Slechte plantengroei wordt meestal beschouwd als het gevolg van een te zwakke aquarium verlichting. Vaak geeft men de raad om de verlichting nog verder op te schroeven in plaats van na te gaan of er nog andere oorzaken kunnen zijn voor het probleem. Dit kost echter niet alleen meer stroom, het kan ook desastreuze gevolgen hebben voor je aquarium. Dit artikel legt uit waarom.
Planten gebruiken licht om aan photosynthese te doen. Hierbij zetten ze de stralingsenergie van het licht om in chemische energie. Dankzij deze chemische energie zijn de planten in staat om organische verbindingen aan te maken die essentieel zijn voor de groei van de planten.
Hoe sterker de aquariumverlichting, des te meer energie je creëert. Om aan deze energie tegemoet te komen is het echter nodig om voldoende voedinsstoffen (macro & micro) toe te voegen opdat de aquariumplanten optimaal kunnen groeien.
Je kunt aquariumverlichting vergelijken met het gaspedaal van een auto. Hoe meer je het gaspedaal (aquariumverlichting) indrukt, hoe sneller de auto zal gaan (plantengroei) en hoe hoger het verbruik. Om te blijven rijden heb je echter benzine (voedingsstoffen) nodig, anders val je in panne (plant stopt met groeien).
Hoeveel verlichting heb je dan nodig voor jouw planten? De waarheid is dat men vaak sterk overdrijft met de lichtintensiteit. Je leest vaak dat iemand 3x24w T5 aanraadt voor een bak van 80 liter om Hemianthus Callitrichoides te houden.
Dit is echter heel nadelig voor de aquarist omdat het zeer moeilijk is voldoende CO2 en voedingsstoffen toe te voegen onder zo’n sterke lichtintensiteit. Ik heb in mijn 80 liter bak H. Callitrichoides kunnen houden met 1x 24w T5. De truc is om een goede balans te vinden in je bak, voldoende voedingsstoffen te voorzien en voor stabiele CO2 te zorgen.
Onderzoek (zie ook: Easy Life en Tropica) dat planten een maximum lichtintensiteit gebruiken. Nog sterkere belichting heeft geen invloed meer op de groei en de photosynthese van de aquariumplanten. Let ook op de opmerking van Easy Life onder de grafiek:
“deze curve geldt natuurlijk onder ideale omstandigheden bij voldoende aanwezigheid van CO2 en voedingsstoffen”
Het is voor de gemiddelde aquarist (zeker de beginner) veel interessanter om te kiezen voor lagere lichtintensiteit. Dit resulteert in een evenwichtiger aquarium, tragere groei (gemakkelijker te controleren), kost heel wat minder geld aan CO2 en voedingsstoffen én –last but not least- bespaart je een hoop ellende met algen doordat je met zeer sterke verlichting niet voldoende plantenvoeding kunt voorzien.
Op BarrReport staat hier trouwens een interessant artikel over door Tom Barr, zeker eens checken.
Ook Tropica (andere website, maar de auteur is een werknemer van Tropica) raadt dit aan trouwens:
“Based on our experiments, we suggest commencing CO2 addition before any other action is taken! We believe that even at very modest light intensities you will experience a conspicuous change in plant performance in your aquarium. The exact amount CO2 may always be discussed but if you do not have very sensitive fishes in your fish stock, concentrations from 25 and up to 50 mg/l will only improve plant growth. You will probably see that plants, which were barely able to survive before now, thrive in the presence of CO2.”
Vond je deze post interessant? Doe me dan een plezier en wordt samen met honderden anderen lid van onze Facebook-pagina!
