaper bent die heel veel CO2 verbruikt en al op de limiet zit wat betreft veiligheid voor de vissen.
Heb je een single stage drukregelaar en je wilt het risico op een “end of tank dump” beperken, dan raad ik je aan om te investeren in een CO2-drukregelaar van een kwalitatief merk (geen Ali spul!) met goed naaldventiel en een goede interne veer.
Mijn eigen CO2-drukregelaar is bijvoorbeeld uitgerust met een intern stabiliteitssysteem die de “end of tank dump” minimaliseert.
Er zijn verschillende methodes om CO2 op te lossen in het water van je aquarium.
Eén van de eenvoudigste en goedkoopste systemen is de CO2 ladder (ook wel CO2 flipper genoemd). Dit model vind je regelmatig terug in de winkel in samengestelde CO2 sets.
Eerlijk gezegd ben ik geen voorstander van dit systeem. Waarom?
De CO2 bubbels waren in mijn bak veels te groot en losten niet volledig op. En dat is zonde van je CO2. Natuurlijk is niet elke bak hetzelfde en wie weet werkt het bij jou wel prima.
Ik zou zeggen: als je het bij je set krijgt, test het eens uit en als het niets is, dan kun je nog altijd veranderen.
Wil je het meeste rendement uit je CO2 ladder of flipper halen, dan plaats je hem best zoveel mogelijk in de stroming.
De de CO2-belletjes worden dan beter opgelost en je krijgt een betere “koolstofmix” in het water. Het vervelende hieraan is dat de ladder nogal een lomp ding is en vaak in het zicht zit. Nièt mooi in een aquascape!
Wanneer de bovenkant van de CO2 ladder gevuld raakt, dan wordt het teveel aan CO2 gedumpt via een kanaaltje. Dit lijkt mij behoorlijk wat verspilling, zeker als je een grote bak hebt.
Voordelen van dit systeem:
Nadelen:
Wanneer zou je voor een CO2-ladder of flipper gaan?
Eerlijk gezegd vermijd je dit systeem best voor een sterk beplant aquarium. Maar dat is -zoals gezegd – mijn persoonlijke ervaring.
De CO2 diffusor is minder bekend in de Benelux maar begint stilaan zijn weg te vinden naar onze markt. En dat vind ik goed, want het is een mooi en praktisch ding! :-)
De meeste diffusors zijn gemaakt van glas met daarin een soort van bruistabletje. De CO2 komt onderaan het tabletje terecht en wordt door de hoge druk door het gaas van het tabletje geduwd waardoor zeer kleine CO2 bubbels ontstaan.
Het is belangrijk bij dit systeem om een goede watercirculatie te voorzien zodat de CO2 bubbels door de hele bak worden vervoerd en niet zomaar naar boven drijven. Op die manier haal je het beste rendement en blijven de bubbels aan de blaadjes plakken.
Een voordeel van de diffusor is dat hij in verschillende maten en vormen te verkrijgen is, je vindt zelfs nano modellen die perfect passen in een nano aquarium. Bovendien ogen diffusors zeer mooi en geven ze een echte stijlvolle look aan je aquascape.
Natuurlijk is hier een keerzijde aan: je moet hem heel vaak schoonmaken om het rendement & schoonheid te behouden!
Voordelen van CO2-diffusors:
Nadelen:
Wanneer zou ik voor een CO2-diffusor gaan?
Wanneer je een kleine tot middelmatige bak met goede stroming en wanneer looks voor jou belangrijk zijn.
Bij grote bakken (bv +200 liter) raad ik het af omdat de CO2-bubbels dan onvoldoende verspreid geraken. Een reactor is dan handiger (zie hieronder).
PS: ik heb een zéér uitgebreide gids over CO2 diffusers geschreven op mijn andere website PlantedBox
De atomizer is naast de reactor mijn persoonlijke favoriet!
Dit apparaat voorziet zéér kleine CO2 bubbels doorheen je hele aquarium, meestal nog fijner dan die van de diffusor. Je kunt zelfs zeggen dat het eerder een soort mist is in plaats van bubbels.
