
Iedereen heeft er al eens mee te maken gehad: een olieachtige substantie op het wateroppervlakte, ook wel een “kaamlaag” genoemd. Op zich is een kaamlaag ongevaarlijk, tenzij het heel dik wordt en de uitwisseling van zuurstof tussen het aquarium en de omgeving beperkt. Maar wat veroorzaakt net die kaamlaag?
Oorzaak van de kaamlaag: slecht onderhoud
Een kaamlaag ontstaat vaak bij slecht onderhoud van het aquarium, bijvoorbeeld door rottende materialen (bladeren, voer, …) of door overbevolking van het aquarium. Het kan ook het gevolg zijn van een plotse bacteriesterfte doordat een filter lang heeft stilgestaan. Door regelmatig je bak te onderhouden, alle blaadjes te verwijderen na een snoeibeurt en eventueel dode dieren te verwijderen, is de kans op een kaamlaag al minder.

Een kaamlaag door plantengroei?
Soms kan het zijn dat je je bak heel goed onderhoudt, maar dat er toch nog een kaamlaag op het wateroppervlakte te zien is. Dit komt doordat er een relatie is tussen het metabolisme van je aquariumplanten en de productie van organisch afval.
Hoe meer CO2 je planten opnemen, des te meer afval ze produceren (vetten, oliën, koolhydraten …) doordat ze sneller en beter groeien. Hoe meer CO2 je toevoegt, des te groter ook de vraag naar andere voedingsstoffen. Wanneer je die vraag onvoldoende beantwoordt, zal er een grotere afvalproductie dan normaal zijn. Hetzelfde geld trouwens ook wanneer je bij een te sterke aquariumverlichting onvoldoende voedingsstoffen toevoegt. Hierdoor zal de kaamlaag ook dikker zijn dan normaal.
De aanwezigheid van een kaamlaag kan sterk verschillen van aquarium tot aquarium. Factoren zijn onder andere de hoeveelheid voedingsstoffen die worden toegevoegd (zie paragraaf hierboven), maar bijvoorbeeld ook de biomassa. Bij een kleinere biomassa zijn er minder planten die afvalstoffen creëren en is de kans op een kaamlaag dus ook kleiner.
Hoe een kaamlaag vermijden?
De oplossing voor het vermijden of verwijderen van een kaamlaag is duidelijk:
- Je bak goed onderhouden, bladeren en ander afval zoveel mogelijk verwijderen;
- Zorgen voor een goede filterwerking;
- Voldoende voeding toevoegen voor je aquariumplanten, zie ook de Estimative Index;
- Niet overdrijven met je aquariumverlichting. Indien je wel veel verlichting in je bak wil, hou dan rekening met de grotere vraag naar plantenvoeding;
- Zorg voor een goede balans tussen je CO2 en andere voedingsstoffen.
Zoals eerder gezegd is een kaamlaag niet direct gevaarlijk, maar het is wel een aanwijzing dat er iets in je bak niet in balans is!
Heb of had jij zo’n lelijk laagje boven je aquarium? Hoe heb je het opgelost? Vertel het ons!
[ninja-inline id=2172]
Hallo Gilles,
Dikke complimenten voor je website!
Hier oude hobby weer opgepakt (20jr geleden…) en bak gekocht: 120x40x50h, LED verlichting met dimmer, Eheim prof 5 – 600t (1850l/u). Ondanks jouw CO2 overtuiging, volg ik liever je vader, hahaha. Beetje de natuur zijn werk laten doen en niet te vaak verversen spreekt me ook aan, dus in eerste instantie ga ik voor een non-CO2 bak. Wel grote filter en veel stroming door spraybar in de lengte van de bak en toevoegen van extra voeding in de vorm van de Estimative index kit. Zit nu midden in de dry start met planten die weinig CO2 nodig hebben. Naaldgras, Dwerg Amazonezwaardplant, Belgisch groen, Cryptocoryne, Eikenbladvaren, Sterrenkruid en Braziliaanse klimop. Als de bak vol is dan Vallisneria, Amazone kikkerbeet, Javamos, Anubias en Javavaren.
Nu een vraagje over de kaamlaag. Die ontstaat in de tweede dry start week op het mini laagje water. Ik lees dat het zal komen door de snel groeiende planten. Het kan ook geen kwaad, dus ik hoef er niets aan te doen?
Dag Daan
Bedankt!
Een kaamlaag is tijdens de opstart normaal en niets om je zorgen om te maken. Eens de bak gestabiliseerd is, zal hij langzaam verdwijnen.
Groetjes,
Gilles
Een kaamlaag ontwikkelt zich vaak niet van de ene op de andere dag. Dit gebeurt geleidelijk.
Wat ik nu doe om deze laag te verwijderen, snel en goedkoop:
Ik pak een rol keukenpapier (zonder opdruk, dus gewoon wit)
Scheur hier een velletje van af
Ik laat deze plat op het water vallen en trek hem er dan direct vanaf
Herhaal dit voor mijn 60cm een keer of 7-8 en je hebt de toplaag zo goed als helder.
Geen vaatdoekjes gebruiken, maar gewoon keukenpapier.
Ook geen wc papier gebruiken want dat lost binnen no-time op.
Als je ‘t wat vindt Gilles lees ik het graag, ik lees jouw blog namelijk ook regelmatig voor tips :) Thnx.
ik vind het als het werkt een prima idee wat makkelijker dan iedere keer water verversen ook rustiger voor de vissen
hallo ik heb een nieuwe bak draaien op een bodemfilter en er een paar planten in staan nu heb ik al een paar dagen schuim op het water staan . in mijn beleving zou ik zeggen dat de bateriegroei nog niet op orde is . ik ga nog een paar keer water verversen om te kijken of het beter gaat worden . groetjes gertjan.