[ninja-inline id=2172]
Ben je net als ik gek op die bakken vol groene pracht? Bijna altijd vind…
Een ding is zeker, de Amano of Japonica garnaal is een populair beestje. Ligt het…
Geef toe, een “betta” is een prachtvis, toch? 😊 Met zijn bijzondere kleuren en…
Ik heb al eens een artikeltje geschreven over rode aquariumplanten en hoe je die het…
Je wil een vuurgarnaal kopen? Of misschien zelfs vuurgarnalen kweken? Ik geef je geen ongelijk!…
Hoppa, weer nieuwe inspiratie voor je toekomstige bak! Deze keer het aquarium van Nigel Hoevenaar.…
Bekijk de reacties
Hey Gilles
Ik heb een bak van 220cm op 50cm nu las ik u artikel van de verlichting.ik heb 2xt5 van 54 watt en 2xt5 van 45 watt met reflectoren dit lijkt me dan overdreven...je kan perfect bodemplanten houden zonder die reflectoren?nu volg ik de ei en heb een ph controller en heb die ingesteld op 6.90 met een stijging en daling van 0,10 ph dit voorziet de planten dan van voldoende CO2 aangezien ze de CO2 opnemen en de de waarde steeds stijgt een zakt met 0,10. Nu las ik ook een artikel van die spraybars is dit aan te raden bij deze bak naar mijn gevoel heeft die voldoende stroming plus filter ik de kiemlaag weg dus het wateroppervlak is steeds in beweging.nu langs de linkerkant van de aquarium onder het uitsroompijpje blijft meer vuil liggen dan elders zou dit iets met de stroming te maken hebben?mijn filter is jbl 1501 green line ik las dat uw filter 15 maal de inhoud filtert bij mij zou dat dan ongeveer 4 zijn is dit voldoende aangezien mijn aquarium 400 l bedraagt of moet er een tweede filter bij? Bedankt
Hey Alain
Met veel licht is niets mis, maar je moet dan wel voldoende CO2 & meststoffen kunnen toevoegen. Helaas is dan vaak CO2 de boosdoener omdat die stof heel moeilijk te regelen valt in onze bakken doordat het zo slecht oplost. Daarom raad ik meestal aan om lager te gaan met het licht zodat het toevoegen van CO2 en de rest gemakkelijker is. De vraag naar CO2 etc is dan namelijk lager en gemakkelijker te beantwoorden.
Ja, bodemplantjes kunnen met minder licht gehouden worden dan we doorgaans denken. George Farmer heeft bijv. vrij lage verlichting in zijn bak & toch een mooi matje: http://www.ukaps.org/forum/threads/georges-tmc-signature.25103/page-35 . Ook Oliver Knott gebruikt vaak matig licht & Takashi Amano (stiekem) ook. Planten als Hemianthus zijn véél gevoeliger voor een CO2-tekort dan een lichttekort. Meestal overschatten we trouwens de hoeveelheid licht boven onze bakken. Helaas zijn PAR-meters (de enige objectieve meting voor lichtsterkte in onze bakken) momenteel nog onbetaalbaar...
Als de stroming volgens jou al OK is, dan hoef je niet een spraybar te plaatsen. Als er echter op 1 plek veel vuil blijft liggen, dan is dat mogelijk een "dead spot" waar de stroming minder is en het vuil zich ophoopt. Je kunt dan bv een extra pompje plaatsen ("wave maker") die op die plek voor meer stroming zorgt.
Voor een plantenbak met een sterke beplanting raad ik inderdaad minstens 10X de bakinhoud aan voor de filtersterkte. Dit is wel een leidraad en geen gouden regel die je absoluut moet volgen. Maar 4x de bakinhoud lijkt me inderdaad weinig voor een plantenbak. Ik zou dus zeker een extra pompje plaatsen, niet noodzakelijk een extra filter (hoewel dat ook een goede optie is).
Groeten
Gilles
Hey Gilles ik moet binnenkort men lampen vervangen...nu ga ik dat wel lamp per lamp vervangen niet allemaal tegelijk..Nu heb ik lampen van jbl tropic en die hebben 4000 k....ik las dat jij lampen met 6500k hebt van welk merk zijn deze....is het aan te raden om vanachter een andere lamp dan van voor te plaatsen....en hoeveel lumen heb jij en wat moet je minstens hebben voor een bak van 40 cm hoog(water)...bedankt
Langs deze weg wil ik mijn vroegere ervaring vertellen.