Het werkt eigenlijk gelijkaardig als de diffusor, enkel is het membraan hier van een ander materiaal gemaakt. De CO2 wordt onder een hogere druk door het membraan geduwd en dat geeft dan die “mist”.
Houd er wel rekening mee dat de grotere werkdruk (2 à 2,5 bar) niet altijd mogelijk is bij sommige drukregelaars.
De atomizers zijn beschikbaar als “in-line” en “in-tank” model, oftewel extern en intern.
Ik gebruik in mijn aquarium het in-line model. Op die manier heb je weer minder materiaal in je bak en verkrijg je een goede verspreiding van CO2 in het aquarium, zeker bij gebruik van een spray bar of een lily pipe.
Je plaatst de externe atomizer gewoon tussen de filterslang (uitlaat) en klaar. Bovendien vetraagt een atomizer het debiet van je aquariumfilter niet, in tegenstelling tot de reactor. Super handig als je filter een beetje aan de zwakke kant is.
Voordelen van de atomizer:
Nadelen:
Wanneer zou ik voor een CO2 atomizer gaan?
Eigenlijk bij zowat elke bak, zeker als de plaats in je aquariumkast beperkt is of je een zwakke filter hebt.
Bij hele grote bakken (+ 200 liter) is het misschien interessanter om met twee filters te werken die elk hun eigen atomizer hebben. Met een goede splitter kun je dan met 1 drukregelaar 2 atomizers aansturen.
Ik gebruik op mijn bak 2 filters: de zwakkere heeft een atomizer die gericht is op de stengelplanten achteraan, de sterkere heeft een CO2-reactor die vooral gericht is op de voorgrondplanten.
Zo heb ik de voordelen van beide systemen in 1 aquarium! :)
CO2 reactors zijn zeer populair in de Benelux en worden praktisch altijd gebruikt in Nederlandse bakken.
Een CO2 reactor is in feite een soort buis die tussen de filterslang wordt geplaatst. De buis is gevuld met allerlei materiaal, bijvoorbeeld bioballen, waardoor de CO2 bubbels worden opgebroken in kleinere deeltjes en zo gemakkelijker oplossen. Ze zijn in allerlei vormen en maten te verkrijgen en kunnen bovendien ook gemakkelijk zelf gemaakt worden.
Een goede reactor is bijzonder efficiënt en kan bijna alle CO2 oplossen zonder dat je ook maar 1 bubbeltje in je aquarium ziet.
Een nadeel dan weer is dat hij het debiet (= aantal liters die per uur door de filter gaan) van de aquariumfilter sterk verlaagt, je plaatst dus best nog een extra filter of pompje om ervoor te zorgen dat je voldoende watercirculatie hebt.
Voordelen van de CO2-reactor:
Nadelen:
Wanneer zou ik voor een CO2-reactor gaan?
Bij middelmatige tot hele grote bakken.
Voor een nano aquarium is het een beetje “overkill” en bovendien kun je het moeilijk wegwerken in de kast. Ook voor mensen die niet graag CO2-bubbels in het aquarium zien, is een reactor een must.
Voor kleine tot middelmatige bakken: de diffusor of atomizer. Bij middelmatige tot grote bakken: de atomizer of reactor. De CO2 ladder vind ik maar niets omwille van het CO2-verlies en het lelijke uitzicht.
Tip: denk ook na wat voor jouw persoonlijk het mooist oogt, of je veel of weinig plaats hebt in je aquariumkast en of je filter sterk genoeg is.
Is je CO2 apparaat volledig? Leer dan hoe je het best het CO2 gehalte in je aquarium kunt meten.
Liever een volledige CO2-set kopen? Lees mijn artikel op PlantedBox over aquarium CO2 sets.
Wat vind jij het meest efficiënte apparaat? Laat het mij hieronder weten!
[ninja-inline id=2172]
Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…
Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…
Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…
Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…
Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…
Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…
Bekijk de reacties
Wat vindt jij eigenlijk van het meest simpele C02 systeem van Tetra? Deze zie ik namelijk niet terug vermeld op deze pagina.
Onze lokale visboer zweert erbij..
