Plantenvoeding

Een voedingsbodem in het aquarium: een must of niet?

Ik herinner me nog goed toen ik mijn eerste aquarium kocht dat de winkelhouder vroeg of ik een voedingsbodem wou of niet. “Want je moet een voedingsbodem in je aquarium hebben, anders groeien je planten niet!”, zei hij. Achteraf gezien leek dit meer op een verkoopspraatje, waar ik natuurlijk met beide voeten in getrapt was …

“Een voedingsbodem? Ja, anders groeien je planten niet!”

Neen, de bovenstaande titel is flauwekul. Aquariumplanten kunnen wel degelijk zonder voedingsbodem groeien. Er zijn genoeg bakken met een mooie, gezonde biomassa zonder enige vorm van voedingsbodem.

Hoe komt dat? Een groot deel van de aquariumplanten gebruiken hun wortels voornamelijk als ankerpunt om zich vast te hechten en slechts voor een klein deel om voeding uit de bodem te halen. Voor die planten voldoet het dus al wanneer je gewoon vloeibare meststoffen toevoegt aan de waterkolom.

Er zijn wel een aantal plantensoorten die hun wortels als voornaamste bron van voedselwinning gebruiken, denk bijvoorbeeld aan Cryptocorynes. Maar aangezien deze plantjes meestal als solitaire plant worden gebruikt, is het niet de moeite om hiervoor een volledige voedingsbodem aan te leggen. Pure geldverspilling volgens mij! Je bent dan beter af met bemesting die je plaatselijk in de grond duwt, zoals de capsules van mijn eigen merk: Crypto.

Naast de dure prijs van voedingsbodems zijn er volgens mij nog enkele nadelen. Denk maar aan de smurrie dat het creëert bij het herplanten, de kans op bodemrot (hoewel die kans bij commerciële bodems klein is), de troebelheid van het water bij het herplanten, …

Wanneer dan wel een voedingsbodem?

Wanneer raad ik dan wel een volledige voedingsbodem aan? Bij een aquarium zonder CO2. Aan zo’n bak wil je namelijk zo weinig mogelijk werk hebben en een voedingsbodem kan daarbij helpen.

Bovendien gebruik je voor een non-CO2 aquarium meestal planten die wel baat hebben bij een voedingsrijke bodem: Anubias, Cryptocoryne, Echinodorus, …

Een beter idee: aquasoils!

Sommige onder jullie zullen waarschijnlijk al weten dat ik een enorme fan ben van aquasoils, een soort van kleibodem die al jaren gebruikt wordt in Azië, ook Amano gebruikt ze! Niet alleen ogen deze kleibodems zeer fraai (je hebt ze trouwens in verschillende kleuren), ze zijn zeer aangenaam om in te planten aangezien het zachte korreltjes zijn.

Daarnaast maken kwaliteitsvolle aquasoils minder smurrie dan een voedingsbodem wanneer je regelmatig de planten uit de bodem trekt en herplant. De meeste creëren even een klein stofwolkje waarna het stof zich terug neerlegt.

Last but not least: een aquasoil is volledig gemaakt van klei. Dat wil zeggen dat deze bodems een zeer hoge Cation Exchange Capacity (CEC) hebben. “Wat is me dat voor iets”, zeg je? Wel, CEC wil zeggen dat de klei de meststoffen uit de waterkolom absorbeert en weer terug afgeeft aan de planten, ideaal dus want je bemest dan eigenlijk automatisch op twee manieren: het water én de bodem!

Een aquasoil te duur voor jou? Probeer dan eens akadama, dat is ongeveer hetzelfde maar een pak goedkoper. Zelf heb ik die van Amazon gekocht met mooie resultaten, zowel op vlak van bodemkleur als plantengroei. Je betaalt wel meer verzendingskosten, maar vanaf je 2 zakken koopt ben je nog steeds een stuk goedkoper uit!

Hou er wel rekening mee dat de akadama in het begin je KH doet kelderen. Je kunt dit vermijden door bv de akadama een week in een emmer te laten rijpen en dagelijks het water te verversen. Vervolgens kun je het toevoegen aan je bak.

Vond je deze post leuk? Wordt dan lid van onze Facebook pagina en blijf op de hoogte van leuke aquascaping tips!

[ninja-inline id=2172]

4.9/5 - (9 votes)

Bekijk de reacties

  • Beste Gilles, Ik heb de aquasoil van Colombo in mijn aquarium gedaan. Niet eerst geweekt zoals jij hier schrijft, dat wist ik niet. Nu staat mijn bak ongeveer 5 weken. Vorige week waren ineens mijn japonica garnalen aan het sterven en ik ben voor advies naar de direnwinkel gegaan. Daar bleek blijkt mijn water vorige week zowel aan Kh, Gdh en PH aan de lage kant. Ik krijg mijn PH niet hoger dan 6.4. Dus de dierenwinkel stelde voor een flesje JBL PH verhoger er in te doen. Maar nu sterven de roodvinzalmpjes. In een halve week is al mijn halve bestand van 30 stuks gesneuveld.
    Ik ben nu naar een visspecialist gegaan en bleek mijn PH nog steeds op 6 te zitten en Kh en GH nog altijd heel laag. Dus nu is het devies dagelijks een derde water verversen tot ze niet meer sterven. Het leidingwater dat ik gebruik is harder en zuurder maar kennelijk wordt dat dus gebufferd in het aquarium.
    Komt dit door de Colombo? Daarop staat wel stabiliseert op PH 6 maar dat zou toch niet gevaarlijk moeten worden.
    Is het een idee om er zand bij te doen?