Ik had in de huiskamer een 1000liter bak staan die ik een jaar of vijf verzorgd heb zonder ook maar één enkel
probleem. ik spreek over de jaren1965 tot 1970. We hadden toen geen benul van al die preparaten die nu gebruikt worden en van co2 al helemaal niet. In die bak had ik twee discus wildvang[echtpaar] en twee
volwassen maanvissen ongelofelijk groot.De bodem bestond uit vijf cm vuil metselzand en daar overheen vijf cm gewassen metselzand. het water wat ik toen gebruikte was gekookt regenwater. Elke veertien dagen ververste ik 300 liter water. Voer bestond uit watervlooien en muggenlarven die ik in het wild
ving, wat toen allemaal nog kon. Ik heb twee keer jongen bij de discus vissen gehad, wat erg moeilijk was
maar na veel geduld en observatie is het toch gelukt om ze groot te krijgen en heb ik ze kunnen verkopen.
De bak war beplant met verschillende soorten crypto's
zwaardplanten en eikebladvarens. Verlichting, vier gloeilampen van 60 watt. Hoe kon het dat het toen zonder problemen verliep terwijl je nu van allerlei spullen moet kopen om de zaak gezond te houden.Ik heb nu een bak van 1.60x50x50 die een paar jaar goed gelopen heeft, maar waar nu de klad in zit. Ik zal proberen om de adviezen op te volgen en lukt het dan niet dan ga ik het vroegere systeem weer proberen. Wie
weet. groetjes Bob Tiel.
Hey Bob
Ik ben het volledig met je eens en heb dit ook al meerdere keren aangehaald op Nederlandse forums.
Vroeger was onze hobby veel gemakkelijker. Je kocht een bak met wat verlichting, kleine filter en wat plantjes. Klaar. De planten deden het prima, de vissen waren tevreden en je had er niet zoveel werk aan.
Helaas worden tegenwoordig nieuwe aquaria geleverd met 10.000 watt aan verlichting (OK, lichte overdrijving ;-) ) om zich te onderscheiden van andere merken & toch maar te kunnen verkopen. Door de hoge verlichting gaan je planten heel snel groeien & is de vraag naar voedingsstoffen ook heel hoog. Daardoor ben je eigenlijk verplicht om een CO2-systeem, een extra sterke filter, meststoffen etc te kopen. Alleen ... veel beginnende aquaristen beseffen dit niet want volgens de aquariumfabrikanten (en helaas ook de verkopers) moèt je veel licht hebben of je planten "groeien niet". Gevolg: bak vol algen, radeloze aquarist & uiteindelijk stop de hobby daarbij.
Dat je zoveel licht moet hebben is natuurlijk flauwekul. Jouw oude bak is daar een mooi voorbeeld van: 4x 60w gloeilampen, dat is behoorlijk lage verlichting en toch deden je planten het prima zonder CO2 & andere toestanden. Waarom zou dat dan tegenwoordig plots niet meer gaan? Zijn planten dan geëvolueerd dat ze nu enkel maar tevreden zijn met hoge verlichting? Om het op zijn Belgisch te zeggen: "Zever gezever" :-)
Daarom ben ik een hevige voorstander van lage(re) verlichting: veel gemakkelijker te onderhouden & stabiel te houden. Als je dan toch meer "high tech" wilt gaan, plaats je gewoon wat extra verlichting & extra voedingsstoffen. Maar verplicht aub niet iedereen om de high tech weg op te gaan ...