Hey
Ik heb even de link weggehaald :-)
Ben er niet echt voorstander van: moeilijk te regelen en op lange termijn komt het je duurder uit dan een CO2-systeem het hervulbare fles. Beter doorsparen voor iets beters dus!
Groeten
Gilles
ik gebruikte vroeger een ladder voor co2 zo gezegd ne flipper, maar dat was ook niet goed te weinig co2 die oploste.dan ben ik verandert van co2 geven en namelijk langs de dompelpomp die in mijn biofilter ligt, ik had het darmpje tegen de rotor gestoken zo dat de bellen kapot geslagen werden door de rotor.dat werkte maar het debiet verminderde van de pomp, dat was ook niet goed.dan heb ik mij ne atomizer ge kocht voor tussen de darm te zetten van de pomp naar de bak,ik heb dat gedaan om dat Gilles mij dat aan rade, en dat werkt heel goed.het water komt dan in een sprybar en de co2 word zo verdeeld over de gehele bak.en ik heb er een zeer goed resultaat mee.dank zij Gilles.en de co2 bellen lossen zeer goed op dat ik nu een hele goed co2 verhouding heb.en geen algen vroeger wel maar nu niets meer van algen.
gr Etienne.
Hey Etienne
Bedankt voor de leuke reactie :-)
Groeten
Gilles
Hoi Dennis,
Mooi artikel weer! Ik ben pas overgestapt op het zelf aanmaken van macro- en micro elementen. Bevalt goed! Ik ververs nu wekelijks 50 % van het water.
Toen ik begon met CO2 in mijn 170 liter (netto) bak had ik een JBL diffusor (vergelijkbaar met flipper) in de bak en een naaldventiel op een tijdklok: 's morgens aan, 's avonds uit. Werkt goed, maar niet nauwkeurig genoeg om een stabiele CO2 te verkrijgen. Ik heb best nog last van baardalg op de Javavaren en (bruine) penseelalg op de achterwand en het Mangrove hout. Dit ben ik nu weg aan het werken met Carbo, maar dat gaat heel langzaam. Het liefst gebruik ik helemaal geen Carbo meer, als deze algen onder controle zijn.
De stroming is verbeterd met een spray bar aan de zijkant van het aquarium. Deze had ik eerst langs de achterwand lopen, maar dan is de stroming te zwak. Ik gebruik een Ecco Eheim 2236 pomp (600 l/min). Nu de bar aan de zijkant zit, bewegen alle planten in het hele aquarium. Ik geef 11 uur licht per dag (2 x T8).
Ik heb een Seramic PH Controller met ingebouwd naaldventiel (nog geen 100 euro via Marktplaats). Hierop heb ik wel een nieuwe electrode aangesloten (glas, hervulbaar, Jolub uit Duitsland).
Gisteren heb ik de JBL CO2 diffusor in de bak vervangen door een Sera Flora Co2 Actief Reactor, die zit in de onderkast. Deze verlaagt het debiet van het filter niet voor zover ik kan zien. Er zitten dan ook geen bio ballen in maar 2 rotoren die de CO2 oplossen. Ook de prijs hiervan valt mee: nog geen 30 euro.
De controller is ingesteld op PH 6,9, geeft CO2 bij PH 7.0 en slaat weer af op 6.9. De KH in mijn bak is 5 à 6. Kan ik nog verder zakken met de PH, bijv. naar 6,8 of lager?
Volgens mij heb ik nu wel alles gedaan op een optimale bemesting, CO2 en stroming te krijgen in het 1 meter aquarium. Of zie je nog punten voor verbetering?
Met vriendelijke groet,
Mathijs
Hoi, als ik mag inbreken... Ik gebruik dezelfde reactor al een jaar of 2 een als ik een tip mag geven, wees heel voorzichtig met de aansluiting van het co2 slangetje, deze breekt heel makkelijk af!
Hey Martijn
Inderdaad, dit geldt eigenlijk bij alle systemen. Maar zeker bij de glazen diffusor is dit een heel zwak punt!
Groeten
Gilles
Hey Mathijs
Ik ben een andere Gilles ;-)
De soort reactor die jij vermeldt heeft inderdaad minder effect op het debiet. Ze zijn naar mijn mening wel lawaaieriger & iets minder efficiënt bij een hoger aantal bubbels.