    Alvast hartelijk dank voor het advies.

    Vriendelijke groeten, Alwin Man

    • Dag Alwin

      Best vermijd je zeer grote schommelingen in je bak, zeker op vlak van GH en KH. Ik zou niet met zand begin, ziet er niet uit en bovendien is het nu vooral kwestie van stabiele waterwaardes te verkrijgen.

      Groetjes
      Gilles

  • Hallo Gilles,

    Ik vind het wat verwarrend. Ik zie hier 1 van uw tips :

    Hey

    Ik gebruik in mijn toekomstige bak gewoon rivierzand uit de doe-het-zelf-zaak, werkt prima en is spotgoedkoop. Je hebt ook “speciaal” aquariumzand, maar is duurder en eigenlijk vaak net hetzelfde, alleen minder schelpjes etc erin.

    Groeten
    Gilles

    Maar verder op deze pagina raad je dan ook aquasoil aan. Vandaar dat ik me afvraag wat ik nu beter gebruik voor volledig herinrichten van aquarium? Ik heb de indruk dat die Amazonia II wel goed zou zijn. Dan zie ik ook die goedkopere Akadamo Bonsai grond. Hmmmmm, is dat wel aan te raden in een aquarium, een bonsai grond? Lang verhaal kort, ik ben totaal verward :-) Ik moet een bodem kiezen, maar weet dus niet welke, zand of een aquasoil? of die bonsaigrond?

    Vele dank alvast !
    Vraag me af wat ik nu best doe, toch een aquasoil?

    • Dag Nico

      Als het budget ervoor is, dan zou ik sowieso voor een aquasoil gaan :)

      Groetjes
      Gilles

  • Klopt het dat een aquasoil na een tijd helemaal dicht gaat zitten?
    Ik kreeg overlaatst te horen dat als een aquasoil uitgewerkt is dat het dan een tikkende tijdbom word door het bodemrot.

    • Dag Roxanne

      Met een kwalitatieve (harde) aquasoil is dat risico beperkt. Ik gebruik al lang ADA & Tropica, nooit problemen mee gehad.

      Groetjes
      Gilles

  • Hallo Gilles,

    Ik heb nu een grindbodem. Na hoeveel tijd is het raadzaam je grindbodem te vervangen? ( als je er vanuit gaat dat het grind nooit ververst is geweest)

    Groeten, Leon

    • Dag Leon

      Grind is inert en behoudt zijn vorm, hoef je dus in principe niet te vervangen.

      Groetjes
      Gilles

  • wil graag ADA Aqua Soil – Amazonia (9L) gaan aanschaffen voor mijn 2m30x60cmx60cm maar hoeveel zakken heb ik dan nodig

    • Dag John

      Dat vraag je best even na bij de verkoper zelf :)

      Groetjes
      Gilles

  • super blog!
    Ik heb drie vragen over aquasoil.
    Wil mijn 65 liter bakje na 6 jaar gaan ombouwen. Dacht om amazonia Light te gaan gebruiken.

    - is het verstandig om deze eerst een paar weken in een emmer te doen en daar vaak het water van te verversen voordat hij het aquarium ingaat ?
    - ìk heb twee kleine Synodontis Petricola Zaire. Woelen niet maar zwemmen wel over de bodem. Gaan deze niet te veel vertroebelen ?
    - Ervaring met Powersand als onder laag ? Noodzakelijk ?

    Ben benieuwd.
    Gebruik ook CO2 in mijn bakje.

    • Hey Bert

      Sorry voor de late reactie, ik was een paar dagen op vakantie. En bedankt voor de complimenten :-)

      - Kan je inderdaad doen
      - Hangt er vanaf, als het een goede soil is dan is de stofvorming doorgaans miniem
      - Geen ervaring, maar lijkt me eerlijk gezegd ook niet noodzakelijk. Je kan prima zonder werken, zo doe ik het ook :-)

      Groetjes
      Gilles

      • Hoi Bert,

        Ik weet niet hoeveel tijd (en geduld) je hebt, maar ik kan je het volgende aanraden met aquasoils (en akadama):

        Richt je bak enkel in met de hardscape, dus aquasoil, steen en hout. Vul met water, en laat dit met thermostaat aan 24 uur draaien tot het water de door jou gewenste temperatuur (23-29°) heeft bereikt. Voeg daar (vloeibare) opstartbacteriën aan toe en laat je bak op die manier 2,5 tot 3 weken draaien met ongeveer 4-5 uur licht per dag. Doe in die drie weken absoluut GEEN waterwissels.