Bob, als je terug zoals vroeger wilt werken: voeg dan veel drijfplanten toe en beperk je licht tot max 8u. Desnoods kun je overschakelen op een non-CO2 bak, zie dit artikel: https://www.aquascaping-blog.com/169/aquarium-zonder-co2
Groeten
Gilles
Hallo Gilles,
Mijn aquarium (Rio 125) draait nu zo'n 5 maanden. De planten doen het allemaal goed, behalve op de anubias nano zit groene puntalg. Ik voeg dagelijks het maximale easycarbo toe en wekelijks profito. Lampen draaien 8 uur per dag. Als ik nu fosfaat zou gaan toevoegen, zou ik dus meer easycarbo moeten toedienen, maar ik zit al aan de max?
Alvast bedankt voor je reactie,
Femke
Hey Femke
Ja klopt, meer fosfaat kan de vraag naar CO2 doen stijgen & dus het tekort vergroten. Zoals je zelf al correct opmerkt moet je dan niet de fosfaat gaan verwijderen, maar de koolstof verhogen om de algen te vermijden.
Als dat niet gaat met EasyCarbo heb je twee mogelijkheden: 1) verlaag het licht zodat je de vraag naar koolstof doet dalen (de hoeveelheid licht bepaalt de groeisnelheid & de vraag naar voeding door de planten) en het tekort verkleint of 2) sluit een CO2-systeem aan en voeg CO2 toe in combinatie met EasyCarbo
Groeten
Gilles
Dag Gilles,
ik heb boven mijn bak van 60l(30cm hoog)een t5 13w tl lamp(geen reflector), maar ik denk dat ik mijn aquarium overbelicht.
De bodem van mijn aquarium is fel belicht en ik heb veel last van algen.
groeten Jens
Hallo gilles,
ik heb een vraagje.
heb nu ongeveer een half jaar een nano cube 30L draaien, ging in het begin allemaal heel goed. met aquasoil, terasje ect.
bewoners op dit moment 10 cr garnalen en een schooltje Boraras brigittae.
echter een 2maand geleden is er een baardalg plaag op komen zetten. ik denk dat ik de voeding/verlichting niet goed op orde heb. voeg wel elke week profito en er staat een kleine bio Co2 te pruttelen.
ik ben van plan de lichtintensiteit te verlagen om zo aan de voeding voor de planten te voldoen.
wat denk jij?
Robin
Hey Robin
Licht verlagen in geval van algen is altijd een goed idee. Daarmee verklein je een eventueel CO2-tekort aangezien de vraag naar voedingsstoffen daalt. De hoeveelheid licht bepaalt namelijk de vraag naar voeding door de planten.
Het is ook mogelijk dat de baardalg wordt veroorzaakt door de bio-CO2. Bio-CO2 is namelijk niet echt stabiel en onstabiele CO2 veroorzaakt ... jawel, baardalg. Wat voor planten zitten er in en de verlichting?
Groeten
Gilles
Hallo Gilles,
de bio-CO2 is inderdaad niet altijd stabiel(geen stabiele temp voor constante productie)
de planten die in het aquarium zitten:
Lilaeopsis noveazeelandiae
bacopa monnieri
Hemianthus callitrichoides
synchronium pixii(nog maar net)
een voor dit bakje redelijk grote javavaren(van bovenaf neemt deze een kwart grontoppervlak in)
verder drijft er een stuk riccia fluitans
vooral de riccia fluitans en de javavaren hebben last van de alg, het zit voor de rest op de achterwand(niet erg) en de apparatuur
De verlichting die er boven hangt is een 11w pl lamp
deze brand van half 12 tot 21:45
Groet
Robin
Bedankt voor je snelle reactie. Ik had dat artikel inderdaad al eens gelezen. Ik worstel echter met 1 ding. Ik houd mijn ph al lange tijd op 6,8. Ook mijn sera co2 continue test staat altijd in het lichtgroene, is het dan wel veilig om nóg meer co2 toe te gaan voegen?
En heel iets anders misschien, maar weet u ook een goede niet al te dure co2 set met magneetventiel? Ik gebruik nu al jaren de colombo flora grow co2, maar die cannisters van 95 gram kosten 15 euro per stuk en zijn na een maand leeg.