Je kunt altijd verder zakken met je pH, maar hou dan goed je vissen en garnalen in het oog. Het is niet de pH-daling die schadelijk is voor je vissen, maar de hoeveelheid CO2.
Ik zou de lichtduur beperken tot 8u, 11 uur in totaal is niet nodig en zal je planten niet meer helpen.
Groeten
Gilles
Hoi Gilles,
Haha ik dacht dat dat dezelfde Gilles was... grappig. Omdat je de controller instelt op een lagere PH stelde ik die vraag. Natuurlijk weet ik dat hierdoor het CO2 gehalte stijgt en het zuurstofgehalte daalt ;-).
De reactor hoor ik niet, het enige geluid dat ik hoor is het licht brommen van de pomp, zoals altijd. Misschien ga je hem meer horen als de rotoren vervuilen na langdurig gebruik, ik wacht even af...
Oke, ik ga het licht beperken tot 8 uur per dag! Scheelt weer stroomverbruik.
Hoi Gilles,
Duidelijk verhaal weer, blijf zo bezig!
Co2 blijft toch een van de moeilijkste dingen om goed te krijgen... Ik gebruik een Sera active reactor en ik moet zeggen op zich een prima ding. MAAR, zelfs met 2 bellen p/s op een 60l bakje (maximaal met mijn dennerle set)hebben mijn vissen nog nergens last van.
Niet dat ik mijn beestjes wil vergassen, maar ik heb het idee dat de co2 nog wat hoger kan.
Zit te denken om te gaan doe-zelf-en.
Hey Martijn
Thanks :-)
Als je denkt dat je hoger kan met je CO2 en dat je planten er baat bij hebben zonder risico's voor je vissen: DOEN! Dit is een ideale manier om te oefenen met je CO2 en het onder de knie te krijgen.
Groeten
Gilles
Ik denk dat met name in de efficiëntie nog wel wat te winnen is, ik geloof dat de drukregelaar wel opnieuw te kalibreren is maar daar waag ik me voorlopig niet aan. Ga binnenkort zelf knutselen, die van AM vind ik toch wel wat duur. Voordeel van mijn grote filter (1050), capaciteit genoeg!
Dag Martijn
Wat bedoel je met "calibreren"?
Groeten
Gilles
Volgens de gebruiksaanwijzing(mehrweg space) staat het naaldventiel als de stelknop helemaal open staat afgesteld op 2 bellen per seconde. Maar dit schijnt opnieuw ingesteld te kunnen worden. De werkdruk is niet instelbaar volgens mij.
Hoi Gilles, mooie update van het artikel! Ik wilde vooral even laten weten dat ik zelf de Dennerle Primus 160 heb voor mijn 70liter bak en dat dat me erg goed bevalt. Makkelijk schoon te maken en werkt goed. Vond het lastig beslissen.
Groeten Ilona
Hey Ilona
Bedankt :-)
Een CO2-systeem kiezen is inderdaad niet gemakkelijk, zeker gezien het prijskaartje!
Groeten
Gilles
Giles
Dank voor de info in het artikel "CO2 in het aquarium: welk CO2 systeem". Heb er veel advies uit gebruikt.
Blijf met het volgende zitten bij gebruik van de atomizer:
Heb de regelaar op 2,5 ingesteld en het ventiel zover open gedraaid dat de CO2 nevel zichtbaar is bij de uitstroom. Bepaal ik nu de juiste CO2 aan de hand van de Ph en kh?
Groeten Janus
Dag Janus
Je mag nooit de pH/KH tabel gebruiken om je CO2-waarde te bepalen!
Van zodra je ook maar 1 stof hebt die de pH beïnvloedt zit je al met een foute meting. Voorbeeld: je voegt een zuur toe dat de pH kunstmatig verlaagt. De pH gaat dan omlaag, maar je voegt geen CO2 toe aan je aquarium. Zie je?
Volgens de tabel zou je meer CO2 moeten hebben, maar dat klopt niet want dat zuur voegt geen CO2 toe.