        Je bak draait zo perfect in; de bacteriën leven van en ontwikkelen zich verder door de ammonia en andere schadelijke stoffen die de eerste paar weken uit je aquasoil komen.

        Na 2,5 tot 3 weken zal je ammonia volledig zijn weggewerkt door de bacteriën. Je zult uiterlijk na 3 weken, door je waterwaarden te meten, zien dat ammonia, nitriet en nitraat allemaal 0 zijn.

        Je kunt vanaf dat moment planten en in principe ook al vissen en dwerggarnalen toevoegen aan je bak.

        Vanaf week 4 doe dan je iedere week een 50% waterwissel met het reguliere onderhoud.

        P.S.: Planten kun je in principe ook tegelijk met de hardscape in je bak zetten, maar ik doe dat zelf niet omdat ik ervaren heb dat veel planten de hoge ammonia in de eerste paar weken niet prettig vinden.

        Ik hoop dat je hier wat aan hebt.

        Groet,

        Dennis

        • Dennis en Gilles dank voor de info.
          Helaas niet de luxe van tijd maar je aanpak begrijp ik wel en geeft de bacteriën de kans de adaptatie te ondergaan.

  • Hallo Gilles.

    Ik ben nu bezig met de inrichting van mijn nieuwe aquarium. Ik heb bij deze bak gekozen voor een aquasoil bodem. Er komen planten in te staan die hun voeding uit de bodem halen en nu is mijn vraag, naast de voeding die in het water gaat, wel of niet kleibolletjes gebruiken als bodemvoeding?

    Mvg Nico.

    • Hoi Nico

      Kleibollen hebben naar mijn mening weinig nut in een aquasoil omdat je klein toevoegt aan klei. Bovendien bevat het voornamelijk ijzer en weinig andere voedingsstoffen :-)

      Groetjes
      Gilles

  • Zelf heb ik een aquarium laten inrichten door iemand anders.
    Er is gebruik gemaakt van JBL ProScape PlantSoil BROWN.
    Dit is echter niet afgedekt door een boven laag.
    Kan dit zo gebruikt worden?

    • Hey Neil

      Volgens mij is dat gewoon een aquasoil, hoef je dus niet af te dekken :-)

      Groetjes
      Gilles

  • Hallo,

    Ik heb een vraag over grind, ik wil een nieuw aquarium opstarten maar weet niet welke soort grind ik moet nemen. Ik wil graag wat donkerder grind van 1-2 mm hebben maar het moet welk kalkvrij zijn, welk merken zijn dat`?

    Bij voorbaat dank en tot morgen op de beurs

    Jan Berghuis

    • Hey Jan

      Gewoon eentje uit de aquariumwinkel, maakt niet zoveel uit :-)

      Groetjes
      Gilles

  • Beste Gilles,
    Altijd fijn je reactie's weer te lezen, steek er veel van op.
    Wil mijn huidige grindbodem (zonder voeding) vervangen en de Akadama korrels toepassen.
    Kun je onder de dikkere lagen (achter in de bak) ook grind leggen en hier bovenop de aquasoil?
    En als deze soil PH verlagend is wat gebeurt er dan met de hoeveelheid CO2 die nu wordt toegevoegd?
    Die wordt dan m.i. automatisch nog eens een stuk lager, mijn huidige PH ligt nu op ca. 6,5 bij eenzelfde hoeveelheid CO2 toevoeging wordt het misschien wel gevaarlijk voor de vissen en krijgen de planten nog niet voldoende Co2.

    Aquarium 100x50x40 - CO2 toevoeging - Bodemverwarming (23°C) - Spraybar over volle breedtte naar voorruit.

    Graag je reactie

    Groet Ben

    • Hey Ben

      Nee, dat zou ik niet doen, de kans op vermengen is groot en dat is gewoon lelijk haha. Wat wel vaak wordt gedaan is bv. vanvoor zand en achteraan aquasoil, maar ook daar moet de scheiding heel goed gebeuren en moet je voorzichtig zijn met het herplanten. In zo'n aquascapes overgroeien de planten de scheiding wel, dus dat helpt bij het "maskeren".

      Wat betreft je vraag ivm de pH: ik denk niet dat het zo'n groot effect zal hebben op je huidige pH en de aquasoil zal ook niet voor meer CO2 zorgen.

      Groetjes
      Gilles

1 2 3 9

Recente artikels

Javamos: de volledige gids om je mos lekker gezond te houden

Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…

03/07/2020

De japonica garnaal: een complete gids

Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…

24/04/2020

De Betta vis: een uitgebreide introductie

  Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…

25/03/2020

Alternanthera reineckii: de complete verzorging van A tot Z

Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…

21/06/2019

Vuurgarnalen: hoe verzorgen, voeren & kweken? Een handige gids!

Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…

08/02/2019

Aquarium inspiratie: “Enchanted Forest” van Nigel Hoevenaar

Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…

28/10/2018