Dag Luuk
Meestal toont de pH/KH tabel een CO2-waarde die veel hoger ligt dan in realiteit. Het is dus goed mogelijk dat je wel voldoende CO2 hebt, maar in realiteit te weinig. Als je CO2-gerelateerde algen hebt en de tabel zegt toch dat je juist zit, dan moet altijd je de algen geloven! Meer info: https://www.aquascaping-blog.com/211/co2-meten-aquarium
Voor de CO2-set: kijk eens bij Aquaplantsonline, hun eigen CO2-systemen. Die hebben een goede prijs/kwaliteit verhouding. Kost je veel in het begin, maar op lange termijn kom je goedkoper uit dan die cannisters!
Groeten
Gilles
Hallo, Ik zou ook graag even willen inhaken op het lichtverhaal. Ik heb een standaard juwel bak van 54 liter. Hier gebruikte ik altijd 1 lamp in (de arcadia topical met een onvolledig spectrum). Omdat mijn planten tekenen vertoonden van te weinig licht (lange bladstelen) heb ik een extra unit ingebouwd. Ik gebruik nu dus de tropical en een arcadia freshwater.
Voor wat betreft het voedingsstoffen verhaal n.a.v. licht, dat klopt helemaal. Sindsdien is het voor mij eigenlijk zoeken naar een goede balans wederom, daar ik nogal wat last krijg van draad en baardalg.
Bijzonder echter vind ik, en dan kom ik weer even terug op het lichtverhaal, is dat zelfs met 2 lampen van 15 watt op 54 liter, mijn cryptocoryne's erg lange bladeren maken. Dus helaas niet mooi laag bij de grond blijven, maar met hun blad op zoek naar het wateroppervlakte gaan.
In die zin vind ik het niet altijd dat terecht dat deze planten als ''makkelijk'' worden aangeduid. Uiteraard, ze over leven het wellicht wel, maar hoeveel mensen in Nederland zullen een standaard juwel bak hebben met maar 1 lamp die hetzelfde probleem hebben?
Ook mijn Hydrocotyle sp. Japan wil per se omhoog klimmen, voor mij ook een teken van te weinig licht ondanks 2x 15 watt. Helaas pindakaas..
Dag Luuk
Die uitgerekte stengels is geen tekort aan licht, maar een tekort aan CO2. De planten rekken zich uit als stressreactie + vorming van ethyleen. Meer info in mijn artikel over bodembedekkers: https://www.aquascaping-blog.com/318/bodembedekkers-groeiproblemen
Dit wordt ook bevestigd door de algen. Je voegt extra licht toe, waardoor het CO2-tekort nog groter wordt en dan onstaan er algen. En laat net draadalg en baardalg twee CO2-gerelateerde algen zijn!
Niet je licht verhogen, maar je CO2/vloeibare koolstof dus!
Groeten
Gilles
Ik leer veel op je site. Ik maar denken dat als je een plantenbak wil dat je sterkere lampen moet hebben, maar als ik dit zo lees dan zijn de standaard aquaria (zoals de rio 125) helemaal niet zo verkeerd met slechts 2 tl buizen.
Ik heb wel een vraag. Is sterke belichting dan nooit nodig? Als als een plantbeschrijving aangeeft dat de lichtbehoefte hoog tot zeer hoog ligt, mag ik dan interpreteren dat ik dan veel CO2 moet toevoegen. Is het zo simpel?
Hey Merel
Sterke verlichting is inderdaad niet nodig voor een mooie plantenbak. Vroeger, "in den ouwen tijd", deed men het bijvoorbeeld met véél minder licht. Het is eigenlijk vrij logisch, want aquariumplanten groeien nu eenmaal niet op licht alleen, maar hebben ook voedingsstoffen nodig net als andere planten in de natuur. Het zijn de grote aquariumbedrijven die het ons opleggen om meer te gebruiken dan nodig, want op vlak van techniek kunnen ze zich onderscheiden van hun concurrenten in de verkoop van aquaria (denk maar aan die sticker "High Lite" van Juwel op de aquaria).