De beste methode is met je ogen ;-)
Zie ook: https://www.aquascaping-blog.com/211/co2-meten-aquarium
Groeten
Gilles
Groeten
Gilles
Ha Gilles,
Ik ben begonnen met mn 2e bak,dat is een juwel Rio 180 geworden.
Is met binnen filter .
Heb zelf ook een achterwand gemaakt dus er zal zo,n 150 liter overblijven.
Qua beplanting gaat t niet echt druk worden maar wil er wel aparte planten inzetten.
Nu wil ik ook graag beginnen met co2 alleen weet niet wat t beste is voor een bak als de mijne.
Had zelf al gekeken naar de dennerle primus 160 met hervulbare fles en magneetventiel.
Is dat iets of kunt u me een beter alternatief geven?
Mvgr Maikel
Dag Maikel
Ik raad af om een CO2-systeem van een bekend merk te kopen. Meestal heb je, naar mijn mening, een minder goed systeem aan een duurdere prijs ...
Ik kan je wel een link geven naar een goed systeem, stuur mij anders eens een mailtje.
Groeten
Gilles
Hoi Gilles,
Mooie site kijk er regelmatig op als naslagwerk en put er veel informatie uit!
Nu heb ik je artikel gelezen over Co2 systeem en daarover heb ik een vraag. Je verwijst met een link naar de website druckminderer.org en daarop staan diverse reduceerventielen. Reeds ben ik in het bezit van zo'n ventiel weliswaar de 'one stage' maar hoe krijg jij die nauwkeuring afgesteld daar deze het naaldventiel missen? extra accessoires of ...?
Groeten,
Hans
Hey Hans
Bedankt :-)
Eerlijk gezegd moet ik die link eens veranderen, heb ondertussen andere adressen gevonden voor gelijkaardige maar gemakkelijkere modellen.
Dat naaldventiel moet je vervangen door eentje dat precieser werkt, kun je bv op Ebay kopen. Het naaldventiel dat je er nu op hebt zitten is voor lasdoeleinden en werkt te grof.
Wel best eens aanvragen welke schroefdraad wordt gebruikt als uitgang voor dat naaldventiel, dat zal de verkoper wel weten.
Groeten
Gilles
Hallo,
Ik gebruikte altijd een glazen co2 diffusor. Tegenwoordig gebruik ik een co2 flipper omdat op een forum werd gezegd dat dit beter zou werken. Nou krijg ik de laatste tijd steeds meer twijfels. Wat kan ik het beste gebruiken in een 54 liter sterk beplant aquarium met 15 watt licht?
En heb je voor een atomizer altijd een externe pomp nodig? Ik heb namelijk een interne pomp.
Hey Luuk
Hangt een beetje van bak tot bak af. Persoonlijk heb ik geen goede ervaringen met een "ladder", een diffuser gaf bij mij veel kleinere bubbels (= betere oplosbaarheid). Kies wat voor jouw bak de beste oplosbaarheid heeft, dat kan een diffuser/atomizer, ladder of reactor zijn.
En er bestaan ook interne atomizers :-)
Groeten
Gilles
Hallo Gilles,
Bedankt voor je antwoord. Er zijn dus ook atomizers die op alleen 1 leiding vanaf de co2 flessen werken zonder tussenkomst van een filter?
En mocht ik voor een glazen diffusor kiezen, heb je dan ook suggesties welke een goeie is?
Alvast bedankt.
Groeten
hallo Gilles
ik heb een bak van 300ltr netto.
met een co2 apparaat van denneler welke door een computer wordt aangestuurd.
p/h afgesteld op 7.2.
licht 10.5 uur door 2denneler lampen van 55 wat per stuk .een eheim pomp van 1250 liter per uur.
water ververs ik wekelijks ca 40ltr en geef dan 10 ml asylife.verder dagelijks 6ml asycarbo..
planten groeien slecht en blijf veel puntalg houden .
wat zou ik nog moeten doen om de algen kwijt te raken en de planten beter te laten groeien.
graag verneem ik van je .
met vriendelijke groet.
loe
Dag Loe
Stuur mij eens een mail, dan help ik je daar verder.
Groeten
Gilles