Maar begrijp me niet verkeerd, sterke verlichting kan zeker gebruikt worden en is zeker niet slecht. Je moet er dan wel op letten dat je de vraag naar voedingsstoffen door de planten kunt beantwoorden. Want meer licht zorgt voor een snellere groei van de planten (!) en dus meer vraag naar voedingsstoffen en inderdaad meer CO2. Je planten gaan er door verlichting niet speciaal mooier uitzien, ze gaan wel sneller groeien. Dààr zit het verschil. Veel beginnende hobbyisten beseffen dit nog niet goed en gebruiken enkel veel licht met weinig voedingsstoffen, waardoor ze problemen krijgen en de hobby opgeven. Heel jammer vind ik.
Bij aquariumplanten krijg je inderdaad vaak de vermelding "veel licht", "matig licht", ... maar je moet je afvragen wat dat precies inhoudt. Dat kunnen we enkel zeker weten met een PAR-meter, maar die zijn helaas nog onbetaalbaar in de hobby. Als de plant een hoge lichtbehoefte heeft (maar hierboven vermeld, dit moet je wat nuanceren: wat is veel licht?), moet je inderdaad dit compenseren met veel CO2 en voedingsstoffen.
Indien niet, dan wil de plant heel snel groeien (want veel licht), maar krijgt hij niet de nodige bouwstenen (= CO2, nitraat, fosfaat, sporenelementen, ...) waardoor de hele plantengroei stil komt te liggen, de plant wegkwijnt en er algen ontstaan. Een beetje als een huis bouwen eigenlijk: zijn er geen bakstenen, dan kan het huis niet gebouwd worden en verkommert de werf als dit zo lang blijft.
Groeten
Gilles
Dank je wel voor je antwoord. Daar kan ik echt wat mee. :-)
Ik zit nu ook te kijken naar de Beamswork 400 die je hierboven al een keer noemde. Die is dan geschikt voor een bak van 80 cm (de mijne is 80*35*40). De lichtbalk is goed voor 400 lumen. Ik kan er eventueel 2 nemen, dan heb ik 800 lumen. Maar als ik kijk hoeveel lumen wordt geadviseerd voor een weinig belichte aquarium dan is dat ongeveer 35 lumen per liter aquariuminhoud. Dus ik moet dan toch 3900 lumen minimaal hebben (voor 110 liter)? Hoe kan zo'n lichtbalk dan werken? De recensies zijn positief, maar dat snap ik toch even niet.
Ik heb net het artikel van Tom Barr gelezen. Dat is ook echt heel interessant. Hij heeft het wel over micromol/m^2/sec. Vraag me nog even niet wat dat precies is, maar zonlicht heeft dus weer een andere dan een tl buis en een tl buis weer een andere dan een kwiklamp. Van een LED verlichting wordt geen indicatie gegeven, maar misschien dat het em daar in zit?
Hallo gilles
Voeg nu al,een tijd po4 en no3 toe planten genieten ervan kaamlaag is verdwenen
Toch blijft de penseelalg
Heb meerdere delen schoon kunnen krijgen met easy carbo maar het groeit uiteindelijk terug helaas.
Ook assimileren somige planten erg goed betekend dit dat ik met mijn licht co2 waardes goed zit?
Mvg michel
ik heb een rio 180 en hier heb ik last van blauwalg en penseelalg.
ik heb in dit aqaurium 2 tl lampen branden 1 trocal color en 1 special plant.
de lampen branden 10 uur per dag.
verder voeg ik om de dag plantenvoeding van easy life toe en wekelijks de profito van easy life.
zijn er andere lampen die ik kan proberen?
Dag Angela
Waarschijnlijk ligt de oorzaak van je algen elders, bijv. CO2, stroming en voedingsstoffen. Stuur mij eens een mailtje, dan help ik je daar op maat verder.
Groeten
Gilles